Akranes - 01.12.1945, Síða 29
AKRA.NES
161
HEIMA OG HEIMAN
Lckun sölubúða.
Hér mun vera til verzlunarmannafélag. Ekki
mun það þó vera hávært, enda hefst ekki allt
með hávaða einum og fyrirferð. En það, sem ég
vildi finna að við þetta ágæta félag, er hve
búðir eru hér opnar styttri tíma en annars stað-
ar. Hér eru búðir ekki opnaðar fyr en kl. 9 að
morgni, en í Reykjavík eru margar búðir opnar
— allt árið — kl. 8 að morgni og aðrar kl. 8V2.
Allir munu viðurkenna hve þægilegt það væri
fyrir verkamenn — sem fara snemma til vinnu
— að geta náð sér í tóbak, vettlinga og aðrar
þarfir um leið og þeir ganga til vinnu sinnar.
Sú verzlun, sem opnaði snemma á mrognana,
yrði ekki verst úti með dagsverzlun sína. Þess-
um „vöktum" gætu verzlanir skipt á milli sin
___ eins og apótek — t. d. tvær og tvær hverju
sinni.
Þá er annað, sem ég vildi kvarta um við þetta
félag. Það er lokunartíminn, sérstaklega mat-
vöruverzlana á laugardögum og fyrir stórhátíð-
ir. Það hlýtur hver maður að sjá hve bagalegt
þetta er og óþolandi, sérstaklega fyrir húsmæð-
ur, að þurfa að kaupa mat fyrir stór heimili til
þriggja eða fjögurra daga í einu.
T. d. var ein slík tilkynning útgefin fyrir 1.
des., að búðir yrðu lokaðar allan laugardaginn
(nú er þó 1. des. aftur orðinn almennur vinnu-
dagur. Vegna þess urðu húsmæður því að senda
i allar áttir um miðjan föstudag, til þess að
geta haft nægjanlegan mat til mánudags. Af
þessu má sjá, að ekki má bresta mikið á minnið
til að ekkert gleymist. Ekki má heldur væntá
góðrar afgreiðslu á síðustu stundu, því oft kem-
ur fyrir að búðirnar eru ekki opnar nema svo
sem hálfa vikuna. Ef þá ekki eru jarðarfarir,
sem stytta þetta enn, því hér virðist sá góði
siður vera ríkjandi, að loka öllum sölubúðum
vegna jarðarfara, hversu fjarskylt sem það er
eigendunum eða þeim, sem þar vinna. Ég sé
enga ástæðu til að Akurnesingar loki öllum
verzlunum allan dagínn, þegar nærliggjandi
þorp og bæir hafa opið til kl. 12 sömu daga.
Mikið er nú ritað um \itamín og heilbrigðis-
mál, cn ekki getur það slutt að heilbrigði að
þurfa að kaupa mat, t. d. k.öt, og geyma svo
lengi, sem hér þarf, sbr. það, sem sagt er að
framan. Það er a. m. k. ekki hægt fyrr en hvert
heimili á lcæliskáp. Hér á Akranesi mun ekkert
heimili eiga slíkan kjörgiip. Eins og áður er
sagt kemur þetta harðast niður á húsmæðrum,
sem aldrei sjá út úr heimilisönnum, en búðar-,
fólk heíur litlu öðru að sinna en búa sig út til
skemmtana og annarra frístunda.
Annars finnst mér að verzlunarmannafélagið
hér ætti að reisa höfuðið frá koddanum, það
gæti sjálfsagt — og þyrfti — að lagfæra margt í
sinni staríscmi, og gæti fundið mörg nýt og góð
verkefni til að berjast íyrir.
S. H.
Aðhald e'Sa agaleysi.
Það var einu sinni á s.l. vori er ég var á ferð
í Reykjavík, og þurfti að ná tali af einhverjum
yfirmanni ákveðinnar stofnunar (nefndar), sem
um allmörg ár hefur starfað. Þar munu daglega
eiga að vera tveir eða þrír yfirmenn, auk skrif-
stofustjóra og fulltrúa, og annars lægra setts
starfsliðs.
