Dagblaðið Vísir - DV - 07.02.2006, Blaðsíða 33

32 ÞRIÐJUDAGUR 7. FEBRÚAR2006 -- / ._______________________________________________________________________;_______________Menning DV

- »
-'t

-3*
Strandhögg víkinga
Hádegisfundaröð Sagnfræðingafélags islands, „Hvað er útrás?" heldur áfram
i dag og verður að venju i Þjóðminjasafni islands og hefst stund-
víslega kl. 12.10. Jón Karl Helgason bókmenntafræðingur talar
um myndmál í viðskiptafréttum.
Undanfarin ár hefur fyrirtækjum erlendis verið líkt við vík-
ingaferðir á miðöldum. i opnunarerindi raðarinnar í janúar-
byrjun komst Óiafur Ragnar Grímsson, forseti islands, svo
að orði: „Hinirfyrstu islendingar voru sannarlega út-
rásarfólk, jafnvel svo afgerandi að þau sem nú gera
garðinn frægan blikna i samanburði."
i nýlegri grein f breska tímaritinu Spectator var
sama líking notuð. Greinilegt er að ekki vant-
ar myndmál og líkingar í fréttir og frásagnir
af umsvifum islendinga úti í heimi. f fyrir-
lestri sínum mun Jón Karl Helgason
greina goðsöguna um umsvif íslenskra
fyrirtækja erlendis og sækir {sjóði
franska fræðimannsins Roland Barthes.
Jón Karl Helgason
bókmenntafræðingur.
Gervais í Poddinn
Breski leikarinn Ricky Gervais
hefur skemmt sjónvarpsáhorfend-
um hér á landi síðustu vikur með
þætti sínum Extras. Velgengni
þessa stuttfætta háðfugls er með
eindæmum. Hann hefur slegið í
gegn öðm sinni með Extras á eftir
Office, er margverðlaunaður
beggja vegna Atlantsála og nú er
nýtt met slegið. Podkastið hans er
orðið það vinsælasta f smttri sögu
þessa nýja miðlunarfyrirbæris.
Það em ekki allir sem vita það
en Gervais er með vikulegan þátt á
vefsíðu Guardian. Þar skemmtir
hann áhugasömum með félögum
sínum Stephen Merchant og Karl
Pilkington. Þennan þátt sóttu
261.670 á viku fyrsta mánuðinn.
Metið er nú skráð í Guinness
World Records, nema öðrum tak-
ist að velta Ricky úr sessi fyrir út-
gáfu 2007 útgáfunnar næsta haust.
Þáttur Gervais hefúr verið í
boði hjá Guardian í tíu vikur og
lýkur á tólftu viku. Þá verður gert
hlé til að ráðast í röð tvö af Extras.
Auk þess hefur Gervais skrifað
stakan þátt fyrir Simpsons og
komið fram í kvikmynd Bens Still-
er, Night at the Museum.
Slóðin fyrir þáttinn er www.gu-
ardian. co. uk/rícky-
gervais/0,,1652674,00.htmI.
íslenska óperan frumsýndi Öskubusku eftir Rossini á sunnudagskvöld. Páll
Baldvin skellti sér í Gamla bíó og hefur eitt og annað að athuga við verkið, svið-
setninguna og söngvarana.
r $m.

