Dagblaðið Vísir - DV - 05.11.2005, Blaðsíða 23

0V Helgarblað
LAUGARDAGUR 5. NÓVEMBER 2005 23
„Ekki allir viðmælendur mínir eru á lífi í dag,“ segir Reynir
Traustason sem gefur nú út bók um undirheimana. Við vinnslu
bókarinnar fylgdist Reynir meðal annars með tveimur ungum
drengjum nota fíkniefni og stunda handrukkun. Nokkrum dög-
um eftir að Reynir skildi við drengina áttu þeir eftir að koma við
sögu í hörmulegu morðmáli á Hverfisgötunni. Annar þeirra gist-
ir nú fangageymslur fyrir morðið á vini sínum.
Þeir deyja ungir sem guðirnir
elska. Ef það er rétt eiga margir við-
mælendur Reynis Traustasonar í
nýrri bók hans, Skuggabörn, alla ást
guðs skilið. Bókin kemur út 10. nóv-
ember, daginn áður en heimildar-
mynd Lýðs Ámasonar, Þórhalls
Gunnarssonar og Reynis verður
frumsýnd. I myndinni er Reynir
sjálfur í aðalhlutverki enda hefur
þetta tveggja ára verkefni tekið á.
Reynir hefur með eigin augun séð
skelfilegar afleiðingar fíkniefna-
heimsins. Vafalaust er eitt skýrasta
dæmið morðið á Hverfisgötunni í
sumar.
Fáeinum dögum áður hafði
Reynir hlustað á lífsreynslusögu
morðingjans sem þá vildi ekkert
frekar en að sjá ljósið eftir áralanga
dvöl í svartnætti dópheimsins.
Á forsíðu fyrir morð
„Auðvitað var það áfail að sjá
andlit einnar sögupersónu minnar á
forsíðu DV í ágúst og málið er
inorð," segir Reynir sem er marg-
verðlaunaður fyrir rannsóknar-
blaðamennsku. Hann situr í anddyri
101 hótels. Sólin skín á annars köld-
um degi.
Sögupersónan sem Reynir á við
er Sigurður Freyr Kristmundsson, 23
ára fíkniefnaneytandi og síbrota-
maður. Áður en Sigurður Freyr varð
ungum félaga sínum að bana, Braga
Halldórssyni, hafði hann verið á
margra vikna fíkniefnatúr þar sem
allt var lagt undir.
„Ég hefséð marga
viðrhælendur mína
falla í valinn. Því m/ð-
ur lifa ekki allar sögu-
persónurnar afbók-
ina."
Sá hann sprauta sig
Á þessum tíma hitti Reynir bæði
Sigurð Frey og Braga Halldórsson við
vinnslu bókarinnar. Sigurður Freyr
er sonur Kristmunds Sigurðssonar,
sem var kallaður Mundi morðingi
eftir að hann varð manni að bana á
unga aldri.
Reynir vill sem minnst upplýsa
um fund sinn með Sigurði en segir,
líkt og aðrir sem þekktu til Sigurðar,
að hann hafi verið þjakaður og viljað
betra líf. Sigurður Freyr var sprautu-
fíkill og fylgdist Reynir eitt sinn með
því, fyrir bókina, þegar Sigurður
notaði fíkniefni. Þá var Bragi, sem
síðar átti eftir að verða fórnarlamb
Sigurðar, með í för.
Lög undirheimanna
Eftir að Sigurður var handtekinn
fyrir morðið á Hverfisgötu féll dómur
yfir honum þar sem hann var sýkn-
aður. af handmkkun. Fyrir að hafa
skorið undir hnéskeljar skuldunauts.
Ástæða sýknudómsins var sú að ekki
vom nægar sannanir á hendur hon-
um. öllum sem til Sigurðar þekktu
var þó ljóst að handrukkun var iðja
sem Sigurður var alls ekki ókunnug-
ur.
„Fíkniefnaheimurinn er ekki svo
ólíkur okkar samfélagi," segir Reynir.
„Ef ég skulda pening fer það í inn-
heimtu og ef brotið er á mér kemur
lögreglan til hjálpar. í fíkniefnaheim-
inum er ekkert Intmm og engin
lögga sem hjálpar. Handmkkararnir
eru lögreglan og lögmenn í einni og
sömu persónunni."
Hársbreidd frá handtöku
Við vinnslu bókarinnar slóst
Reynir einmitt í för með þeim Sig-
urði Kristmundssyni og Braga heitn-
um. Tilgangurinn var að fylgjast með
innheimm skuldar. Ekkert varð þó úr
leiðangrinum þegar lögreglu bar að.
