Freyr - 01.07.1985, Side 20

Tafla 3 Reiknuð ættliðabil íslenskra hrossa. Gögn frá árunum 1978 og 1979.
Fjöldi Meðallengd ættliðabils Meðalfrávik
Ættliðabil mælinga í árum (S.D.)
Faðir til sonar 1901 8.58 4,89
Faðir til dóttur 1606 8.70 ' 5,06
Faðir til afkvæmis .. 3547 8.65 4.98
Móðir til sonar 1534 11,36 4.56
Móðir til dóttur .... 585 11.59 4.83
Móðir til afkvæmis . 2130 11,40 4,64
Foreldri til afkvæmis 5677 9.69 5.04
Tafla 4
Reiknaður meðalaldur hrossa í notkun í íslenskri hrossarækt árin 1978 og 1979.
Kynferði Fjöldi Meðalaldur Meðalfrávik S.D.
Stóðhestar 312 6,74 4,80
Hryssur 4494 10,21 4,84

3. Tíðni tvíburafæðinga.
Þessi tvö ár sem rannsóknin náði
til var aðeins eitt tilfelli skýrslu-
fært þar sem hryssa kastaði
tveimur folöldum. Það voru hest-
ar, fullburða og hraustir, sem báð-
ir komust upp. Sé tíðni tvíbura-
fæðinga hjá íslenskum hrossum
reiknuð út samkvæmt þessum
gögnum er hún 0,02% sem er afar
lágt. Hjá norska fjarðahestinum
hefur tíðni þessa mælst 0,06% og
er það sú lægsta sem höfundur
hefur séð erlendis.
Mjög líklegt má telja að tvíbura-
frjóvganir og jafnvel enn frekar
fæðingar tveggja fullburða fol-
alda, sem vitaskuld eru mun fátíð-
ari, séu íslenskum hryssum óeðli-
legar vegna náttúruúrvals gegn
þessum eiginleika, en hann hlýtur
ætíð að vera óæskilegur.
4. Aldursdreifing og ættliðabil.
Ættliðabilið er skilgreint sem
meðalaldur foreldra þegar af-
kvæmið fæðist. I rannsókninni var
það reiknað út og sjást niðurstöð-
urnar í töflu 3. Samræmi þessara
niðurstaða og fyrri athugana á
þessum þætti hjá íslenskum hross-
um er allgott, en þessi rannsókn
hér er bæði stærri en hinar fyrri og
einnig eru þau gögn sem hér er
unniðúr laus við viss úrvalsáhrif
sem bar á í hinum eldri. Samræm-
ið við erlendar niðurstöður er mis-
gott en sums staðar gott.
Könnuð var aldursdreifing
hrossa sem í notkun voru í ræktun-
inni hérlendis og sjást tölur um
meðalaldur hrossa sem eru virk í
ræktunarstarfinu í töflu 4, og á
mynd 2 er aldursdreifing þeirra
sýnd.
Sé nú hugað að því á hvern hátt
aldurshópar hrossanna flokkast
saman þegar hryssunum er haldið
sést að nokkur tilhneiging virðist
vera í þá átt að eldri hryssum sé
fremur haldið undir eldri hesta.
Þetta kom í ljós þegar gerð var
greining aðhvarfs meðalaldurs
hryssa, haldið undir hvern aldurs-
flokk hesta, að aldri hesta. Niður-
stöður aðhvarfsgreiningarinnar
urðu sem sagt þær að marktækt
eldri hryssum er haldið undir eldri
hestana (P = 0,05).
Ef töflur 3 og 4 eru nú bornar
saman þá sést að mismunur aldurs
hrossanna og lengd ættliðabilanna
er meiri en búast mætti við hreint
fræðilega. Ljóst er að meira er
slátrað undan yngri hrossunum en
eingöngu þau ættliðabil voru tekin
inn í meðaltalsreikninga hverju
sinni þar sem afkvæmin voru sett
á. Annað skiptir ekki máli í rækt-
unarstarfinu. Eldri stóðhestar
Mynd 2: Aldursdreifing hrossa, stóðhesta og hryssa í notkun í rœktuninni árin 1978 og
1979.
508 Freyr