Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1895, Page 31

Moltke og Mac Mahon
Moltke.
Enda þótt mörgum sje farið að ofbjóða, hvílíku ó-
grynui fjár er varið til herkostnaðar, þar sem
eitt stórveldi heimsins keppist við annað, að hafa sem
mest lið vígbúið, og smáríkin feta í fótspor hinuaenda
langt yfir efni fram; og þótt þeím fjölgi stöðugt, er
telja stríð og styrjaldir bölvun mannkynsins, og að
vinnukrapti margra miljóna manna á bezta aldri væri
betur varið til annars, en að læra, að brytja hver
annan niður á vígvellinum, getur samt engum dulizt,
að herstjórn og hernaðarfræði krefur svo mikla and-
jega hæfileika, lærdóm og dugnað, að mestu herfor-
ingjar og herfræðingar heimsins eru þess verðir að
teljast með merkustu mönnum mannkynsins. þvíverð-
ekki heldur neitað, að margar þjóðir hafa orðið að
berjast fyrir trú sinni, frelsi sínu eða jafnvel menning
mannkynsins, svo sem Niðurlendingar gegn Spánverj-
nm, I'orn-Grikkirgegn Persum, Suður-Ameríkumenn gegn
Spánverjum, Bandaríkin gegn Englendingum, Grikkir
gegn Tyrkjum, Bómverjar gegn; Húnum og Erakkar
gegn Serkjum á miðöldunum. I annan stað hafaein-
stakir afburðamenn háð orustur til þess, að sameina
þjóð, er áður hefir verið skipt í mörg smáríki, í eina
ríkisheild, svo sem konungar þeir, er sameinuðu smá-
ríkin á Norðurlöndum á 8. öld o. fl., unz þeir, Viktor
Emanuel Italíukonungur og Vilhjálmur 1. þýzkalands-
keisari reka lestina á síðara helmingi þessarar aldar.
jpegar minnzt er á, hversu þýzkaland hefir orðið
að stóru og voldugu ríki úr mörgum smáríkjum, er
opt höfðu áður verið sundurþykk og jafnvel borizt
banaspjótum á, má ekki gleyma þeim manni, er hefir
komið hermálefnum Prússa í það horf, að það hefir nú
rim fjórðung aldar staðið flestum eða öllum þjóðum
framar í þeim efnum, og sem með snilli sinnihnitmið-
^ði svo nákvæmlega niður hvað eina í hreifingum her-
sveita þeirra í síðustu styrjöldum, er þeir hafa átt í,
(25)