„Við fylgdumst með allskonar
kringumstæðum við vinnslu bókar-
innar," segir Reynir sem meðal ann-
ars var handtekinn í Leifsstöð þar
sem hann afhenti tollvörðum kóka-
ín, smyglað í bók um ævi Stalíns.
„Það dugði mér. Þarna munaði að-
eins hársbreidd að ég yrði handtek-
inn aftur.“
Reynir og samstarfsmenn hans
sluppu en Sigurður Freyr átti ekki
eftir að sleppa. Eftir þetta atvik hitti
Reynir Sigurð ekki aftur. Sá hann
ekki fyrr en andlit Sigurðar birtist á
forsfðu DVí tengslum við morð.
Margir fallnir í valinn
„Eg hef séð marga viðmælendur
mína falla í valinn," segir Reynir sem
sá þarna afleiðingar fikniefhaneysl-
unnar svart á hvítu. „Því miður lifa
ekki allar sögupersónurnar af bók-
ina. Á þessu tímabili var mér ntjög
umhugað um skjólstæðingana. Vildi
bjarga þessu fólki. Hjálpa því til að
það félli ekki heldur næði að standa
sig."
Spurður hvaða áhrif atvikið á
Hverfisgötunni hafði á hann svarar
Reynir: „Það er sárt að sjá eftir börn-
um sínum í dauðann. En um leið
REVNIR TRAUSTASQN
Skoyga
opnast vonandi tækifæri til að hjálpa
öðrum."
í hverfi guðs
Bókar Reynis er beðið með eftir-
væntingu. Vinnsla hennar hófst árið
2002 þegar Páll Bragi Kristjánsson,
forstjóri 'Eddu, nefndi þennan
möguleika við Reyni. „Mér leist ekki
á þetta fyrst. Þessi dópheimur er
heimur sem er svo fjarri mér þó
auðvitað hafa sumir í minni fjöl-
skyldu eins og öðrum þurft að glíma
við dóp eða áfengi. Sjálfur er ég góð-
borgari í hverfi þar sem allar götur
tengjast guði. Sé ekki dópistana út
um gluggann," segir Reynir og um
leið vaknar upp sú spurning hvað
hafi fengið hann til að taka að sér
verkefnið.
Af sjónum í fjölmiðla
„Ég sný frá því að vera skipstjóri í
að gerast blaðamaður," segir Reynir.
„Kom á gamla DV, vissi allt um
kvótakerfið og var í fyrstu alltaf sett-
ur í sjávarútvegsfréttir. Ég verð hins
vegar að takast á við nýjar áskoranir.
Heimur fegurðardrottninga var fjarri
mér áður en ég skrifaði bókina um
Lindu Pétursdóttur. Og þessi árátta
náði kannski hámarki þegar ég skrif-
aði um Sonju Zorrilla. Hennar heim-
ur - Manhattan og New York, er eins
langt og hugsast getur frá Flateyri."
Umdeildur á Flateyri
Það var á Flateyri sem Reynir hóf
feril sinn sem blaðamaður. Gerðist
fréttaritari og hristi upp í litla sjávar-
þorpinu. „Ég nennti aldrei að ganga
erinda þorpsins. Fyrir mér var frétt
bara frétt," segir Reynir og rifjar upp
fyrsta „skúbbið". „Ég man að fyrsta
fréttin mín var að dagheimilið hafði
verið kært til barnaverndarráðs því
það vantaði klósett. Við vinnslu frétt-
arinnar tók ég viðtal við konuna
mína sem vann á dagheimilinu."
Spurður um viðbrögð eiginkon-
unnar segir Reynir: „Hún tók því bara
vel. Hefur alltaf fundist gauragangur-
inn í kringum mitt starf eðlilegur."
Enginn algjört illmenni
„Sannleikurinn er mikilvægari en
að boða sólskin í rigningu," segir
Reynir þegar talið beinist aftur að
undirheimunum. Hann segir að á
bak við hvern ógæfumann, sprautu-
fíkil eða handrukkara sé góð mann-
eskja í grunninn. „Ég hef aldrei hitt
neinn á flakki mínu um undirheim-
ana sem er algjört illmenni. Eins og
Einsi glæpur vinur minn á Kvía-
bryggju. Þegar hann er edrú réttir
hann gömlum konum veskið ef þær
missa það. Undir áhrifum gæti hann
hreinsað Laugaveginn á þremur tím-
um."
