Akranes - 01.12.1943, Side 9
II. árgangur.
Jólablað 1943.
10.—12. tölnblað.
Jólin á heimili Lúthers
Jólasöngur bariiaiiua
Ejtir síra Þorstein tíriem.
Jólin heima
Það er yndislegt að horfa um öxl til
bernskuáranna og hugsa um jólin heima
á Akranesi — í foreldrahúsunum.
Klukkan er að verða fimm á aðfanga-
daginn og allir í óðaönn að þvo sér og
klæða sig í jólafötin. AJlir reiðubúnir að
hjálpa hver öðrum, allt þarf að vera
hreint og allir jólaklæddir, þegar klukk-
an slær fimm.
Hvers vegna? Vegna þess að þá er
byrjað að hringja inn jólin.
Eg er svo heppin, að ég þarf ekki ann-
að en hlaupa niður tröppurnar á húsi
foreldra minna til að sjá kirkjuna og
eftirvæntingin er svo mikil, að tvær til
þrjár ferðir eru farnar áður en klukkan
siær til að gæta að jólaljósunum. — En
nú er stundin komin.
Kirkjan er uppljómuð og klukkurnar
eru byrjaðar að hringja — jrið á jörðu.
Hvílík dýrð og fylling og hvílíkur
græðandi friður.
Fólkið streymir til kirkjunnar frá öll-
um húsum í þorpinu, fullorðnir og börn.
Yfir öllum og öllu hvílir ástúð og friður.
Hvert einasta af þessum andlitum, sem
misjöfn lífsbarátta hefur mótað, endur-
speglar nú kærleika Frelsarans, sem
fæddur er á þessari hátíð.
Börnin bíða þögul og full eftirvænt-
ingar, og nú hljómar hið sígilda, yndis-
lega lag: „Heims um ból, helg eru jól.“
Síðan flytur presturinn söfnuðinum
jólaboðskapinn, sem allir þrá og endur-
nærir hverja sál.
Að loknum sálminum: „í Betlehem er
barn oss fætt“, tónar ungur maður há-
tíðabæn. Venjulega er til þess valinn
bezti raddmáður þorpsins það árið. Það
skiptir um raddir og skiptir um menn,
en allir eiga þeir eitt sameiginlegt: þeir
finna, að staðurinn, sem þeir standa á er
heilagur.
Að lokum er sunginn lofsöngurinn:
„Hátíð öllum hærri stund er sú.“ — Og
íolkið heldur til heimila sinna og óskar
hvert öðru gleðilegra joia.
Mér er eitt í barnsminni, sem endur-
tók sig á þverjum jólum: Þegar pabbi
leiddi mig heim að húsinu okkar að
kvöldsöng loknum, var það alltaf upp-
Ijómað, — mamma hafði gengið hratt
heim á undan öðrum til að kveikja jóla-
Ijósin heima. Það var jólagjöf hennar til
okkar.
Siðbót Lúthers hófst með söng. Lút-
her leitaði samvinnu við skáld of söng-
fræðinga til þess að fá góða sálma og
fögur lög við þá. Árið 1520 skrifaði Lút-
her leitaði samvinnu við skáld og söng-
allstaðar að skáldum. Guð gefi oss eina
básúnu, eins og þær, sem felldu múra
Jerikóborgar forðum." Hann taldi hinni
ungu siðbót mikla þörf á skáldi, er gæti
blásið svo í lúðurinn, að múrar páfa-
valds og vantrúar hryndu í rúst niður.
Lúther varð sjálftir slíkt skáld meðal
þjóðar sinnar og víðar.
Sálmur hans: „Vor Guð er borg á
bjargi traust“ var sem herlúðurlag, enda
er talið að sönglagið, er hann sjálfur
Einn jólaböggul fékk ég á hverjum
jólum, frá því að ég fyrst man eftir mér
og til fermingaraldurs. Það voru íslenzk-
ir sokkar úr vel spunnu þeli og litaðir
svartir. Það var hátíðaliturinn þá.
Jólamaturinn — venjulega hangikjöt
með kartöflum og rauðgrautur með
rjóma — var borðaður með góðri lyst.
Alltaf man ég eftir ráðleggingu pabba
við jólaborðið: að nú skyldum við borða
okkur södd af matnum, svo að kökuátið
síðar um jólin eyðilegði ekki magann.
Brosið, sem orðunum fylgdi, var nægi-
leg sönnun þess að ráðleggingin var holl.
Það sem eftir var kvöldsins leið fljótt,
gerði við þann sálm, beri í einni hend-
ingunni keim af hergöngulaginu. sem
hervörður hans söng á leiðinni tii Vorms
1521.
Sama básúnuhljóms kennir og i ýms-
um öðrum sálmum Lúthers.
Er Lúther náði fleiri hljómum úr gígju
sinni. Hann gat sungið sorgarljóð og sig-
ursöngva, hersöngva og vögguljóð.
Hér verður sagt frá einu vögguljóði
hans: Sálmi, er hann orkti yfir barns-
vöggu.
í þeirri vöggu lá hans eigið barn. Og
verður því að kynna heimilisfólk Lút-
hers fyrir lesendunum.
Kona Lúthers hét Katrín og var af fá-
því að þá voru sungnii; og spilaðir jóla-
sálmar, og þess á milli borðuð jólaeplin,
sem lengi var búið að hlakka til.
Klukkan 12 var gengið til hvílu, en
hátíðin hélt áfram, því að nú máttu ljós-
in loga alla nóttina. — Þetta var nóttin
ðelga, og þá mátti hvergi bera skugga á.
Það var dýrðlegt að sofna við ljós sem
barn í heilögum friði jólanæturinnar, og
eiga von á að vakna næsta morgun i
ljósi til áframhaldandi jóla.
En þó er enn dýrðlegra að horfa fram
frá erli fullorðinsáranna og fagna fyrir-
heitum jólaboðskaparins um eilífa gleði
— og eilífan frið. Þorv. Ólafsdóttir.
Akraneskirkja að innan.