Ljósmæðrablaðið - 01.07.1988, Síða 30
30
LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ
6. Legvatnsástunga vegna resus-immunoseringar eða vegna LS
prófs sem er gert til þess að meta lungnaþroska fósturs.
Ómskoðun á öðrum tíma en við 18—19 vikur er aðeins gerð óski
læknir eftir því, og fyrst og fremst ef blæðing, mikil ógleði eða
afbrigðileg þykkt gefur tilefni til að ætla að meðgangan sé óeðlileg.
Á fyrstu 12 vikum meðgöngu er haus-daus-lengd fósturs mæld,
crown-rump-lengd, sú mæling hefúr nákvæmni upp á + eða — 4
daga.
Eftir 13. viku er BPD, þvermál höfuðs mælt, lengd lærleggs og
lengd upphandleggs og gefa þessar mælingar nákvæmni upp á + eða
— 7 daga.
Eftir 20. viku eru mælingar ekki eins nákvæmar m.t.t. meðgöngu-
lengdar þar sem stærðarmunur er farinn að gera vart við sig á milli
fóstra. En fyrstu 20 vikur meðgöngu er talið að öll fóstur vaxi eins.
Mælingar sem gerðar eru á seinni hluta meðgöngu m.t.t. vaxtar eru
BPD, þvermál höfuðs, AD þvermál bols í naflahæð, ummál bols í
naflahæð. Finnist kona með barn undir 10 percentilstærð er fylgst með
konunni áfram í sónar og er að jafnaði skoðað á 14 daga fresti.
Finnist fóstur með sköpunargalla við rútínu skoðun í 18—19 viku
meðgöngu er konunni greint frá því og í samráði við lækni og félags-
ráðgjafa er konunni boðið upp á fóstureyðingu.
Legvatnsrannsóknir hafa verið gerðar hér á landið síðan 1977 og
eru nú gerðar að jafnaði um 300 ástungur á ári. Helstu ástæður fyrir
rannsókn eru:
1. Aldur mæðra, 35 ára eða eldri
2. Hafi konan fætt barn með litningagalla.
3. Litningagalli í fjölskyldu.
4. Til ákvörðunar á kyni þegar kynbundnir gallar finnast í
fjölskyldu.
5. Ýmsir lífefnafræðilegir sjúkdómar í fjölskyldu.
Legvatnsástungan er gerð á 16 viku meðgöngu. Þá er legvatnið
orðið nóg til þess að hægt sé að taka 12 ml, og þá eru þær frumur
til staðar í legvatninu sem rækta þarf.
Ástungan er gerð undir sónartækinu, þá má sjá fylgju, fóstur og