Akranes - 01.04.1944, Blaðsíða 3

akranes
39
Útgefandi, ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Ólafur B. Björnsson.
Gjaldkeri: Óöinn Geirdal.
Afgreiösla á XJnnarstíg 2, Akranesi.
Keimur út mánaðarlega 12 síður. Árg. 20 kr.
ekta hugsjónir og sel gervihugsjónir.
Viltu kaupa?“
„Já,“ sag'ði ég, „hvað kostar hún?“
„Hún kostar ekki neitt,“ segir þá Sig-
valdi. „Þú mátt eiga hana.“
„Gjörðu svo vel og fáðu þér meira
kaffi,“ sagði ég.
Ég var að íhuga þessi skrítnu við-
skipti og sagði: „Það er einkennileg
verzlunaraðferð, að gefa hluti.“
„Óklókur ert þú í verzlun,11 sagði
hann, „ef þú kannt ekki þá aðferð, að
gefa. Maður græðir ekki eins mikið á
neinu og því. Þegar þú ferð úr þessum
skúr, þá gefur þú skúrinn.“
,,Ég flutti í þennan skúr í leyfis-
leysi,“ sagði ég, „ég á ekkert með að
gefa hann.“
Þá sagði hann: „Maður gefur ekki
helzt það, sem maður á með. Maður gef-
ur helzt það, sem maður hefur stolið.
Maður stelur húsi frá manni og gefur
sama manninum aftur húsið, svo að
hann elski mann.“
„En hvernig má það verða?“ sagði ég.
„Það er einmitt leyndardómur verzl-
unarinnar,“ sagði hann.
Mig var farið að gruna, að ekki væri
allt með feldu og hér ætti að ginna mig
út í tvísýnt fyrirtæki. Ég stóð því upp
°g gekk nokkra hringi á gólfinu, leit út
um gluggann og sá snjókornin hnappast
niður fyrir utan. Þá sneri ég mér að
hinu ófrýnilega andliti, sem brosti af
kassanum hreint ekki svo afleitu brosi.
Ég sagði:
„Þú kemur æfinlega með einhverja
djöfuls útúrdúra. Var það tóm lygi um
þennan sjálfblekung?“
„Vertu ekki svona hortugur og tor-
trygginn,“ sagði hann og ég sá undir
eins eftir að hafa vænt hann um lygi,
enda stóð ég í þakklætisskuld við hann
fyrir að hafa gefið mér hugsjón.
„Nú, jæja,“ sagði ég, afsakandi.
Þá sagði hann: „Með sjálfblekung
þessum geturðu skrifað á víxil hvaða
nafn, sem er.“
„Þú átt við að falsa víxil,“ sagði ég.
„Vitanlega,“ sagði hann.
Þá sagði ég: „Auðvitað er prýðilegt
að geta falsað víxla. Hvað kostar sjálf-
blekungurinn?“
„Hann hefur aðra náttúru,1 sagði Sig-
valdi.
„Hver er sú?“ spurði ég.
Hann sagði, og þá gaut hann augun-
nm upp á mig: „Það, sem skrifað er með
honum, verkar sannfærandi á lesand-
ann.
65 ára afmæli
Ólafur J. Hvanndal.
Ólafur Hvanndal prentmyndasmiður
varð 65 ára hinn 14. mars s.l. Faðir
hans var Jón Ólafsson, síðar bóndi í
Galtarvík, en móðir hans, og fyrri kona
Jóns, var Sesselja Þórðardóttir (systir
Bjarna á Reykhólum).
Um leið og blaðið færir Ólafi sínar
beztu afmæliskveðjur, sem óefað marg-
ir Akurnesingar vildu taka undir, skal
hér þess aðeins getið, að hann er fyrsti
prentmyndasmiður á íslandi og skapaði
hér inhlenda iðn í þessari grein og
starfar hann enn, sem ungur væri að
iðn sinni. Prentmyndagerð hans verður
25 ára í haust og þá mun nánar verða
sagt frá störfum Ólafs hér í blaðinu
Þá verður og að geta þess, í hvert
sinn sem minnst er á Ólaf Hvanndal,
að þar sem hann fer er góður dreng-
ur.
