Freyr - 01.04.1981, Síða 30

á Hesti. Hann fékk I. heiðurs-
verðlaun á héraðssýningu í Eyja-
firði haustið 1978 og var 7. í röð
með 80.5 stig.
í tilrauninni voru 21 Iamb undan
Dreka og 17 lömb undan Gretti.
Hluta lambanna undan hvorum
hrút var slátrað í byrjun tilraunar
um haustið, en hin látin ganga á
káli í nærri 6 vikur og var ætlunin
að kanna, hvort munur kæmi fram
á fitumagni í kjöti á langri kálbeit
eftir því hvort lömbin væru undan
grófbyggðum eða þéttbyggðum
hrút.
Helstu niðurstöður úr saman-
burðinum milli þessara tveggja
hrúta voru eftirfarandi.
Lömbin undan Dreka voru 1,06
kg þyngri á fæti, þau voru með
0,22 kg þyngra fall, (18,10 og
18,32 kg meðalfall) 3 mm lengri
langlegg í læri, 4 mm lengra klof,
og 0,06 stigum lægri einkunn að
meðaltali fyrir bak, malir og læri.
Þverskurðarmálin á skrokknum
reyndust svipuð. Þar munaði
mestu að breidd bakvöðvans í af-
kvæmum Dreka var 3 mm minni.
Á öllum öðrum þverskurðarmál-
um var munurinn 1,0 mm eða
minni. Lömbin þyngdust um 4,5
kg í kjöti á kálbeitinni. Borið var
sérstaklega saman hvort mismun-
ur kæmi fram í hrútunum að því er
varðaði kjötgæði lamba ilndan
þeim, eftir um 4 vikna kálbeit, en
svo reyndist ekki vera.
Ályktunin af þessum sam-
anburði verður því sú, að slakur
lambafaðir frá Hólum sem ekki
var talinn nothæfur þar, hélt vel í
við heiðursverðlaunahrút að því er
fallþunga snerti og iítill munur og
óraunhæfur var á kjötgæðamálum.
Þéttdropóttar gærur
nýjung í litaræktun.
Guðbjartur telur koma babb í
bátinn, þegar dropótt fé sé
hreinræktað, því að „þá verða
gærurnar ekki dropóttar, heldur
óreglulega gráflikróttar, þannig að
varla er hægt að nota þær til nokk-
urs hlutar.“
Hér koma fyrir hlutir hjá
Guðbjarti, sem ég skil ekki. Allt
dropótta féð á Hólum er í svokall-
aðri hreinrækt, því að alltaf er æxl-
að saman dropóttum ám og drop-
óttum hrútum. Ef annað foreldrið
er af öðrum lit, t. d. svart eða mó-
rautt, þá verður afkvæmið einlitt.
Mér þykir líklegt, að þær gærur,
sem Guðbjartur er að tala um hér,
séu þéttdropóttar gærur, sem hafa
komið fyrir í allmörgum tilvikum
og eru alger nýjung í litum sauðfjár
í heiminum. Ég hef talið þessar
gærur athyglisverðari nýjung
heldur en flest annað, sem fram
hefur komið í rannsóknum mínum
og ræktunartilraunum. Erlendir
sauðfjárræktarsérfræðingar, sem
hafa séð þessar gærur, hafa varla
trúað sínum eigin augum, þegar
þeim hefur verið sagt, að þetta
væru lambsgærur og hafa talið
þetta mjög eftirtektarvert fyr-
irbæri. Mér er það ráðgáta, hvaðan
Guðbjartur hefur fengið hug-
myndir sínar um dropóttu gærurn-
ar.
Ummæli Guðbjarts um feldgæði
röng.
Þá lætur Guðbjartur mig vita, að
ég hafi ekki verið að rækta feldfé á
Hólum, þar sem ég hafi eingöngu
verið að kynbæta litinn, en hára-
lagið eða lokkunina vanti, en hún
skapi feldeiginleikana.
í grein í 23. tbl. Freys 1980 með
heitinu: „Fjárbúið á Hólum og
sérræktaðir fjárstofnar,“ gerði ég
grein fyrir ræktun á arfhreinum
dökkgráum fjárstofni á Hólum. Af
27 arfhreinum gráum lömbum,
sem var gefin einkunn fyrir feld-
gæði á feldfjárræktarnámskeiði
haustið 1980 voru 10 lömb með
einhverja lokkmyndun á allt að
helmingi bols, og 6 lambanna voru
með góða eða ágæta lokkgerð.
Ummæli Guðbjarts um lokkunina
eru því röng.
Ég tel ástæðu til að nefna í þessu
sambandi, að hinir ólíklegustu
hlutir geta gerst, þegar lokklitlar
gærur eru snöggklipptar. Þá getur
komið fram stórfallegur lokkur,
sem engan grunaði að væri til í
gærunni. Klippingin hefur því
áhrif, ekki síður en kynbæturnar.
Þá er sömuleiðis ástæða til að
benda á, að Svíar hafa keypt af
okkur gráar gærur í stórum stíl í
rúm 30 ár og notað þær í loðfeldi.
Þar skipti lokkurinn ekki alltaf að-
almáli, eins og fram kemur í grein
Brynjólfs Sæmunddsonar í 20 tbl.
Freys, 1980.
Eins og fram kemur í greininni:
„Fjárbúið á Hólum og sérræktaðir
fjárstofnar," var ætlunin að
pelsasúta gærurnar af arfhreinu,
gráu lömbunum á Hólum, sem til
féllu haustið 1980. Því miður voru
þessar gærur seldar úr sláturhúsi í
aðra sútunarverksmiðju heldur en
þær áttu að fara í, án þess að ég
vissi af, og þar með töpuðust þær
úr frekari rannsóknum.
Bekri frá Reykhólum á að bæta lit
og auka ull og lambaþunga.
Guðbjartur lætur ekki við það sitja
að dæma Hólahrútana í grein
sinni, heldur amast hann líka við
Bekra 73 frá Reykhólum, sem
kom á sæðingarstöðina í Borg-
arnesi síðastliðið haust. Ég tel það
ekki stórfrétt út af fyrir sig, þó að
Bekri sé ekki mikið notaður á
fyrsta vetri sínum á stöð. Ég vona
bara, að menn felli hlutlausan dóm
um afkvæmi hans og gefi þeim færi
á að sýna, hvað í þeim býr, bæði
sláturlömbum, ásetningshrútum
og dætrum.
Bekri var í afkvæmarannsókn
veturinn 1975—77 og fékk kyn-
bótaeinkunnina 104 fyrir þunga
27 lamba á fæti haustið 1977. Þar
var hann jafn öðrum besta hrútn-
um af 8 hrútum, sem fengu af-
kvæmadóm það haust, og voru þrír
270 — FREYR