Freyr - 15.05.1992, Blaðsíða 14

398 FREYR
10.'92
Grœn ferðamennska -
ferðaþjónusta ó grœnni grein
Eftir Erlu Sigurðardóttur
Undanfarinn áratug og vel það hefur ferðaþjónustu vaxið mjög fiskur um hrygg og
binda menn því eðlilega œ meiri vonir við hana sem einn af undirstöðuatvinnuvegum
þjóðarinnar.
Síðastliðinn áratug fjölgaði árs-
verkum í ferðaþjónustu unt 2000
eða 60% og gert er ráð fyrir að um
aldamót skapi ferðaþjónusta 2000
fleiri ársverk en hún gerir nú. (sbr.
Magnús Oddsson 1991: 6). Þessar
tölur einar eru mikið fagnaðarefni
þegar samdráttur og niðurskurður
tröllríða öðrum atvinnugreinum.
Eg ætla ekki að rekja hér tölur um
fjölda erlendra ferðamanna sem
koma til landsins eða meðaleyðslu
á mann, þær upplýsingar eru að-
gengilegar annars staðar.
í ljósi þess hvers nútímamaður-
inn leitar á ferðum sínum tel ég
vöxt ferðaþjónustu sérstakt fagn-
aðarefni fyrir íbúa dreifbýlisins,
einkum þá sem búa í sveitum og
smærri þéttbýlisstöðum. Æ fleiri
þarfnast hvíldar frá manngerðu
umhverfi og þrautskipulagðri
óreiðu og ys borganna. Sérstæð
náttúra landsins laðar hingað er-
lenda ferðamenn sem margir fagna
hvfld frá lúxus hótelum, stórum og
hraðskreiðum lestum og flugvöll-
um. í>að geta þeir nálgast annars
staðar fyrir minna fé og fyrirhöfn.
Hér á landi er einnig að vaxa upp
kynslóð sem ekki á afa eða ömmu,
frænda eða frænku í sveit eða
þorpi, þessum borgarbörnum
lands okkar er ekki síður þörf á
hvfld frá ysnum og öðrum kosti en
ferðamannaborgum fjöldafram-
leiðslunnar. Ef að líkum lætur
sækja jafnt innlendir sem erlendir
ferðamenn í framtíðinni í æ ríkari
mæli í hinar dreifðu byggðir.
Ferðaþjónusta getur orðið þeim
Erla Sigurðardóttir.
lyftistöng sé vel á málum haldið.
Hinn öri vöxtur ferðaþjónustu
bænda sýnir að margir hafa gert sér
þetta ljóst og eru farnir að „búa
uppá ferðamenn“ og er það mjög
ánægjuleg þróun.
Þessu greinarkorni er ekki ætlað
að boða ferðaþjónustu sem alls-
herjarlausn fyrir hinar dreifðu
byggðir, enda hefur reynslan sýnt
okkur hversu hált mönnum getur
orðið á að binda vonir við að eitt
leysi allt í slíkum efnum. Engu að
síður er full ástæða til að líta á hana
sem verulegan þátt í atvinnulífi
þjóðarinnar. í fljótu bragði sé ég í
það minnsta þrjár mögulegar leiðir
í þróun ferðamála í sveitunum og
ekki allar jafn fýsilegar.
Fyrsta leiðin er einföld og auð-
veld (til að byrja nteð). Það er
umbrotalítið að sitja með hendur í
skauti og leyfa utanaðkomandi að-
ilum að sýna ferðamönnum landið
og sveitirnar sínar og selja aðgang
að þeim. - Horfa aðgerðalaus á
peninga- og atvinnutækifæri renna
í sama farveg og arðinn af miklum
hluta annarrar atvinnustarfsemi
sveitanna og landsbyggðarinnar.
Svo geta menn orðið fúlir og agnú-
ast útí Reykjavíkurveldið, kol-
krabbana sem allt gleypa, kannski
sótt um styrki eða bætur vegna
ágangs ferðamanna eða eitthvað í
þeim dúr. Við þekkjum þetta öll.
Auðvitað dettur engum í hug að
láta nokkuð þessu líkt viðgangast.
Við sjáum í hendi okkar að nú er
lag, jjað hillir undir atvinnutæki-
færi og um að gera að drífa sig.
Hendast af stað kunnuglega leið.
Hringja á steypubflinn, „byggja
upp“ af krafti, taka lán, veðsetja,
og græða sem mest á stuttum tíma.
Fljótlega höfum við búið okkur til
enn eina loðfiskeldisræktina með
tilheyrandi brostnum vonum, erf-
iðum lánum og auðum glæsibygg-
ingum sem hæða okkur um ókom-
in ár. Það ætti að vera vandalítið að
forðast öfgar í þessa átt.
Framtíð ferðaþjónustu í íslensk-
um sveitum er undir þeim sem þar
búa komin, og taki þeir málin í
sínar hendur og vinni frekar af
forsjá en kappi, er hún björt. Það
er enn frekar fagnaðarefni að ekki
þarf að byrja á að finna upp hjólið,
það er til og einungis þarf að nota
það. Framtíðarhjól ferðaþjónust-