Skátablaðið - 01.12.1972, Side 16
þOR SANDHOLT
Þökk fyrir bréf Skátablafts-
ins, dags. 7. maí 1972, með
spurningum um skátastarf.
Mér er það ánægja að reyna
að svara þeim, en auðvitað
mótast þau, svörin, af þeim
viðhorfum, sem ég hefi í dag
og endurspegla því ekki þau
sjónarmið, sem ég hafði ung-
lingur, þá þátttakandi í hinu
raunverulega skátastarfi. En
það segir sig sjálft, að þá hafa
hugsjónirog störf skáta heill-
að mig og gefið mér eitthvað,
annars hefði ég horfið á braut
fljótlega.
Hvað viltu segja um kynni
þín af skátahreyfingunni?
Þau eru mjög góð almennt
talað. Þegar ég sezt niður við
að svara þessum spurningum,
erégaðkoma úr stuttri heim-
sókn á skátamót S.S.R. við
Úlfljótsvatn. Þar var rigning,
en augljóst að samt var gleði
oghlýja íhjörtum hinna mörgu
þátttakenda. Nokkrar skáta-
stúlkur svöruðu mér glaðlega
erégspurði, að það væri mjög
gamaná svona móti þótt rign-
ingværi, en e.t.v. ennþá meira
gaman ef sól skini. Þessi svör
staðfesta reynslu mína af úti-
lífi með skátum. Viðfangsefn-
in íútilífinu eru þess eðlis, að
skátarlæra að njóta þess,þótt
veður sé ekki alltaf eins gott
og það bezt getur verið, enda
mundum við þá ekki læra að
umgangast íslenzka náttúru og
veðurfar. Endurminningar frá
skátamótinu, sem ég fékk að
taka þátt í að Laugarvatni,
1927 minnir mig, rifjast upp í
dag. Allar götur síðan hefir
tjaldbúðalíf heillaðog útiveran
lokkað mig, og égsé að skáta-
hreyfingin á fslandi heldur á-
fram að kenna ungu fólki góða
umgengni á víðavangi, rétt
viðbrögðvið mismunandi veð-
urfari og útilífsstörf við hæfi
mismunandi aldursflokka. Ef
hreyfinginheldur þessu áfram,
semég efa ekki, þykist ég vita
að hún eigi eftir að styrkja
marga þreklitla unglinga til
góðrar heilsu langt fram eftir
æfi. Þettatelég að skátahreif-
ingin hafi gert fyrir mig með
því að kveikja í mér þrána til
útiveruog útilífs, jafnvel langt
frá mannabyggðum. Jafnframt
útilífsstörfum þróar skáta-
hreyfinginmeðungufólki holla
félagshyggju, virðingu fyrir
þjóðlegriog alþjóðlegri menn-
ingu, góðum siðum, og getur
a.m.k. aukið skilning á and-
legum og veraldlegum verð-
mætum. Allt þetta, sem ég tel
aðkynnimín af skátahreyfing-
unni hafi sýnt mér, byggist að
sjálfsögðu á því, að hún hafi á
að skipa hæfum skátaforingj-
um á öllum stigum og öllum
aldri, foringjum, sem sjálfir
hafa stundað skátastörf og
hafa jákvæð viðhorf gagnvart
hreyfingunni. Um leið og for-
ingjaskortur segir til sín, er
hætta á ferðum. Ég væri því
þakklátur ef þeir, sem kynnu
að lesa þessa þanka, minntust
orðtaksins: „ eitt sinn skáti,
alltaf skáti„ og legðu þann
skilning í orðin að gera sér
far um að styrkja hreyfinguna
með ráðum og dáð, hvenær
sem færi gefst.
Telur þú grundvöll fyrir
skátastarfi nú svipaðan, og
var fyrir sextíu árum?
Já, grundvöllurinn er fyrir
hendi, þótt hann sé örlítið
breyttur með breyttum þjóð-
félagsháttum. T. d. eru fleiri
aðilar nú á dögum, sem gætu
séð fyrir tómstundaiðju ung-
linga, en margir, allt of marg-
ir þeirra aðila hugsa meira
um það fé, sem unglingarnir
kunna að ráða yfir, en að
byggja þá upp sem dugandi
þjóðfélagsþegna. Ég vil þess
vegna bæta því við, að ég tel
þörfina fyrir fjölmenna og
öfluga skátahreyfingu ennþá
meiri nú, en fyrir 60 árum.
Skátahreyfingin getur bjargað
mörgum unglingi frá solli, á-
hugaleysi og öðru miður hollu,
og beint þeim þess í stað inn
á brautir, semliggjatil mann-
dóms og hollrar útiveru, og
því er þörfin meirinú en áður.
A hvern hátt telur þú hreyf-
inguna þurfa aðþróast á næstu
árum?
Mér finnst miklu örðugra
að ræða um framtíðina en
orðinn hlut og þá reynslu, sem
liðið æfiskeið hefir veitt. Þó
þykir mér óhætt að segja
þetta:
Hreyfingin á að halda fast
við rótgróin grundvallarsjón-
armið og byggja áframhald-
andi þróun á þeim. Hér á ég
við eflingu útilífs, þroskandi,
uppbyggilegt og fjörlegt vetr-
arstarf, byggt á skátaflokka-
kerfinu, skipunflokkaí stærri
heildir (sveitir) og félög.
Skátafélög mega vera mörg,
en þáverða þauað vinna sam-
an og eflahvert annaðí drengi-
legum metnaði, en ekki draga
hvert annað niður. A sama
hátt og það er óhollt hverri
félagseiningu, hvort sem hún
er lítil eða stór, að vera und-
ir þvingaðri ofstjórn, er það
jafn hættulegt að búa við van-
stjórn eða stjórnleysi. Ung-
lingar þurfa hollt aðhald, en
ekki þvingun. Félagsform
hreyfingar eins og skátahreyf-
ingarinnar, í einstökum atrið-
um, skiptir ekki öllu máli, ef
aðhaldið og stjórnsýslan er
hæfileg á hverju þroska- og
félagsstigi fyrir sig, og ef
heildarsamtök eru einnig hæfi-
lega sterk og hæfilega víðsýn.
Að lokum vil ég bera fram
góðar óskir til Skátablaðsins
í von um að það megi minnast
60 ára skátastarfs á íslandi á
verðugan hátt og í framtíðinni
verða styrk stoð hreyfingar-
innar í þessu landi. Jafnframt
votta ég brautryðjendum skáta-
hreyfingarinnar, bæði látnum
og lifandi, virðingu, fyrir að
hafa rutt slíkri hugsjón, sem
skátun er, braut inn í íslenzkt
þjóðlíf, en ég tel að hreyfing-
in hafi nú fest hér rætur svo
rækilega, að hún verði ekki
upprætt, nema með miklu á-
taki, eða með rotnun innanfrá,
sem ég einlæglega óska að
aldrei verði.
Með einlægri skátakveðju.
Þór Sandholt, Reykjavík.
1 6
SKÁTABLAÐIÐ