Tvo daga hringdi ég, og gerði tilraun til að ná
tali af einhverjum þeirra þriggja eða fjögurra
yfirmanna þessarar virðulegu stofnunar. Fyrri
daginn hringdi ég milli 10 og 20 sinnum, ng
spurði ávallt eftir einhvcrjum þessara háttsettu
manna, en fékk ávallt þessu lik svör: Hann er
ókominn. Hann heíur skroppið eitthvað frá.
Hann er nýlega farinn. Hann kemur ekki í dag.
Gjafir og greiðclur til blaðcins, scm þa'ð þakkar
innilega.
Jón A. Jónsson, ísaf. 50 kr. Sig. B. Sigurðsson,
Köldukinn, III. og IV. árg. 53 kr. Helgi Bene-
diktsson, Vestmannaeyjum, I.—V. 100 kr. Guö-
jón Rögnvaldsson oddviti fyrir 4 eintök 100 kr.
Friðþjófur Jóhannesson, Patreksfirði, III., IV. og
V. árg. 60 kr.
Hjónaefni.
Björn Viktorsson og ungfrú Sigríður Péturs-
dótíir hafa nýlega opinberað trúlofun sína. Einn-
ig Sóley M. B. Þórhallsdóttir, Bergstaðastræti 5ö,
Rvík, og Hörður Hjartarson, Suðurgötu 23,
Akranesi.
Dánarfregn.
Sigríður Sígriksdóttir írá ívarshúsum andaðist
á Vífilsstaðahæli hinn 1. des.
Jóhanna Jónsdóttir frá Garðhúsum andaðist
25. nóvember s.l.
Minningarsjóður GuBjóns Tómassonar og Mav-
grétar Helgadóttur konu hans.
Gamall Akurnseingur, Guðjón Tómasson,
Bergþórugötu 9 í Reykjavík, hafði áður en hann
andaðist 12. ágúst s.l. lagt svo fyrir, að af eftir-
látnum eignum sínum skylöi stofna sjóð til þess
að fegra og prýða kirkjugarðinn í Görðum á
Akranesi með blóma- og trjárækt eða á annan
hátt eftir því sem bezt þykir við eiga.
Kona Guðjóns sáluga, frú Margrét Helgadótt-
ir, hefur nú stofnað sjóð þenna með 2000 krón-
um, er hún hefur lagt inn í Söínunarsjóð íslands
með þeim skilmálum, að jafnan þá er ártal
stendur á heilum tug eða hálfum greiðist 9/10
vaxta til kirkjunefndar Akraneskirkju, er ráð-
stafar vöxtunum í samráði við sóknarprest í
íyrrgreindu skyni.
Við undirrituð leyfum okkur hér með að
þakka þessa höfðinglegu og fögru gjöf.
Kirkjunefnd og sóknarprestur Akraneskirkju,
9. nóv. 1945.
Ingunn Sveinsdóttir. Valdís Böðvarsdóttir.
Friðmey Jónsdóttir. Margrét Jónsdóttir.
Björnfríður Björnsdóttir. Emilía R. B. Briem.
Emilía Þorsteinsdóttir. Valgerður Halldórsd.
Þorsteinn Briem.
Akurnesingar,
nemendur mínir og aðrir samstarfsmenn og
vinir! Um leið og ég minnist og þakka liðinn
tíma, er ég dvaldi meðal ykkar, sendi ég ykkur
öllum innilegar óskir um gleðirík jól og gott og
farsælt nýtt ár.
Svafa Þórleifsdóttir.
Hann tekur ekki á móti í dag. Hann er á fundi.
Hann er upptekinn. Hann hlýtur að koma þá og
þegar. Hann ætlaði að koma aftur. Hann kom
aðeins snöggvast, en er farinn aftur.“ Þennan
dag bar öll þessi viðleitni engan árangur. Næsta
dag byrjaði ég á sama leik, og náði tali af ein-
um þessara „stóru" kl. 11% um daginn.
