Vera - 01.08.1991, Side 10

HIN HEILAGA FJOLSKYLDA
HUNFANN
HAMINGJUNA
Um árabil var hún f'rjálsu
ástirnar og kvenfrelsið holdi klætt
i hugum Dana. Karlmenn tóku
skrif hennar svo alvarlega að hún
fékk engan frið. Suzanne Brögger
heitir hún og er danskur rithöf-
undur. Suzanne ólst upp í sundr-
aðri íjölskyldu. Foreldrar hennar
skildu þegar hún var mjög ung og
hún bjó hjá mömmu sinni og
stjúpa. „Móðir mín og stjúpfaðir
hötuðu ekki hvort annað, þau
sögðust elska hvort annað. Af
þeim lærði ég hvað ást er. Þar sem
ástin hafði svo mikla ógæfu í för
með sér, frá mínum bæjardyrum
séð, vildi ég losa mig við ástina“,
segir Suzanne Brögger í nýlegu
viðtali við sænska blaðið
Föráldrar och barn. Á sjöunda
áratugnum skrifaði hún bókina
Fri os fra kærligheden - Frelsið
okkur frá ástinni. Suzanne
Brögger vildi kjarnaíjölskylduna
feiga.
Nú er komið annað hljóð í
strokkinn. „Við verðum að bjarga
þvi litla sem eftir er af innileik og
hlýju á meðal fólks. Það finnum
við í fjölskyldunnf' segir hún nú,
þessi 46 ára móðir fimm ára
stúlku, sem býr með barnsföður
sínum. „Áður íyrr hélt ég að ég
gæti lifað hamingjusöm allt lífið
án þess að eiga barn. Nú fyllist ég
angist þegar ég heyri um barn-
10
IFAÐMI
lausar konur. Ég finn að ég fyllist
sorg þeirra vegna. Er ekki skrítið
að ég skuli ekki hafa fundið fyrir
söknuði hér áður íyrr?“ spyr hún.
Við skulum gripa niður í þann
hluta viðtalsins sem fjallar um
börn, heimili og atvinnulíf.
- Við lítum ekki á börn sem
grunninn að lífi okkar. Á sænsku
er sagt „skaffa sig barn“, eins og
börn séu eitthvað sem maður
kaupir í búð. Margir „skaffa sér“
börnin síðast af öllu. FYrst þarf að
mennta sig og vinna sér inn mikið
af peningum, kaupa hús og bíl.
Börnin koma síðust og eiga að
passa inn í það líf sem fólk er búið
að skapa sér. Þau verða ekki hluti
af lífi hinna fullorðnu. Börnin fá
að vera með um helgar og í fríum.
Sjáið bara hvernig borgir eru
skipulagðar. Börn eru þar alls
staðar í lílshættu. Menning okkar
er barníjandsamleg, en um leið
elskum við börnin alveg óstjórn-.
lega mikið. Þau fá okkur til að.
finnast við vera raunveruleg og
lifandi. Ég held að innst inni
finnist okkur mjög sorglegt að
börnin skuli ekki passa inn í líf
okkar. Okkur finnst hræðilegt að
þurfa að kveðja börnin okkar
þegar þau eru sex mánaða gömul.
Þannig er það hér í Danmörku. Þá
komast börnin á dagheimili og
konan fer aftur að vinna.
Um hættuna sem felst í því að
munurlnn á körlum og konum
þurrkist út segir Suzanne
Brögger:
- Það hafa margar konur sagt
mér frá þvi að hjónabönd þeirra
hafa splundrast vegna útjöfnunar
kynjanna og þess að líf þeirra er
orðið of karlmannlegt. Þeim hefur
reynst ómögulegt að finna og sýna
sínar kvenlegu hliðar. Við konur
höfum afneitað mörgu í eðli
okkar. Réttinn til að láta verja
okkur misstum við til dæmis um
leið og við urðum sjálfstæðar. Það
eru bara barnshafandi konur og
mæður kornabarna sem eiga rétt
á vernd. í staðinn höfum við
fengið peninga. Við erum orðnar
efnahagslega sjálfstæðar. Ég held
að við munum aldrei láta það
sjálfstæði af hendi. En það hefur
orðið okkur dýrkeypt.
Um fjölskyldur framtíðarinnar
hefur hún m.a. þetta að segja:
- Ég held að fjölskyldur sem
umgangast fjölda fyrrverandi
maka verði æ algengari. Fólk vill
viðhalda sambandi við fýrri maka
barnanna vegna. Ég held að fólk
muni í framtíðinni læra að leysa
vandamál sem upp koma í svona
fjölskyldum. Það munu sjálfsagt
koma út margar handbækur um
það hvernig hægt sé að lifa í
slíkum fjölskyldum og fjölskyldu-
ráðgjafar verða ekki atvinnulausir
í bráð.
Hvaða áhrif mun það hafa á
börnin að búa í mörgum fjöl-
skyldum?
- Það er erfitt að alhæfa vegna
þess að það er hægt að skipta um
maka á margvíslegan hátt. Ef
börnin og þarfir þeirra teljast
aukaatriði við skilnaðinn verður
auðvitað erfitt fyrir þau að
aðlagast nýrri fjölskyldu. Undir
vissum kringumstæðum er börn-
unum léttir að foreldrarnir skilji.
En mér finnst erfitt að sætta mig
við að börn þurii að búa á
mörgum stöðum. Sú hugsun að
ég sjálf þyrfti stöðugt að skipta
um heimili særir mig djúpt. Fólk
skapar sér heimili með ákveðnum
hlutum og manneskjum. Ég held
að það hafi slæm áhrif á fólk að
skipta stöðugt um heimili. Hugsið
ykkur bara hversu niðurdregið
fólk verður sem þarf að búa á
hótelum. Ferðast frá borg til
borgar. Hversu mikið viskí það
þarf til þess að deyfa einmana-
leikann.