Vera - 01.04.1990, Qupperneq 20

i
AÐSTÆÐURNAR
VERÐA AÐ
Heimsókn hjá
Guðrúnu Gísla-
dóttur, leikkonu
I meira en aldargömlu svartmál-
uðu bárujárnshúsi í hjarta Reykja-
víkur býr Guðrún Gísladóttir
leikkona ásamt Illuga manni sín-
um, syninum Gísla Galdri, dótt-
urinni Veru Sóleyju og hvítum
ketti sem ég kann ekki að nefna. Á
bolludaginn síðasta settist ég á
eldhúsbekkinn hjá henni, raðaði í
mig heimabökuðum rjómaboll-
um, drakk ókjör af kaffi og spjall-
aði við hana um leikhúsið, kvik-
myndir og hana sjálfa.
Hún sat með Veru á brjósti þeg-
ar ég kom og þá var friðurinn úti.
Forvitnin varð þorstanum yfir-
sterkari og Vera nartaði í brjóstið
til málamynda meðan hún grand-
skoðaði mig. Það sem hún hafði
upp úr þessu hálfkáki var auðvit-
að mjúkleg magalending á gólf-
inu sem hún Iét sér vel lynda í
fyrstu en mótmælti hástöfum
þegar frá leið. Guðrún, sem er
fastráðin hjá Leikfélagi Reykjavík-
ur, hefur ekki tekið þátt í neinum
sýningum hjá því á þessu leikári
vegna meðgöngu og fæðingar. En
nú er fæðingarorlofinu að ljúka
og hvað tekur þá við?
,,Ja, það er nú það. Ég ætti að
vera að koma til starfa hjá Leikfé-
laginu núna en tilboð um að leika
í sænskri kvikmynd setti strik í
reikninginn um tíma. Tökur á
henni áttu að byrja í ágúst og
standa fram í október þannig að
það leit út fyrir að ég nýttist ekk-
ert í leikhúsinu fyrr en í fyrsta lagi
um áramót. Ég varð óneitanlega
vör við dálítinn pirring þegar
þetta kom upp með kvikmyndina
og fannst mönnum víst nóg kom-
ið af fjarvistum hjá mér með barn-
eignafrxinu. Nú lítur hins vegar út
fyrir að ekkert verði af myndinni
þannig að menn geta andað róleg-
ar.“
Þjóð veit þá þrír vita er máltæki
sem sannaðist áþreifanlega varð-
andi kvikmyndina sem Guðrún
minnist á. Varla hafði hún fengið
tilboð um að leika í henni þegar
fréttin barst á öldum ljósvakans.
Sænski kvikmyndatökumaðurinn
Sven Nykvist ætlaði að gera
myndina en þau Guðrún kynnt-
ust við tökur á Fórninni eftir
Tarkovsky. Þar sá hann um
myndatökuna og hún var ein af
leikurunum. Nykvist er öðru
fremur kvikmyndatökumaður og
hefur sem slíkur unnið með ýms-
um þekktum leikstjórum s.s. Ing-
mar Bergman, Brian de Palma og
Woody Allen en sjálfur hefur
hann aðeins leikstýrt einni mynd
áður. í þetta sinn ætlaði hann þó
sjálfur að leikstýra, kvikmynda
og skrifa handritið en bandaríkja-
menn fjármagna. Og þar stendur
hnífurinn í kúnni. Bandaríkja-
menn og Svíar náðu ekki sam-
komulagi um peningahlið mynd-
arinnar og þar með datt botninn
úr henni — a.m.k. að sinni.
Til gamans má geta þess að það
eru 17 ár síðan Guðrún „debuter-
aði“ í kvikmyndum. Þá gerðu
hún og Edda Hákonardóttir
myndlistarkona saman kvik-
myndina „Við erum kvfgur" þar
sem þær hlaupa allsnaktar úti í
náttúrunni í fylgd ungrar kvígu.
Guðrún skellir upp úr þegar ég
minni hana á myndina og segir
mér að boðskapur myndarinnar
hafi verið sá að stúlkur væru eins
og kvígur. Guðrún og Edda tóku
myndina sjálfar eða eins og Guð-
rúnsegir: „Égtók afhennioghún
af mér.“ Myndin hlaut misgóðar
undirtektir og svo mikið er víst að
ekki var lögreglan mjög hrifin því
hún bannaði sýningar á mynd-
inni. En hvers vegna? „Sýning
myndarinnar var liður í myndlist-
arsýningu sem við héldum en lög-
reglan stoppaði hana á þeirri for-
sendu að þarna væri um kvik-
myndasýningu að í’æða og því
bæri að greiða af henni skemmt-
anaskatt. En áður en þeir bönn-
uðu myndina komu þeir og skoð-
uðu hana og sömdu um málið
langar og mjög hlægilegar lög-
regluskýrslur. Það verður hins
vegar að segjast eins og er að
myndin gerði mesta lukku þegar
við sýndum hana aftur á bak. Við
buðum fólki gjarnan upp á það
þegar það var búið að horfa á
hana í nokkrar mínútur.“
Því hefur stundum verið haldið
fram að kvikmynda- og sviðsleik-
ur sé mjög ólíkur. Sumir séu kvik-
myndaleikarar, aðrir sviðsleikar-
ar. En hvað finnst Guðrúnu?
Hvernig kann hún við sig í kvik-
mynd?
„Mér finnst leikhús og kvik-
mynd afskaplega skylt. Þetta er
bara það sama — þó verkið raðist
kannski svolítið öðruvísi upp.
Leikhúsið er langerfiðast, þar er
svo mikill lífsháski. í kvikmynd
eru allar senur miklu styttri og
það er hægt að endurtaka. Svo
þarftu heldur ekki að forma hlut-
ina eins mikið sjálf — það er næst-
um hægt að gera við þig hvað sem
er. Það sem mér finnst alltaf skipta
meira og meira máli bæði í leik-
húsi og kvikmyndum — já reynd-
ar í allri listsköpun — er taktur. Ef
hann er ekki þá missir verkið
marks. Það er hann sem hefur
áhrif á mann — þessi heildaráhrif
sem gera það að verkum að manni
20