„Ég vil kaupa þennan sjálíblekung,“
sagði ég.
„Engin læti,“ sagði hann. „Þú færð
ekki þennan sjálfblekung nema með því
skilyrði að þú verðir ráðherra.“
„Hvernig á ég að fara að því,“ spurði
ég, „ég kann ekekrt í pólitík.“
„Skilurðu þá ekki, mannfjandi,“ sagði
hann, „að þú getur sannfært fólkið með
því að skrifa, þú getur falsað víxla og
aflað mikilla peninga til mútustarfsemi.
Auk þess er þriðja náttúra sjálfblek-
ungsins sú, að ef þú hefur hann í brjóst-
vasanum, verka orð þín sannfærandi, er
þú talar, og þar að auki er ég búinn að
gefa þér hugsjón, eða hvað viltu hafa
þetta meira, skræfan?“
Ég var órðlaus í bili.
Aldrei á æfi minni hafði ég komist í
tæri við neitt þessu líkt. Ég skálmaði
um gólfið, þvert og endilangt í mikilli
æsingu unz ég að lokum nam staðar á
miðju gólfi sannfærður um, að ég væri
af guði kjörinn til merkilegra hluta.
Þá sagði ég:
„Ekki skal standa upp á mig í þessum
viðskiftum, eða hvað viltu fá í stað-
inn?“
„Ég vil fá skækilinn,“ sagði hann.
„Hvaða skækil?“ spurði ég.
„Skækilinn, mannfjandi, þennan
skækil, sem þú hefur undir löppunum.“
Ég leit niður fyrir fætur mér og
spurði enn á ný, skilningsvana, óstyrk-
um rómi: „Hvaða skækill er það?“
„Það er sá skækill, sem þú kallaf Is-
land,“ sagði hann.
Mig setti hljóðan andartak, en það
var ekki sérlega langt andartak, því að
guð hafði sýnilega kjörið mig til merki-
legra stórræða og ég sagði:
„Það er ekki nema sjálfsagt, að þú
fáir skækilinn."
„Þú skrifar þá undir þetta,“ sagði
hann og rétti mér skjal. Ég skrifaði und-
ir mótmælalaust.
Síðan brosti maðurinn ákaflega,
smokkaði sér í skóna sína og fór út, en
um leið óskaði hann þess, að ég mætti
halda skemmtileg jól.
Síðan er ég hinn friðlausi göngumað-
ur, og þó ekki sé liðið ár frá því ég
undirritaði skjalið, verð ég þegar að
viðurkenna, að ég er ekki maður til
þessara hluta, síljúgandi, sífalsandi, sí-
friðlaus, án þess að geta neitt flúið, og
það hefði sjálfsagt verið hægt að finna
heppilegri mann en mig, til þessa.
Ymislegt dularfullt kemur fyrir mig
þegar nátta tekur og dagsljósið er burtu.
Svipir framliðinna koma til mín og
segja: „Gott kvöld, gleðileg jól!“ þó að
engin jól séu nálæg.
Eðlilega verð ég nokkuð uppstökkur
við slíkar kveðjur.
„Þegið þið,“ segi ég.
„Hví gerist þú svo skapbráður," segja
þeir þá.
„Þegið þið,“ segi ég einungis.
Þá segir rödd íramliðinna og raunar
líka lifandi fólks:
„Ekki vænti ég þú hafir selt ísland?“
Og nú á ég aðeins eina ósk: Að mola
þjóðina.
Jón Óskar.
Lesendur blaðsins eru beðnir að af-
saka hve þáttur Geirs Zoega er stuttur í
þessu blaði. Það er gert til þess hægt
sé að ljúka verzlunarþættinum í næsta
blaði. Þetta verður jafnað í næstu blöð-
um þar á eftir.
Atliygli skal vakin á auglýsingu frá
Lýðveldiskosninganefndinn á bls. 55 í
þessu blaði.