Stóð á sínu
Meðan Reynir skrifaði Skugga-
börn vann hann sem fréttastjóri á
DV. Hann komst sjálfur í kastljós
fjölmiðla þegar þrfr menn, með Jón
Trausta Lúthersson vítisengil í farar-
broddi, réðust inn á ritstjórnarskrif-
stofuna. Jón Trausti tók Reyni
kverkataki og var dæmdur fyrir at-
hæfið í fangelsi.
Hjálpaði þetta atvik Reyni við
vinnslu bókarinnar?
„Að ráðast inn á ritstjórn DV
beindi að mati annarra glæpa-
manna óþarfa athygli að fíkniefna-
heiminum. Á móti uppskar ég virð-
ingu því ég stóð fastur á kærunni
ólíkt löggunni í Keflavík sem Jón
Trausti nefbraut," segir Reynir en
lögreglumaðurinn lagði ekki fram
kæru þrátt fyrir áeggjan sýslu-
manns.
Gæfa að vera edrú
Degi er tekið að halla. Reynir seg-
ir í gamansömum tón að hann sé
trúlega eini íslendingurinn á skrá
lögreglunnar fyrir kókaíninnflutning
sem aldrei hafi prufað kókaín. Reyn-
ir drakk illa á sínum tíma. Ekki í dag.
„Þegar ég var ungur mokaði
maður inn peningum á sjónum og
datt svo í það,“ segir Reynir. „Það er
mikil gæfa að hafa snúið frá víninu.
Ég hugsaði stundum að ég gæti
byrjað aftur að drekka í ellinni en er
nánast horfinn frá því í dag. Maður
tekur bara eitt ár fyrir í einu en
vinnsla bókarinnar hefur kennt mér
margt. I ljósi þess sem ég hef séð er
hæpið að maður opni aftur flösk-
una.“
simon@dv.is
k mopös
Morðið á Hverfisgötu
Það var klukkan níu á laugar-
dagsmorgni í ágúst að upp úr sauð í
fámennu teiti á Hverfisgötunni.
Bragi Halldórsson og Sigurður Freyr
Kristmundsson sátu við eldhúsborð
í kjallaraíbúð á Hverfisgötu 58. Fleiri
voru í teitinu. Fíkniefni voru höfð
um hönd.
Skömmu síðar átti eftir að sjóða
upp úr með þeim afleiðingum að
Bragi féll fyrir hönd Sigurðar.
DV fjallaði ítarlega um morðið á
Hverfisgötunni. Sigurður Freyr
hafði búið á Hverfisgötunni í nokkr-
ar vikur hjá kunningjafólki sínu,
Lindu Kristínu Emudóttur og Einari
Vali Guðmundssyni. Hann hafði
verið í mikilli neyslu eftir að hafa
sloppið út af hrauninu um áramót-
in. Sigurður og Bragi voru ágætis
kunningjar en höfðu deilt fyrr um
nóttina. Um morguninn virtist allt
fallið í ljúfa löð þar til Sigurður æst-
ist skyndilega upp, dró fram hnff og
stakk Braga í brjóstið.
Lfkt og kemur fram í bók Reynis
neytti Sigurður á þessum tíma mik-
ils magns róandi lyfja og am-
fetamíns. Vinir hans sögðu hann
haldinn ofsóknaræði. Svo virðist að
Bragi hafi ætlað að taka í hönd Sig-
urðar þegar hann var stunginn.
„Siggi var svo paranojd að hann hélt
að strákurinn væri að ráðast á
hann," sagði Máni Freysteinsson,
vitni að atburðinum
Lviðtali við DV.
Það var Máni sem
hringdi í Neyðarlín-
una og hélt á Braga í
fanginu meðan líf
hans fjaraði út. Lög-
reglan kom á vettvang
og handtók alla í hús-
inu. Fljótlega var öllum
sleppt nema Sigurði sem
var erfitt að yfirheyra eft-
ir margra vikna fíkniefna
túr.
Síðar í vikunni, á mið-
vikudegi, játaði Sigurður.
Málið taldist upplýst.
DV 22. ágúst 2005
m

sftH W
Si gurðaf
Hanna
ðlst son
SV«*u
Sigurður Freyr
Kristmundsson
Varð manni að bana
ó Hverfisgötunni.
Morð á Hverfis-
götunni Atburð-
irnirþar blandast í
sögu Reynis.