Þcssu líkt er þetta því miður alltof almennt
á skrifstofum í Reykjavík, einnig í einkarekstri
scm opinberum. Þá er það víst ekki óalgengt að
menn láti (er spurt er eftir þeim í s:ma) segja
að þeir séu ekki heima, þó þcir sau það. Þetta
er held ég mikið á annan veg hér hjá okkur
heldur en almennt hjá öðrum þjóðum. Þessi
kæruleysislegu, lélegu vinnubrögð geta orðið
þjóðhættulegur löstur, ef hann nær að festa
rætur. Yfirmenn stofnana og eigendur einkafyr-
irtækja verða að láta menn hafa hóflegt aðhald
í þessum efnúm.
Þess óviðurkvæmilegra er svcna atferli, sem
vinnutími á skrifstofum er yfirleitt ekki langur.
Víða víst ekki nema frá 10—12 og 1—4. Þrátt
fyrir þennan stutta vinnutíma nv.n það koma
fyrir að sumir reyni að korna til starfsins all-
mörgum mín. eftir 10, og fara svo mörgum mín.
seih íært þykir fyrir 12, og á sama hátt eftir 1
og fyrir 4 aftur. Ef svo er má ekki búast við
nviklum afköstum. Það er dýr ríkisrekstur!!
Mjög er þetta þó misjafnt eftir samvizkusemi
manna. Get ég ekki stillt mig um að nafngreina
hér nokkra menn, sem mér fannct skara fram
úr, mótsett við það, sem ég hef hér minnzt á.
Það voru prestarnir SJcúli Skúlason og Þórður
Ólafsson, svo og Pétur Hjaltested stjórnarráðs-
ritari. Þeir munu sjaldan hafa farið frá verki
fyrr en klukkan var búin að slá 12 eða 4, og
sjaldan munu þeir hafa verið utan dyra ‘
stjórnarráðinu á rúmhelgum dögum, þegar
klukkan sló 10 að morgni eða 1 á daginn.
Þessir menn voru af „gamla skólanu m“,
hársamvizkusamir menn, sem í engu máttu
vamm sitt vita. Þá menn, sem enn í dag
eru þeirra líkar á að virða vel, en
hina á að víta, og láta þá vinna
þennan stutta tilsetta tíma.
Rikisrekstur á Akranesi.
Því hefur löngum verið haldið fram, að fátt
væri til fyrirmyndar í ríkisrekstri. Ef litið er t.il
þess eina, er ríkið rekur hér á Akranesi, stað-
festir það fullkomlega þessa kenningu.
Um nokkur ár hefur hér verið sameiginlegur
rekstur pósts og síma, eða frá 1934. Einmitt það
sama ár var byggt hús yfir þessa sameinuðu
starfsemi. Mátti þvi gera ráð fyrir að þar stæðu
að menn, sem hugsuðu nokkur ár fram í tím-
ann. Reyndin varð nú öðru nær. Þar var byggð-
ur lítill timburkumbaldi, þá þegar með alger-
lega óhæfri aðstöðu til afgreiðslu.
Til eru lög um skipulag kauptúna. Ræður rík-
ið mestu um það skipulag, og ekki alltaf af
hyggindum — a. m. k. ekki alltaf sem í hag
koma viðkomandi bæjarfélagi. — Einasta bygg-
ingin, sem hið opinbera hefur byggt hér var
þetta umtalaða póst- og símahús, og það lét sér
sæma að byggja það ólöglegt samkv. skipulagi
og byggingarsamþykkt bæjarins.
Það vita allir, að í póst- og símahúsi í allstór-
um bæ er venjulegast varðveitt mikið verðmæti
frá ríki og einstaklingum, og því algcrlega ófor-
svaranlegt að byggja yfir slika starfsemi léleg-
an timburkofa. Ofan á lofti þessa húss er t. d.
þykkt lag af sagi, til hlýinda. En ekki mun það
minnka eldhættuna. — í þessum húsakynnum
er svo lítið peningaskápskríli, að hann rúmar
aðeins lítinn peningakassa og frímerkjabirgðir
á hverjum tíma. Sennilegast er skápurinn alis
ekki eldtryggur, a. m. k. I timburhúsi.
í þessu húsi eru léleg starfsskilyrði, hvað þá
að þar sé minnsta íbúð fyrir póst- og símastjóra
staðarins, þó einhleypur væri.
Svona er nú útgerð ríkisins á þessum stað.
Hvað á þstta ástand að vara lengi?