Freyr - 15.04.1999, Blaðsíða 14

Tafla 1. Naut sem eiga flestar dætur meöal afuröahæstu kúnna áriö 1998
Nafn Númer Yfir5000kg mjólk Yfir 200 kg mjólkurfita Yfir 200 kg mjólkurprótein
j Dálkur 80014 38 33 11
Tangi 80037 32 28 17
Dreki 81010 40 33 10
Hólmur 81018 82 100 22
Tvistur 81026 28 26 11
j Kópur 82001 50 55 12
Jóki 82008 75 69 20
í Rauður 82025 78 85 28
! Kaupi 83016 32 33 5
Ái 83023 22 27 11
Bjartur 83024 52 58 21
Hrókur 83033 57 53 18
Sopi 84004 49 46 12
ij Þistill 84013 145 137 55
Suðri 84023 149 142 52
; Belgur 84036 93 92 23
; Prestur 85019 97 92 29
Austri 85027 60 75 22
Prammi 85034 30 30 3
Listi 86002 66 59 19
; Draumur 86009 22 24 3
i Þráður 86013 113 115 31
Bassi 86021 122 148 35
; Þegjandi 86031 47 54 16
Daði 87003 58 78 11
f Flekkur 87013 31 37 4
Andvari 87014 125 122 26
i Öm 87023 39 55 9
Búi 89017 21 25 10
Hvanni 89022 22 22 6
Dalur 90010 23 21 5
Kati 90013 27 29 5
Gnúpur 90018 20 23 7
J Álmur 90019 26 30 5
) Hafur 90026 25 21 8
Negri 91002 21 21 8
j Hlemmur 91004 23 22 5
Miðill 91008 20 19 4
Raftur 91015 25 22 4
Gyrðir 91016 21 21 5
Orka 248 í Skipholti III í Hruna-
mannahreppi mjólkaði 9984 kg af
mjólk með 4,02% fítu eða 401 kg af
mjólkurfitu og hjá henni koma frarn
einkenni föður hennar því að pró-
teinhlutfall mjólkur mælist 3,54%
sem gefur 354 kg af mjólkurpró-
teini. Þessi kýr er dóttir Krafts
90004 sem er þekktur fyrir að hafa
gefið dætur með mjög hátt prótein-
hlutfall í mjólk. Orka kemur frá
Miðengi í Grímsnesi.
Hér verður ekki sérstaklega ijall-
að um fleiri af þessum afrekskúm
en þama fylgja á eftir fjölmargar af
þekktum afrekskúm síðustu ára og
ýmsar þekktar nautsmæður er þar
að finna.
Röð kúa eftir magni
fitu og próteins
Þegar aðrar mælistikur en mjólk-
urmagnið eru notaðar þá raðast
kýmar að sjálfsögðu aðeins á annan
veg. Þegar raðað er eftir magni
mjólkurfitu skipar Nína 149 áfram
efsta sætið með sín 416 kg, þá kem-
ur Skrauta 300 með 410 kg, Orka
248 með 401 kg, þá kemur Nál 164
í Guttormshaga í Holtum með 393
kg, Flekka 922 á Efri-Brunná í
Saurbæ með 387 kg og Hyma 273 í
Sigtúnum í Eyjafjarðarsveit með
386 kg.
Röðun eftir próteinmagni skipar
einnig Nínu 149 í efsta sæti með
375 kg, þá Orka 248 með 354 kg,
Ljóma 64 með 331 kg, Flekka 922
með 323 kg, Skotta 116 í Leiru-
lækjarseli með 313 kg, Kóróna 130
á Berustöðum í Ásahreppi með 311
kg, Gæfa 167 á sama búi með 306
kg og Rauðka 106 í Jörfa í Kol-
beinsstaðahreppi með 303 kg.
í samanlögðu magni verðefna
verður röðin því að Nina 149 er
með 791 kg, Orka 248 með 755 kg,
Ljóma 64 og Flekka 922 báðar með
710 kg og Skrauta 300 með 709 kg.
Margar af þeim kúm, sem skila
miklum afurðum, gera það vegna
þess að þær eru á búum þar sem
fóðrun og meðferð gripa er sinnt af
einstakri alúð og kunnáttu. Þess
vegna getur val kynbótagripa aldrei
orðið markvisst ef það er byggt á
afurðatölum eins og þær koma fyr-
ir, því að góð meðferð og fóðrun
gengur ekki í erfðir til gripa á öðr-
um búum. Til að velja þær kýr, sem
við teljum best fallnar til að ala
undan næstu kynslóð gripa, hefur
því lengi verið stuðst við kynbóta-
mat. Sú viðmiðun hefur verið höfð
að kýr sem fá 110 eða meira í kyn-
bótamati geti komið til skoðunar
við val nautsmæðra. Með nýju kyn-
bótamati hefur kúm fjölgað, sem ná
þessu marki, auk þess sem miklar
mælanlegar erfðaframfarir í stofn-
inum allra síðustu ár hafa fjölgað
14- FREYR4/99