Ricky Gervais
Kunnuglegt andlit - kunnugleg rödd.
Múslimarírevíum
Um þessar mundir em danskir
revíuhöfúndar að slá saman í sýn-
ingar sem árvisst skemmta dönsk-
um leikhúsgestum yfir sumarmán-
uðina. Deilur um skopteikningar
af spámanninum Múhameð hafa
að sjálfsögðu komið til tais í þeirra
hópi. Samkvæmt rlkjandi hefð er
enginn heilagur í revíuskopi sum-
arsins sem nærist á flestu því sem
skjóta má á yfir veturinn og láta
ekkert sér óviðkomandi. Þær em í
stöðugri umritun meðan á sýning-
artíma stendur og eru leiknar dag-
lega á fleiri en einum stað í þétt-
býlli Danmörku. Talsmaður
Cirkusrevyen, Lisbet Dahl, sagði
fyrir helgi að ekki væri efi á að
skotið yrði á mótmælendur mynd-
birtinga. Forráðamenn þeirra
segja að verði ekki skopast með
málið í revíum sumarsins eigi þær
engan tilverurétt lengur.
Leif Maibom, stjómandi reví-
unnar í Sönderborg, sagði í viðtali
við Berling fyrir helgi málið snerta
kjama revíuspaugs: málfrelsið.
Parið unga sem
fellur fyrir hvort
ödru: Gordar
Thor og Sesselja.
Er það ásættanlegt fyrir íslensku
ópemna að setja upp stórt sviðsverk
eins og öskubusku Rossinis og
stefna í ú'u sýningakvöld á verkinu?
Víst skaffar það rúmum tug hljóð-
færaleikara vinnu í skamman tíma.
Víst gefúr það þroskuðum söngvara
eins og Bergþóri Pálssyni tækifæri til
að sýna einu sinni enn hversu flink-
ur hann er í túlkun hins skoplega
þjóns. Garðar Thor fær sitt fyrsta
tækifæri á íslensku sviði - ef frá er
talið kynnisstarfið í undankeppni
Eurovision - og sannar að hann á
fullt erindi á svið. Svo gefur það
Sesselju Kristjánsdóttur tækifæri til
að takast á við flúraðan söng. En
hvað annað?
Graðhestarokk
Öskubuska hefur löngum þótt
með boðlegri verkum Rossini. Ekki
fellur hann að mínum smekk sem
tónskáid. Hann semur endalausar
og þreytandi leikfimiæfingar fyrir
söngvara, bæði í einsöng og sam-
söng. Áhorfandinn er þrekaður orð-
inn í sýningarlok. Ekki em laglínur
hans eftirminnilegar og hljómsveit-
arútsetningar hans minna óþarflega
mikið á graðhestarokk eins og það
gerist verst. Ekki útmálar hann per-
sónur sínar í samtvinnun texta, lag-
línu, hljómkviðunnar og stemningar
á svið. Persónumar em staðlaðar,
gmnnar og persónuleikalausar.
Spennandi?
Prins nær í vinnukonu
Nú má vel vera rétt eftir Vínar-
samningana að mönnum hafi þótt
það spennandi á Ítalíu að prins (lág-
aðall) næði sér í vinnukonu og
stjúpdóttur vínkaupmanns. Það
þykir spennandi í dag ef krónprins
nær sér í lögfræðing af gömlum
fangaættum í Ástralíu. En í sam-
hengi óperunnar er þetta skelfilega
smátt.
Uppsetning Óperunnar er flutt til
þriðja áramgsins. Sviðsmynd og
búninga skortir allan glæsileik. Hér
er öllu klastrað sem þarf ekki að vera
af litlum efrium, því margt má gera
stæh' fyrir lítinn pening. Það er
smekkleysið sem ræður ódýmm
lausnum í leikmynd og búningum.
Og Óperan verður ekki lengur afsök-
uð með aðstöðuleysi.
Fyndinn baritónn
Takið eftir: það var forvitnilegt að
sjá þessa sýningu. Hún er gamal-
dags í hugsun. Á stöku stað glæsi-
lega unnin: Bergþór Pálsson stendur
svo upp úr leiklega að það er vand-
ræðalegt á að horfa. Það þýðir að
hann hefúr gert sitt og leikstjórinn
ekki megnað að taka hans stíl og yf-
irfæra á aðra leikendur. En Bergþór
er fyndinn og flinkur og bætir með-
alsöng með skýrri mfrnik sem er
kostur þar sem textinn fer fyrir ofan
garð og neðan þótt hann sé á skjá.
Leikandi tenór
Garðar Thor Cortes minnti tals-
vert á föður sinn þegar hann var að
byija: þeim feðgum er báðum gefin
afar eðlileg og trúverðug nærvera á
sviði. Garðar yngri er flinkur leikari
og náði einn í kastiriu upp í tiltektir
Bergþórs á sviðinu. Ekld vom margir
sprettimir sem hann gat notið radd-
ar sinnar til fulls, eri á fáum stöðum
fékk hann fr'na lýriska kafla og eina
aríu sem sýndi hvað hann nær hátt.
En þessi piltur þarf að fá að syngja
miklu meira á sviði svo hann sjóist til
átaka við stærri hlutyerk og kjötmeiri
en þessa prinspísl.
Sesselja mezzo
öskubuska er örugglega valin af
þeim sökum að ópemstjórinn vildi
eitthvað létt og rómanú'skt og taldi
sig hafa söngkonu í mezzohlutverkið
sem réði við flúrið^. Sesselja Krist-
jánsdóttir er fríð koi|a en var leikstýrt
á afar bældan máta-lengi framan af
sýningunni. öskubuska - sú milda
mær - var afar skaphúl og ofbeldis-
átökin sem hún lendir í við stjúpa
sinn vom illa notuð úl að stækka
dramatíkina. Sesselja er raddfögur
söngkona og var raunar svohúð á
parú fannst mér víða. Flúrið hennar
var sungið af nokkurri áreynslu, en
það má raunar segja um alla hraða-
fimi í söng óperunnar, þeir kaflar
vom ekki taktvissir né svo skýrir í
framburði að ryþminn greindist.

