Freyr - 01.02.1953, Síða 13

FREYR
45
Ráð við máttleysi
í lömbum
Það er alkunna, að á hverju vori fæðast
lömb máttlaus bæði uppi um sveitir og úti
við sjó. Þegar mikið kveður að þessu, er
það mjög leiður kvili og auk þess veldur
hann tjóni, því að mörg þessara lamba
drepast eða verða vesalingar annars. Al-
gengast mun þetta þó vera við sjávarsíð-
una, og er kvillinn þar oft kallaður fjöru-
skjögur. Hvort fjöruskögur á rót sína að
rekja til sömu forsenda og máttleysi í
lömbum uppi til sveita, er ekki vitað. Vel
má vera að svo sé, en það er þó engan vegin
víst. Stundum hefir inngjöf E-vita-
míns virzt fyrirbyggja fjöruskjögur, en
engan vegin er þó sannað, að E-vitamín-
skortur sé orsök þess. Þetta ráð hefir
einnig verið reynt uppi um sveitir með
góðum árangri, að því er virðist.
En það virðist fleira en E-vitamín, sem
getur fyrirbyggt eða læknað máttleysi í
lömbum. Svo virðist sem ekki þurfi til þess
dýrara efni en hina venjulegu kalciumglu-
konat-upplausn, sem notuð er til að sprauta
í doðakýr og seld er í lyfjabúðum í þessum
tilgangi.
Þegar ritstjóri FREY’s var á bændafund-
um norðanlands á síðasta hausti, tjáði
Markús bóndi á Reykjahóli, í Skagafirði,
að hann hafi, um þrjú undanfarin ár, far-
ið aö ráðum lyfsalans á Sauðárkróki og
notað umrædda blöndu til þess að dæla í
lömbin.
Markús hafði alltaf fengið nokkuð af
máttlausum lömbum fyrir fjárskiptin, eins
og fleiri á þessum slóðum og víðar, en eink-
um hefir borið mikið á þessu eftir fjár-
skiptin. Að ráði lyfsalans hefir Markús
notað 20 cm3 sprautu, fyllta með kalcium-
glúkonati og dælt úr heilli sprautu í
lambið, undir húð þess.
Aðferð þessi hefir aldrei örugöizt. Hvert
einasta lamb hefir risið á fætur, sum strax,

sum fljótlega, allt eftir því hve mikið hefir
kveðið að máttleysinu. Sömu sögu er að
segja hjá öðrum, er reynt hafa á þessari
slóð, en orðrómur um þetta ráð hefir auð-
vitað breiðst út þar sem árangurinn hefir
verið svo góður. Ekki hefir máttleysið
komið aftur í ljós, svo að hér virðist full-
komin lækning hafa átt sér stað.
Á síðasta vori sprautaði Markús á Reykja-
hóli öll lömb sín, strax eftir fæðingu
þeirra, enda varð ekki vart máttleysis hjá
einu einasta.
FREYR vildi gjarnan frétta hvort aðferð
þessi hefir verið reynd víðar og þá með
hvaða árangri. Hefir hún verið reynd þar
sem lömb hafa „fjöruskjögur“? Sé ekki svo
væri ástæða til að prófa í vor, því að kalcí-
umglúkonat er miklu ódýrara lyf en E-
vitamín.
Úr bréfi til Freys.
Fyrir nokkru barzt mér síðasta hefti Ár-
bókar landbúnaðarins. Ekki þykir mér
burðugur efnahagur bænda, enda þó að rit-
stjórinn telji hann betri en hann hafði bú-
ist við.
Samkvæmt skattmati á búpeningi gerir
meðal-bústofninn sem næst 35 þúsund
krónur og er það þá aumt þegar bóndinn á
ekki nema 5 þúsund krónur utan bústofns,
ekki sízt þegar á það er litið, að lánsfjár er
nú illt að afla og á stórum svæðum á land-
inu nær því alveg útilokað að bændur geti
fengið nauðsynlegt rekstrarfé til búskapar;
en til þess að rekstur búskapar geti átt sér
stað verður annaðhvort að vera nokkur
lausafjáreign fyrir hendi eða möguleikar
til lánsfjár til rekstursins. Annað er ekki
hægt. Og víst er það, að ekki veitir bænd-
um af að gæta alls vel, vinna mikið og beita
alls staðar fyllstu hagsýni og fyrirhyggju á
öllum sviðum. Vonandi að aðrar stéttir
þjóðfélagsins geri það einnig.
Hróbjartur Jónasson.