Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1895, Page 52
snýst einu sinni 1 hring á hverjum sólarhring, og snýst
til austurs; at' þvi er skiljanlegt, að því austar sem er
á hnettinum, þvl fljótari er klukkan, og því vestar sem
er, því seinni er hún.
HAdegisbaugur sá, sem venjulegast er gengið út frá
sem þeim fyrsta, gengur yiir mitt Island, suður eptir
öllu Atlanzhaíi, og í gegn um eyna Ferró fyrir vestan
Afríku, og þaðan suður öll höf. Sjómenn allir reikna
frá G-reenwich við Lundúnaborg.
Þegar nýja árið 1895 byrjar á nýársnótt í Reykja-
vik kl. 12,0'0", þá má sjá mismun tímasamanburðarins
á eptirfylgjanda samanburði.
Á gamlársd. 1894 er klukkan
í Júlíönuvon á Græn-
landi............10,28 e.m.
- Rio Janeiro . . . 10,ss —
- Nýju Jórvík . . . 10,8 —
- Qvito.......... 8,52 —
- San Pransisko . . 5,20 —
- Kadjak við Al-
aska........... 8,16 —
- Manila (Filippi-
eyjar)......... 8,12 f.m.
Á nýársdag 1895 er klukkan
á Akureyri .... 12,12 f.m,
í Lundúnaborg . . 1,26 —
- Rarís.......... 1.36 —
- Róm........... 2.i —
- Kaupmannahöfn 2,17 —
- Berlín............ 2.20 —
- Stokkhólmi . . . 2,38 —
- St. Pjetursborg . 8,24 —
- Kalkutta á Indl. 7,20 —
- PekingíKína. . 9,12 —
- Melbourne(Nýja
Suður-Wales). . 11,4 —
Af töflu þessari má sjá, að austan til í austurálfunni
eru þeir komnir á fætur og farnir að fagna nýárinu,
þegar Ameríkumenn eru að kveðja gamla árið að kveldi,
en vjer Islendingar liggjum þá í rúminu um kl. 12 á
nýársnóttina, eða erum að enda við að kveðja gamla
árið.
En þegar vjer höldum svona áfram í austur og
vestur, verðum vjer að mætast hinumegin á hnettinum,
og erum þá búnir að fá 1 dags halla á oss. Það verður
því erfitt að segja, hvernig vjer eigum að dagsetja; sá,
sem heíir farið í vestur, segir við þann, er fór í austur,
er hann mætir honum: »Það er gamlársdagur í dags.
»Og hvaða vitleysa«, svarar hinn, »það er nýársdagur«.
Deilingarlínan milli þessa dagaruglings hlýtur að liggja
um austur-Asíu eyjar og Eyjaálfuna. Til þess að bjarga
því við, að eitthvert vit komist í þetta mál, hafa menn
ráðið það af, að láta lönd þau og eyjar. sem fundizt
hafa og numin hafa verið að vestan, frá Evrópu, halda
dagatali því, er Norðurálfumenn tíðka; en þau iönd og-
ey.jar, sem fundizt hafa að austan, frá Ameríku hlið,
halda dagatali því, er þar tíðkast, og eru þau því ein-
um vikudegi og mánaðardegi á eptir hinum.
(42)