Vera


Vera - 01.04.1990, Side 18

Vera - 01.04.1990, Side 18
sínu sérstaka gildismati haldi áfram. Nú eru að komast til full- orðinsára börnin sem þessar kon- ur hafa alið upp. Þau — bæði pilt- ar og stúlkur — hljóta að hafa orð- ið fyrir einhverjum uppeldis- áhrifum í þá veru sem eiga eftir að segja til sín í samfélaginu. f upp- hafi skyldi endirinn skoða eins og þar stendur og komum við ekki að því aftur og aftur að það er uppeldið sem mótar sjónarmiðin. Með það í huga á ég frekar von á því að sjónarmið karla og kvenna haldi áfram að nálgast — ekki síst ef það er satt sem sumir karlar hafa haldið fram að þeir hafi margir hverjir verið harla vansæl- ir með sitt hefðbundna karl- mannshlutverk. Konur hafa nú dregið fram í dagsljósið myrk svið mannlífs sem áður hvíldi yfir sterk bannhelgi og e.t.v. hefur sú starfsemi bætt líf einhverra kvenna og barna. Nú heyrist eng- in rödd lengur sem segir að slík svið skuli liggja algjörlega í lág- inni því þau séu kannski meið- andi fyrir æru og sjálfsvirðingu einhverra karla. Sérframboð kvenna til sveitar- stjórna og Alþingis hafa þegar sett sterkan svip á stjórnmálastarf- semina og haft mikil áhrif bæði á málflutning og áhersluatriði. Ég á von á uppstokkun flokkakerfisins — kannski ekki alveg í náinni framtíð en fljótlega og þá getur vel verið að Kvennalistakonur geti hugsað sér að starfa með körl- um í stjórnmálasamtökum — en þá á sínum eigin forsendum en ekki þeirra eins og manni hefur oft virst vera raunin í gömlu flokkunum. Enn um sinn held ég þó að Kvennalistinn eigi fullt erindi á stjórnmálasviðinu. Ég á ekki von á að barneignum fjölgi hlutfallslega. Sennilegast er að fólk athugi sinn gang vel og vandlega áður en það leggur út í slíkt stórfyrirtæki og ég býst við að aðbúnaður barna batni jafnt og þétt á flestum sviðum og áhugi á velferð þeirra verði í fyrirrúmi. Ætli maður láti ekki nægja að gera ráð fyrir því — eða vona — að öll börn sem fæðast verði óskabörn. Ef svo heldur fram sem horfir að gildismat kvenna öðlist æ meira vægi í þessu samfélagi sé ég ekkert þvx til fyrirstöðu að á vinnumarkaðinum verði hliðrað til vegna heimilisþarfa. Þó verð ég að hafa á þann fyrirvara um það efni eins og margt fleira að það muni að einhverju leyti ráð- ast af atvinnuástandinu og býst ekki við að allir atvinnuveitendur verði reiðubúnir að setja þarfir heimilanna ofar sínum eigin ef framboð á vinnuafli verður meira en á þarf að halda. Konur verða auðvitað að vera á varöbergi á því sviði og mega ekki bara treysta á guð og lukkuna. Ég álít að flestir velgefnir og heilbrigðir karlmenn muni í æ ríkara mæli sjá gæfuveg sinn í því að setja fjölskyldu sína og heimili ofar öðru og leggja sig fram af öll- um kröftum til að verða heimilum sínum nátengdari með umönnun barna og fullri þátttöku f öllum störfum á heimili. MANNESKJA EKKI MARKAÐSVARA Þann 1. maín.k. eru 20 ár liðin frá því reykvískar konur hlýddu kallinu um að mæta á rauðum sokkum í kröfugöngu verkalýðshreyfingarinnar þennan dag. Gengu þær undir miklu kvenlíkneski og á það var strengdur borði sem á var letrað: Manneskja ekki markaðsvara. Er þessi at- burður talinn marka upphaf Rauðsokkahreyfingarinnar á íslandi. Vilborg Dagbjartsdóttir skáld rifjaði þessa atburði upp í viðtali í Þjóðviljanum nokkr- um árum síðar og þar segir hún m.a. frá því að konur hafi verið með kröfuspjöld á lofti s.s. Vaknaðu kona og Konur nýtið mannréttindi ykkar. Síðan segir hún: ,,Fjöldi kvenna skipaði sér þegar undir kjörorðin. Hins vegar kom lögregluþjónn og bað okkur fara burt í nafni full- trúaráðsins. Við neituðum og þeim viðskiptum laukþannig að við gengjum langsíðastar oghefðum bilá milli okkarog aðalgöngunnar. Verkalýðs- forustan vill sem sé ekki taka 18 ábyrgð á því að rumskað sé við kvenþjóðinni, það gœti óneitanlega dregið dilk á eftir sér á hverjum einasta vinnu- stað og heimilisfriðnum stofnað í voða." Vitaskuld átti þessi atburður sér aðdraganda. ’68-bylgjan vakti marga til umhugsunar um galla vestrænna lýðræðis- þjóðfélaga m.a. konur sem sáu að þær báru þar skarðan hlut frá borði. Konur hér á landi — ekki sxst ungar, menntaðar konur með börn sem höfðu haldið að þeim væru allir vegir færir en sátu svo uppi með ábyrgð á börnum og heimili — höfðu í nokkurn tíma velt fyrir sér þeim vandamálum sem á þeim brunnu, bæði í daglega lífinu og á opinberum vett- vangi. Þessi óánægja gerjaðist smám saman og breiddist út — þó ekki skipulega heldur talaði kona við konu um tilfinningar sínar og reynslu. Andinn var því að sönnu reiðubúinn þegar kallið kom. Hugmyndirnar voru fyrir hendi, vitundin um kvennakúgun talsvert út- breidd og þá vantaði ekki ann- að en farveg til að beina þessari óánægju eftir. Þann farveg opnuðu konurnar á rauðum sokkum með 1. maí-göngunni árið 1970. f október þetta sama ár var Rauðsokkahreyf- ingin svo formlega stofnuð á geysifjölmennum fundi í Nor- ræna húsinu. -isg.

x

Vera

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Vera
https://timarit.is/publication/858

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.