björtum llettum
íslenska óperan sýnir í
Gamla bíó:
Öskubuska eftir Ross-
ini og Feretti.
Leikstjóri: Paul Suter. Hljóm-
sveitarstjóri: Kurt Kopecky.
Leikmynd og búningar: Sea-
son Chiu. Ljós: Jóhann Pálma-
son. Kosnertmeistari: Zbigni-
ew Dubik. Framleiðslustjóri:
Hildur Hinriksdóttir. Kór og
hljómsveit íslensku óperunn-
ar. Frumsýning 5. febrúar
2006.
★★ V'Á"ý'
Leikhús - Tónlist
á
■Hte
JSSft
i ■■
Til hvers innflutta leikstjóra?
Sviðsetning var áreynslulíúl og
yfir henni var láúaust öryggi en að
sama skapi er hún tilþrifahtil.
Veislukafh var leystur á skemmtileg-
an hátt en líkamskippakaflar tveir í
samsöng og kórkafla em yfirbreiðsla
um átakanlegt hugmyndaleysi. Dav-
íð Ólafsson var skemmtilegur á köfl-
um og þær dætur hans Hlín og Anna
furðu mildar systur miðað við texta
verksins. Einar Th. söng af spekt og
stilltri fegurð.
Reyndar má segja að íslenska
óperan verði að finna sterkari rétt-
lætingar til að sækja hstræna stjóm-
endur erlendis en þá uppsetningu
sem hér var boðið upp á.
Góða skemmtun
Áhorfendur á frumsýningu
skemmrn sér vel. Söngvurum og
hljómsveit var vel tekið. Mig skortir
raunar innsýn í hljómsveitarparúnn
til að geta meúð hvemig hljómsveit-
in skilaði sínu. Og þá skyggir á að
mér þykir þessi tónhst óinúesant.
Ég spyr enn hvað reki menn til að
setja upp svona verk. Ég finn enga
réttlætingu fyrir uppsetningunni. Og
svo rándýr skemmtun fyrir 4000
gesta hóp er af og frá. Óperan verður
að takast á við nýrri og brýnni verk
en þessa skjótunnu uppsuðu Rossini
ogkó.
Páll Baldvin Baldvinsson
Dirch Passer Kunnasti revluleikari Dana.
',.t • ' ^J§ ,
;
STÓRKOSTLEG VERÐLAUNAMYND UM ÆVI JOHNNY CASH
M A rV ERDLAUNA
M.A. BESTI LEIKARI
OG BESTA LEÍ.
VANN
golden globe SFM
BEbestmYND árs,ns,
rssti leikari OG
BESTA LEIKKONA.
VIÐ BJÓÐUM I t
SENDU SMS SKEYTIÐSJ-
NÚMERIÐ 1900 OG ÞU
UNNIÐ MIÐA FYRJf1
9. hver vinnur.
VINNINGAR ERU:
BÍÓMIÐAR FYRIR TY°’GnSn
WALKTHogmabgtfÉE.ba
FRUMSYND 3. FEBRUAR
walk
LEIKU
SJÁÐU
MYNDINA OG
HLUSTAÐU
Á TÓNLISTINA!
Landsbankinn
smnRR Vp Ria REonaaomn
Vinningar veröa afhentir hjá BT Smáralind. Kópavogi. Meö því aö taka þátt ertu kominn í SMS klúbb. 99 kr/skeytiö.