Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1895, Blaðsíða 35

sinn suður í Bæheim og^tekur þar höndum saman við
her Austurríkismanna. Aður hálfur mánuður er lið-
inn frá því ófriðurinn hófst, er meginher Prússa kom-
inn í þremur sveitum sitt úr hverri áttinni suður að
Sadowa og Königgrátz og þar er höfuðorustan háð 3.
júlí. þar er Moltke við hlið keisarans. Kúlurnar
þjóta um höfuð honum, en hann bíður rólegur eptir
því, að þriðja hersveitin, sú er krónprinsinn stýrir,
komi frá Slesíu. Nálægt hádegi sjer til hans. Kæðst
hann ávinstra fylkingararm Austurríkismanna. Brest-
ur þá fiótti í lið þeirra, og eiga þeir fótum fjör að
launa. Tekur Moltke nú við aðalherstjórninni og rek-
ur flóttann suður undir Vínarborg, og er við yopna-
hljessamninginn í Nikolsburg. Var ófriður þessi háður
af Prússum með slíkum hyggindum, dugnaði og snar-
rseði, að öðrum þjóðum fór að standa stuggur af upp-
gangi þeirra, og tóku að koma endurbótum á herlið
sitt eptir prússnesku suiði. Krægð Moltkes barst úfc
víða um lönd; gjörði Vilhjálmur Prússakonungur hann
að aðalsmanni fyrir framgöngu sína, og gaf honum
nokkur höfuðból í Slesíu. Tók Moltke nú að endur-
bæta stórskotalið og riddaralið Prússa 1 ýmsum grein-
urn, þyí hann hafði sjeð í ófriði þessum, að því var í
ýmsu ábótavant. Smámsaman tók að brydda á því,
að ekki mundi þess langt að bíða, áður Prússum
og Frökkum lenti saman í ófriði, og 1868 hafði Moltke
þegar samið áætlun um sókn Prússa í þessari fyrir-
huguðu styrjöld, enda liðu ekki nema tvö ár frá því,
unz ófriðurinn hófst. Eins og kuunugt er, fóru Erakk-
ar svo halloka í ófriði þessum, að ekki eru slíks dæmi
í sögunni, enda var her þeirra nálægt hálfu minni
en Prússa og allur herbúnaður, herkunnátta og heragi
eptir því. í ófriði þessum rjeði Moltke öllum fram-
kvæmdum Prússahers og fylgdi hersveitum keisarans..
Býndi Moltke þar þá ráðsnilli, er lengi- mun í minn-
um höfð, er hann umkringdi Bazaine við Metz og
Mae Mahon við Sedan, Ijet umkringja París svo eng-
inn komst þar út nje inn um langan tíma nema fugl-
inn fljúgandi, og tvístra her þeim er Bourbaki rjeð
fyrir suðaustur í landi, þótt hann væri sjálfur hundr-
að mílur þaðan vestur í Versölum í hátíðaglaumnum
hjá Vilhjálmi konungi, sem þá var krýndur til keisara
(29)