Litli Bergþór - 01.12.1999, Blaðsíða 30
Litið um öxl við
rætur Bjamafells
Kristófer Arnfjörð Tómasson
Það er gæfa að hafa notið þess að eiga
Biskupstungur að baklandi þann hluta sem liðinn er af
æviskeiðinu, en það fer að nálgast hálfan fjórða áratug.
Af því tilefni að mínu hlutverki hér í sveit er að öllum
líkindum lokið, um sinn að minnsta kosti er ástæða til að
líta um öxl og leiða hugann að liðnum stundum Mínum
bamskóm hafði ég naumast slitið þegar stefnan var tekin
á að stunda búskap á arfleifðinni við rætur Bjarnarfells.
Römm er sú taug.
Þegar kom að því að hrinda þeim draumum í
framkvæmd var framleiðslustýring orðin að veruleika í
hefðbundnum búgreinum og því öllum lokum fyrir það
skotið að hægt væri að hasla sér völl á þeim vettvangi,
sauðfjárrækt var reyndar nokkur í Helludal en ekki var af
því lífvænlegt sökum smæðar. Það varð því fyrir valinu
að leita á vit tækifæranna í óheftri svínaræktinni. Það var
árið 1986 að ég hóf uppbyggingu í þeirri grein með
viljann og bjartsýnina að vopni auk óbilandi trúar á
íslenskan landbúnað. Átthagatryggðin var ef til vill það
sem mestu réði um það að áform mín urðu að veruleika.
Á þessum tíma var svínarækt í sókn, neyslan jókst
gríðarlega milli ára og skilaverð til framleiðenda var hátt
um leið og fóðurverð var hagstætt.
Búskapartíð mín spannar ellefu ár. Þau voru í
heildina litið nokkuð stormasöm, sveiflur voru tíðar í
svínaræktinni, maður upplifði góða tíma og aðra erfiðari,
sum árin bar maður lítið úr bítum en önnur meira. Þau ár
voru fleiri en eitt og fleiri en tvö sem ég greiddi býsna
stórar upphæðir til samfélagsins. Eg get því verið stoltur
af því að hafa lagt eitthvað af mörkum við að byggja
þetta sveitarfélag upp.
Þegar líða fór á búskapartíð mína fór ég að kenna
mér meins, lengi vel vildi ég ekki kyngja þeirri staðreynd
en fyrir rest varð það ekki umflúið að bregða búi og finna
sér ný viðfangsefni. Það var býsna erfitt að sætta sig við
það, þar sem öll framtíðaráform mín miðuðu að því að
búskapurinn yrði mitt ævistarf. En erfiðleikar eru til að
sigrast á þeim og læra af þeim, ekki til að leggjast í kör.
Heilsan verður að hafa forgang, aðrir þættir skipta minna
máli. Það þekkja þeir best sem þurft hafa að horfast í
augu við heilsubrest af einhverju tagi. Það virðist því
miður vera svo að vissir einstaklingar vilji ekki trúa því
að heilsa mín hafi bilað og kenni um öðrum ástæðum.
Svo sem skussahætti eða áhugaleysi jafnvel gjaldþroti.
Slíkar meiningar eru ekki sanngjarnar og verða að vera
vandamál þeirra sem þannig hugsa.
Litli - Bergþór 30 -------------------------
Upp til hópa býr hið besta fólk hér í Tungunum,
en það er hart að þurfa að segja það að oft virðist einstaka
fólk hafa meiri áhuga á að ræða það sem miður fer og
draga úr jákvæðri umræðu. Það sem mér finnst ekki
síður miður er að dæmi finnast um fólk sem er tamt að
draga sveitunga sína í dilka og eyða jafnvel ekki orðum á
þá sem ekki ná þeim takmörkum sem uppfylla þarf að
þeirra mati til að teljast fólk. Eg ítreka það að hér er um
mjög lítinn hóp fólks að ræða. Þetta rekur maður betur
augun í þegar maður er orðin hálfgerður gestur á
svæðinu.
Það sem stendur upp úr þegar ég legg mat á það
hvað hafi verið ánægjulegast við þann tíma sem ég hef
stundað búskap í Biskupstungum er tvímælalaust sú
mikla reynsla sem maður öðlaðist og ekki síður þau
ánægjulegu kynni sem ég hef haft af mínum sveitungum.
Eg hef náð að kynnast þeim býsna vel á þessum árum.
Maður er manns gaman án vina og kunningja er lífið
snautt. Samskipti mín við aðra Tungnamenn hafa í
langflestum tilfellum verið jákvæð og heilsteypt og fyrir
það er ég þakklátur. Eg vona sannarlega að framhald
verði þar á þó allt sé eins líklegt að ég velji mér búsetu
utan Tungnanna. Eg tók nokkum þátt í félagsmálum hér í
sveit var meðlimur í Lionsklúbbnum í mörg ár, var ritari
Búnaðarfélagsins í 9 ár og var um skeið
forðagæslumaður ekki er ég að státa mig af því, en þessi
félagslegu störf veittu manni tækifæri til að njóta
samvista við sveitungana. Ég hef komið á hvem einasta
bæ í sveitinni og em þar með talið í öll útihús, nokkur
garðyrkjubýli em þama undanskilin en þau eru ekki
mörg. Það er sjóður útaf fyrir sig.
Það er gangur lífsins að fæðast og deyja og hefur
maður séð á eftir mörgum kæram og ógleymanlegum
sveitungum og vinum á þessum ámm, sem maður hefur
eytt hér í sveit. Ég vil í því sambandi nefna nokkra
einstaklinga sem ég leiði oft hugann til með söknuð í
huga. Jóhann í Austurhlíð var nánast af sömu kynslóð og
ég, við áttum ómetanleg kynni, við voram af svipuðu
sauðahúsi og voru skoðanir okkar á lífinu og tilvemnni
nokkuð áþekkar. Hann var vel greindur, heilsteyptur og
fölskvalaus persónuleiki. Engum sem kynntist nöfnunum
á Gýgjarhóli, Helgunum Karlsdóttur og Tómasdóttur
gleymdi þeim. Rammíslenskari manneskjur vom
vandfundnar. Við Helga Tómasdóttir áttum mikið
samneyti frá því ég man eftir mér þar til hennar jarðvist
lauk, það var farsælt. Hún fræddi mig margt frá fomri tíð