Símablaðið - 01.01.1950, Qupperneq 6

2
SlMABLAÐIÐ
Víð áramót
ÞaÖ þykir orÖin sjálfsögð venja um ára-
mót að rifja upp það markverðasta, sem
skeð hefur á árinu, þá reynum við að vega
og meta hvað unnist hafi í hagsmunamálun-
um, og hitt hvað miður hafi farið, þó er ó-
gerlegt að gera sliku tæmandi skil í stuttri
grein.
Það mál sem eðlilega er efst á baugi hjá
okkur er launamálið, á því byggist okkar
lífsafkoma að mestu leyti, og það er málið
sem aldrei verður til lykta leitt. 1 þjóðfélag-
inu er nú mikið janvægisleysi og þessi sí-
felldu bráðabirgða neyðarúrræði ríkisstjórn-
anna skerða afkomu launþeganna jafnt og
þétt, og þá einna helzt opinberra starfs-
manna, þvi hvar er talað eins oft um knýj-
andi sparnað en einmitt i sambandi við rík-
isreksturinn, og sá sparnaður byggist venju-
lega á því, að hafa laun starfsmannanna á
takmörkum þess að þau geti talist lífvæn-
leg. Hitt er sjaldnar nefnt að spara með full-
komnari hagnýtingu á ríkiskerfinu, en slíkt
mætti gera með því að hafa nánara samstarí
á milli stjórnenda og starfsfólksins, þannig
að því gæfist tækifæri til að koma ýmsum
tillögum sínum á framfæri. Einu sinni kom
slík hugmynd fram að leyfa starfsmönnun-
um, að einhverju leyti, að taka þátt í stjórn
og rekstri rikisfyrirtækjanna, en þvi miður
var hugmyndin kæfð í fæðingu. Hjá okkur
símamönnum var til svokallað símaráð, sem
starfaði samkvæmt 25. gr. starfsmanna-
reglnanna, en þar segir: „Þegar landssíma-
stjóra þykir ástæða til, ber hann undir ráð
þetta málefni, er varða starfshætti og fyrir-
komulag starfrækslu landssímans, svo og
önnur mál, er varða hagsmuni landssímans
annars vegar og starfsfólksins hins vegar.“
í ráðinu áttu sæti sjö, þar af tveir frá félag-
inu. En því miður er þessi möguleiki ekki
lengur til, því símaráðsfundir hafa ekki ver-
ið haldnir í mörg ár. í fáum orðum virðist
sú skoðun alls ráðandi hjá ríkinu að hafa
sem flesta starfsmenn á sultarlaunum, í stað
þess að hafa þá færri og greiða þeim sóma-
samleg laun og gera þannig stöðurnar eftir-
sóknarverðari, og tryggja þannig að í þær
veljist ávallt þeir hæfustu starfsmenn, sem
völ er á.
Heildarsamtök opinberra starfsmanna
hafa barizt lengi fyrir því, að núverandi
launalög yrðu endurskoðuð, því í þeim er
að finna mikið ósamræmi, og fráfarandi
ríkisstjórn lofaði að beita sér fyrir því, að
þau yrðu endurskoðuð, og skipaði sérstaka
nefnd til að vinna að málinu. 1 henni áttu
sæti tveir fulltrúar bandalagsins. Þessi nefnd
hefur fyrir nokkuru lokið störfum og skilað
áliti sínu, en núverandi ríkisstjórn hefur ekki
talið tímabært að taka launamálið til af-
greiðslu á Alþingi að sinni, þó standa líkur
til, að það verði tekið fyrir á næsta ári. Á
síðasta bandalagsþingi kom fram talsverð
óánægja með nýja launalagafrumvarpið,
sérstaklega var deilt á fulltrúa samtakanna
sem voru í nefndinni. Sumir gáfu i skyn
að þeir hefðu starfað í nefndinni við miðl-
ungi góðan orðstír, þeim var legið á hálsi
fyrir að hafa ekki fylgt nákvæmlega stefnu
fyrri bandalagsþinga í launamálinu, og í
öðru að hafa ekki haft nægilega samvinnu
við einstök félög innan samtakanna. Hinu
var ekki neitað, að þessir fulltrúar okkar
þurftu að glíma við vandasamt verkefni. Þar
sem þessi óánægja var með frumvarpið, þá
kaus bandalagsþingið sérstaka launamála-
nefnd, sem á að hafa það hlutverk að fara
í gegnum allt launalagafrumvarpið og hafa
nána samvinnu við fulltrúa félaganna, enn-
fremur að hraða störfum eftir mætti. 1 nýja
frumvarpinu eru margar sömu skekkjurnar
og áður. Hjá okkur eru t. d. línumenn settir
i XII. launaflokk, en þessir starfsmenn ættu
vissulega að vera í X. launaflokki eins og
t. d. lögregluþjónar, tollverðir og póstmenn
o. s. frv., því hver trestir sér til að rök-
styðja að starf línumanna sé ábyrgðarminna
eða léttara en þessara starfsmanna. Þá eru
sendimenn Landssímans settir einum launa-
flokki neðar en bréfberar. Þetta er óskiljan-
legt, því þessi störf eru alveg hliðstæð. Þá
eru símvirkjar og símritarar settir aftur í
X. launaflokk, af þessum starfsmönnum er
krafist gagnfræðaprófs og 3 til 4 ára sér-