Litli Bergþór - 01.12.1994, Side 10
Gamlar sögur úr sveitinni
Frásögn þessi er höfð eftir Arna Skúlasyni, sem er sonur Skúla lœknis Árnasonar, en hann var í
Skálholti frá 1900 til 1927.
Páll Skúlason frá Brœðratungu tók hana upp á hljóðsnœldu og skrifaði síðan upp.
Ingimundur á Reykjavöllum var Ingimundarson og bjó þarfrá 1884 til 1921 ásamt konu sinni,
Guðríði Arnfinnsdóttur.
Grímur á Syðri-Reykjum var Einarsson og bjó þarfrá 1883 til 1906 og var kona hans Kristín
Gissurardóttir.
Þórður á Stóra-Fljóti var Halldórsson og bjó hann þar ásamt konu sinni, Kristínu Pálsdóttur, frá
1909 til 1928.
Séra Magnús Helgason var prestur á Torfastöðum frá 1885 til 1905, og var Steinunn Skúladóttir
kona hans.
Þekktirðu Ingimund á Reykjavöllum?
Já, ég þekkti hann og þekkti hann vel. Hann var
fyrirmyndarkarl og smíðaði utan um þá sem dóu í
sveitinni. Hann var raungóður karl og blátt áfram,
ekkert sérstaklega fínn með sig en hann var
ákveðinn og ágætismaður. Ingimundur var
sérstakur smiður og litaði allar kistur kolsvartar með
hellulit. Þá var ekkert annað en svart -allt til helvítis,
annars getur svart bent eins upp á við og niður á
við.
Nú deyr kona í sveitinni, á Syðri Reykjum, sem ég
man ekki hvað hét, Guðrún eða Guðbjörg og gamli
Grímur kemur flengríðandi niður að Reykjavöllum
og segir sínar farir ekki sléttar, því gamla konan sé
hrokkin upp af og nú vanti kistu.
Ingimundur gamli á Reykjavöllum hann skrollaði
svolítið og tók ekki allt of hátíðlega það sagt var við
hann. Hann snýr svolítið upp á sig: „Ég á enga
spýtu í það“, segir hann. „Æ, elsku góði Mundi
minn, þú ferð nú ekki að þvæla mér niður á
Eyrarbakka til þess að fara að ná í timbur utan um
gömlu konuna." „Ég get sagt þér það“ segir
Ingimundur „að þú getur fengið það upp á Stóra-
Fljóti hjá honum Þórði því hann á utan um sig og
utan um konuna sína hana Stínu, uppi á lofti. Þú
getur bara fengið það lánað og borgað í sama“.
Jæja, hann fer upp að Fljóti og fær þetta strax því
þetta voru góðir sveitungar. Hann kemur svo aftur
til Ingimundar og segist vera búinn að útvega
timbrið, það sé bara að flytja það á milli og svo geti
hann smíðað kistuna. „Já, þú verður að gefa mér
mál af henni“ segir Ingimundur. „Það kostar mig nú
að fara upp eftir og taka mál af henni“ segir Grímur.
„Þú verður að gera það því það má ekki eyða of
miklu timbri utan um kerlinguna". Grímur fer upp að
Reykjum og þar sem hann átti engan tommustokk
hnýtti hann hnút við báða enda henni, fer svo með
spottann niður að Reykjavöllum til Ingimundar.
Þegar Ingimundur tekur við snærinu segir hann:
„Mikið helvíti er hún stutt". „Hún er ekki lengri en
þetta,“ ég hnýtti hnút við báða enda á henni.
Nú, nú; svo smíðar hann kistuna og allt í þessu
fína lagi. Hann fer með hana upp að Reykjum og
ber dyrum. Grímur kemur út og segir „Nú ertu bara
kominn með hana“.
„Já, átti ég að bíða með hana eitthvað? En hvar
liggur hún?“ „Hún er hérna út í skemmu" segir
Grímur. Þeir koma að skemmudyrunum. Þá sér
Ingimundur að það er hengilás fyrir, hurðin er læst
með hengilás og hún er negld aftur. Þá segir
Ingimundur: „Ekki á nú að stela henni og ekki á hún
að strjúka".
Séra Magnús Helgason þjónaði í Bræðratungu og
fór á ferju yfir Tungufljót. Sennilega hefur
Ingimundur ferjað því hann drakk stundum kaffi á
Reykjavöllum á heimleiðinni.
Kona Ingimundar hét Guðbjörg eða eitthvað þess
háttar. Einu sinni þegar Ingimundur er að ferja prest
koma þeir inn í bæjargöngin, frú Steinunn var með
og Ingimundur kallaði: „Heyrðu Gudda, kveiktu
undir katlinum, hann séra Magnús er kominn". Svo
ganga þau inn í baðstofu og hefja samræður, þetta
var besta fólk. Svo kemur kaffið inn. Þá setjast þau
á sitt hvort rúmið, hjónin Ingimundur og Gudda.
Séra Magnús settist við borðið og Steinunn og þau
byrja að setja kaffið í bollana. Séra Magnús er af
mikilli sykurætt eins og okkar fólk og sullaði svo
miklum sykri að það stóð upp úr kaffinu. Þá kemur
litli Mundi inn, Mundi með nefið og segir: „Hann
sparar ekki sykurinn hann séra Magnús". Þá segir
Steinunn: „Hann er ófeiminn drengurinn" eða „þú
ert ófeiminn drengur"
Þá segir Gudda: „Honum er óhætt, hann tekur
eftir". Og þá segir Ingimundur: „Það kemur sér nú
betur stundum."
Hver var þessi Gudda? Hann uppnefndi hana
alltaf, hann nennti ekki að segja Guðríður, honum
fannst það svo langt; Gudda hjá mér var það nú
yfirleitt. Hann varð fyrir því eins og aðrir að missa
sína elskulegu Guddu, hún dó. Þá fer hann upp að
Fljóti, þá bjó þar líklega Jón Halldórsson.
Ingimundur er spurður tíðinda og hann segir: „Hún
er farin hún Gudda hjá mér“. „Nú, er hún farin ?“
„Já, ég er nú hálffeginn því hún var alveg búin að
vera.“ Það er nú ýmislegt svona í kringum þetta. -
Ekki meira.
Litli - Bergþór 10