Ljósmæðrablaðið - 15.11.2006, Qupperneq 41

HUGLEIÐINGAR LJÓSMÓÐUR
Meðganga og fæðin
- reynsla Ijósmóður
Það er sko alls ekki sjaldan sem ég
hef fengið spuminguna „hvernig er svo
að vera ljósmóðir og eiga engin böm
sjálf?“ eða „er ekki skrýtið að taka á
móti og vita ekkert hvemig þetta er
sjálf?“ Þessari spumingu hef ég svarað
með jafnaðargeði á þann hátt að ég hafi
nú heldur aldrei fengið hjartaáfall eða
lungnabólgu en hafi engu að síður verið
ágæt í þeirri hjúkrun áður en ég varð ljós-
móðir. Alls ekki fækkaði þessum spurn-
ingum þegar ég varð svo bamshafandi,
þá bara bættust við spumingar eins og
„er þetta ekki skrýtið... að vera allt í
einu ólétt sjálf?“ eða „ertu ekki stressuð
fyrir fæðingunni?“ Mörgum þótti það
jafnframt óskaplega fyndið að hafa ólétta
ljósmóður, eins og ljósmæður væra ein-
hver hópur kvenna sem ekki yrðu þung-
aðar eða að minnsta kosti væru ekki
þungaðar í vinnunni sinni. Nú er ég ekki
lengur ljósmóðir sem ekki á bam eða
hefur ekki verið ólétt. Hér er mín saga:
í upphafi meðgöngunnar gekk ég í
gegnum rúmlega 2 mánaða tímabil mik-
illar þreytu, ógleði og uppkasta. Það var
alls ekki skemmtilegt en mér fannst það
eðlilegast í heimi, beið bara eftir því að
mér færi að líða betur. Alla meðgöng-
una beið ég eftir háum blóðþrýstingi,
eggjahvítu í þvagi, grindargliðnun eða
einhverju þaðan af verra..en það kom
aldrei! Ég naut hinsvegar meðgöngunn-
ar alveg í botn, mætti reglulega í rækt-
ina, svamlaði í sundi síðustu vikurnar
og varð sólbrún í fyrsta sinn á ævinni.
Mér fannst þetta allt svo spennandi, ég
kveið aldrei fyrir fæðingunni og fannst
mjög skemmtilegt að upplifa allar þess-
ar breytingar í líkamanum.
Ég man hvað mér fannst gaman þegar
ég sá litla hjartsláttinn tikka á skjánum,
þegar ég hætti að komast í buxurnar
mínar og þegar ég fann fyrsta sparkið.
Ég man hvað mér fannst skemmtilegt
þegar ég fann í fyrsta sinn fyrir hiksta
hjá barninu, þegar ég grét vegna þess að
ég vorkenndi póstburðarkonunni vegna
kuldans úti. þegar mig fór að svima í
hvert sinn sem ég stóð upp og þegar
Edda Guðrún Kristinsdóttir;
Ijósmóðir á fæðingadeild FSA
blæddi úr tannholdinu í fyrsta sinn...
Mér fannst þetta allt saman svo frábært
og yndislegt. Ég leit aldrei á neinn af
þessum þáttum sem einhvern leiðinleg-
an eða þreytandi fylgifisk meðgöngunn-
ar heldur sem eðlilegan hluta af ferlinu
sem ég var jú stödd í.
Dagurinn sem litla stelpan mín valdi
sér til þess að koma í heiminn var mánu-
dagur, fyrsti dagurinn án þess að eiga að
mæta í vinnuna, síðasta vaktin var morg-
unvakt á föstudeginum áður. Ég vaknaði
um tvöleytið um nótt með einhverja
stingi en var nú svo sem ekkert að velta
mér upp úr þeim, enda BARA komin 38
vikur. Ég sofnaði eitthvað aftur og fór
svo að brasast með hitapoka og svoleið-
is og beið eiginlega eftir því að þetta
myndi allt saman hætta. Maðurinn minn
vaknaði við bröltið í mér í kringum
fimmleytið. Þá sagði ég brandarann „þú
verður kannski bara pabbi á morgun“ og
hló svo alveg helling því mér fannst ég
svo hrikalega fyndin og hugmyndin um
að barnið kæmi strax alveg fráleit. Ég
var sko ekkert að vekja hann neitt þar
sem að ég var bara að bíða eftir að þetta
myndi allt saman hætta, enda bjóst ég
sko ekki við því að bamið myndi fæðast
fyrr en seinnipartinn í ágúst.
Svo ágerðust stingirnir eitthvað þegar
leið á morguninn og rétt fyrir klukkan
11 ákvað ég að fara í bað, alveg viss
um að þá myndi þetta allt saman hætta.
Þetta væri sko alls ekki það vont eða
kröftugt að um alvöru hríðar gæti verið
að ræða. Ég entist ekkert í baðinu, enda
er ekki mjög gott að standa í baði....
Svo klukkan 12 þá drifum við okkur af
stað á sjúkrahúsið, enda aðeins um það
bil 2 mínútur á milli samdrátta. í bflnum
á leiðinni minnti ég manninn minn á það
hvað frumbyrjufæðingar taka óskaplega
langan tíma og að barnið kæmi í fyrsta
lagi seint í kvöld eða nótt. Utvflckunin
væri sennilega svona ca 3 cm.
Það voru góðar móttökur sem við
fengum á sjúkrahúsinu, enda fannst
öllum eiginlega jafn fyndið og mér að
ég væri mætt á svæðið til þess að eiga
barnið. Útvíkkun var orðin 7 cm. Ég
trúði þessu varla.
Klukkan 15:30 ruddist svo litla stelp-
an okkar í heiminn. Hún var í framhöf-
uðstöðu og var greinilega búin að vera
svona lengi litla skinnið, því að kollurinn
hennar var mjög skrýtinn í laginu og
nefíð rammskakkt út á kinn. Alveg gull-
falleg með galopin augun og bara horfði
í kringum sig, líkt og hún væri að heilsa.
Brandarinn sem ég hafði sagt um nóttina
var orðinn að veruleika. Þetta var alveg
hreint yndisleg stund og hún var ekki
nema nokkurra mínútna gömul þegar ég
sagði manninn minn „svo verður þetta
helmingi auðveldara næst"!
Nú er ég ekki lengur ljósmóðir sem
ekki á barn eða hefur ekki verið barns-
hafandi. Aður en ég sjálf varð þung-
uð og eignaðist dóttur mína taldi ég,
að mér tækist ágætlega að setja mig í
spor þungaðra kvenna og kvenna í fæð-
ingu. í ljósmóðurnáminu var ég hepp-
in, umsjónarljósmæðurnar mínar lögðu
mikla áherslu á hlustun, nærveru og
snertingu. Þannig og aðeins þannig tæk-
ist manni að skynja líðan, upplifun og
tilfmningar þeirra sem maður annast.
Þetta snýst að miklu leyti um að þroska
innsæi sitt og lesa í líðan skjólstæð-
inga sinna. Þegar það tekst þá er maður
Ljósmæðrablaðið nóvember 2006 41