Freyr - 01.04.1987, Síða 9

Fyrirhleðslur í Þórsmörk vorið 1986. (Ljósm. Sveinn Runólfsson).
Hornafjarðarfljót beisluð. (Ljósm. Sveinn Runólfsson).
nánar út í gróðurfarssögu landsins
hér, þó að vert væri, en ég vil
leggja áherslu á að öll meiriháttar
gróður- og jarðvegseyðing er ein-
mitt á eldvirkum svæðum lands-
ins. Ofbeitt land og ofnýtt fiski-
mið minna okkur á að náttúru-
gæðum landsins eru ákveðin tak-
mörk sett og miklu skiptir þess
vegna að vel og skynsamlega sé
með þau farið.
Þéttbýli og mannvirkjagerð
hafa á síðari árum þurft á stór-
auknu landrými að halda. Vega-
gerð, orkuver og sumarbústaðir
eru staðreyndir í nútíma þjóðfé-
lagi en halda þarf þær reglur er
gilda um slík mannvirki svo að
betur sé tryggt að sem minnst
röskun á umhverfi hljótist af. Úti-
líf og athvarf til óspilltrar náttúru,
tækifæri til íþrótta, veiða, göngu-
ferða, hestaferða og náttúruskoð-
unar verða einnig sífellt mikilvæg-
ari. Þá má einnig nefna ferða-
mannaþjónustu sem hér á landi
byggist fyrst og fremst á aðgangi
að ósnortnu landi.
Búist er við mikilli aukningu
erlendra ferðamanna til landsins á
næstu árum. Mikið skortir á að
helstu ferðamannastaðir og nátt-
úruperlur séu undir það búin að
veita viðtöku auknu álagi. Taka
verður þau mál föstum tökum nú
þegar.
Þegar tekið er tillit til allra þess-
ara þarfa kemur í ljós að nýtanlegt
land er minna en margur hefur
haldið. Er því afar nauðsynlegt að
leitað sé eftir hagkvæmustu notk-
un og betri meðferð þess lands og
þeirra landgæða sem þjóðin hefur
yfir að ráða.
Starfsemi Landgræðslunnar.
Lítum þá nánar á starfsemi Land-
græðslu ríkisins. Verkefni stofn-
unarinnar er í fyrsta lagi að stöðva
hraðfara jarðvegs- og gróður-
eyðingu. í öðru landi uppgræðsla
örfoka lands og í þriðja lagi gróð-
ureftirlit sem stuðlar að betri og
skynsamari nýtingu gróðurs á
íslandi.
Fyrsta þættinum hefur frá upp-
hafi verið sinnt með girðingu og
friðun sandfoks- og uppblásturs-
svæða. Á undanförnum 80 árum
hafa verið girt og friðuð 115 land-
græðslusvæði sem spanna yfir 210
þús. hektara lands, þ.e. um 2% af
flatarmáli landsins. Til saman-
burðar er ræktað land u.þ.b. 136
þúsund hektarar. Flestar girðing-
anna eru á eldfjallasvæðum lands-
ins, þ.e. í Þingeyjarsýslum og á
Suður- og Suðvesturlandi. Fjöru-
tíu og fimm þessara svæða hafa
verið afhent aftur fyrri land-
eigendum en Landgræðslan við-
heldur girðingum og sáningum á
sjötíu stöðum á Iandinu. Samtals
eru þetta um 900 km af girðingum
og um 190 þúsund hektarar lands.
Á vegum stofnunarinnar starfa
landgræðsluverðir sem sjá um við-
hald þessara girðinga auk annarra
landgræðslustarfa á þessum
svæðum.
íslenska melgresið hefur frá
upphafi verið sterkasta vopnið til
Freyr 257