Litli Bergþór - 01.12.2008, Page 26
Torfastaðir á fyrri hluta 20. aldar. Öll húsin nema kirkjan
brunnu á aðfararnótt pálmasunnudags 1945.
10. Kveðin bœndaríma eftir Pórð Kárason:
Þorst. Sig.
11. Sungið.
12. Frelsi (ræða): Sumarliði Grímsson.
13. Upplestur: Viktoría Guðmundsdóttir,
(Refir saga eftir Ingvar Guðmundsson)
14. Dans.
Samkomunni slitið kl. 8 árdegis hinn 3ja jan. “
A fundi undir lok árs 1916 hefur formaður frum-
kvæði að því að ræða um skemmtanahald.
Meðal þess sem bókað er eftir honum er: „Engin
skemtun í sumar, því meiri þörfá að halda skemtun í
vetur. Skemtanirnar nauðsynlegar til að Ijetta mönnum
uppfrá hversdagsstörfunum. Taldi rjett að kjósa skemti-
nefnd ogfela henni að undirbúa skemtun, efhún sæi
sjerfært vegna taugaveikinnar. “
Nokkrar umræður verða um þetta, m. a. hvaðan úr
sveitinni nefndin skuli vera, og kom fram „að sumum
hefði þótt nefndin ífyrra hlutdrœg með val á samkomu-
staðnumen hann var á Torfastöðum.
Þessu lýkur með því samþykkt er „að fjelagið boði
til almennrar skemtunar í vetur, eftök varða á, og sje
kosin 7 manna nefnd til að annast undirbúning henn-
ar. “ Nefndin er kosin og er öll úr miðri og ofanverðri
sveitinni.
Ekki kemur fram að nefnd þessi hafi staðið fyrir
skemmtun, og um ári síðar segir að allir hafi verið sam-
mála um að halda skemmtun í vetur. „En eigi voru
allir á eitt sátt um val skemtinefndar. Færðust sumir
undan þeim heiðri að eiga sœti í henniT Skipaði for-
maður í nefndina, og voru flestir þeirra úr miðri sveit.
Næsta skemmtun, sem bókað er um fer fram á
Vatnsleysu 26. - 27. janúar 1919. Hún er sett kl. hálf
átta síðdegis og slitið kl. 8 árdegis. Þar er leikinn sjón-
leikur: „Góð kaup eptir Valdimar Erlendsson.
Leikendur vóru: Þorsteinn Sigurðsson, Jón Ag.
Jónsson, Erlendur Björnsson, Ingigerður
Sigurðardóttir, Þórður Þórðarson. “ Sigurður
Greipsson flytur erindi ..llm líkamsmenntir". og
Þorsteinn Sigurðsson og Björn Bjarnarson syngja
tvísöng. Einnig er söngur og dans hvað eftir annað,
kaffidrykkja og upplestur.
Handavinna
A aðalfundi 9. félagsár kjósa ,fjelagsstúlkur“ í „handa-
vinnunefnd kvenna. “ Þær sem verða fyrir valinu eru
Sigurlaug Erlendsdóttir, Guðríður Þórarinsdóttir og
Viktoría Guðmundsdóttir. Árið eftir sýna 10 stúlkur
léreftsskyrtu í upphafi aðalfundar á meðan beðið er eftir
að fleiri komi. „Best þótti unnið hjá Kristínu
Sigurðardóttur Vatnsleysu. Þrjár stúlkur er eigi sýndu
vinnu, dœmdu um vinnuna. “
Frá fundi 29. apríl 1917 er þetta í fundargerð:
„Fjelagsstúlkur sýndu handavinnu. 22 sýndu. Höfðu
óbundnar hendur hvað sýnt skyidi. Var breyttfrá þeirri
reglu, er áður var, að allar sýndu hið sama. Eigi var
heldur dœmt um hver best hefði unið. Var lokið lofsyrði
á sýninguna fyrir fjölbreyttni og góða vinnu.“
Eftirfarandi bókun er frá aðalfundi undir lok þessa
árs: .. Handavinna karla. Frams.m. Valg. Eyiólfsd.
Aleit að fjelagspiltar œttu að koma á hjá sjer handa-
vinnusamkeppni, á líkum grundvelli og stúlkur. Taldi
ólíklegt að þeir vildu vera eftirbátar þeirra.
Þorst. Sigurðsson var sá eini, er tók til máls um
þetta afkarlmanna hálfu. Taldi sig meðmæltan.
Kvaðst hafa verið þessu mótfallinn um eitt skeið, en
væri nú þeirrar skoðunar að þeir hefðu gott afþví að
spreita sig á að (búa til) gjöra ýmsa búshluti o. s.frv.
Auk þess yki þetta á tilbreytni ífjelagslífinu. Tillaga
um að piltar kæmu á hjá sjer handavinnusamkeppni á
líkum grundvelli og hjá fjelagsstúlkunum, og sýni vinn-
una á samajundi og þær ár hvert, var samþ. með meiri
hluta atkv. “
Handavinnusýning er á fundi í júní 1918, þar sem
minnst var 10 ára afmælis félagsins. Þar segir svo frá í
fundargerð: „Höfðu 11 tekið þátt íþetta sinn. Þótti
slíkt alltoflítil þátttaka og voru fjelagsstúlkur því hvatt-
ar til þess, að sýna betri samtök nœst, því handavinnan
vœri ein sú grein fjelagsins, sem ómögulega mætti
dofna yfir. Akveðið hafði verið að karlmenn sýndu einn-
ig handavinnu, en það fórst fyrir í þetta sinn, með því,
að aðeins 2 þeirra komu með sýningarmuni. “ I síðustu
fundargerð, sem að þessu sinni er leitað fanga í, frá
aðalfundi 4. desember 1920, er þessi bókun: „Þá vakti
formaður máls á því, að í vetur ætti fjelagið kost á því,
aðfá námskeið í sveitina í vefnaði og ýmis konar handa-
vinnu. Vœri stjórn fjelagsins búin að undirbúa það
þannig, að útvega kennara, og jafnframt styrk úr sveit-
arsjóði, og að sjálfsögðu að U. M. F. stœði svo straum
afþví, er ávantar. Eigi myndi það byrjafyr en seint á
útmámuðum, en gott að hugsafyrir því strags, einkum
þess vegna að óskað væri eptir því, að sem mest af
heimaunnu gœti verið hægt aðfá til vinnunnar.
Fór því næst nokkrum orðum um þörfina á svona
námskeiði, þar sem heimilsvinnu væri mjög að hraka,
og innlendar afurðir aðfalla í verði, ekki síst hjer á
Suðurlandi, enda heimilsvinna í meiri blóma á
Norðurlandi.
Nefndi sem dœmi ýmsa heimaunna muni, er hann
hefði sjeð í gestatofum áferð sinni um Norðurland þá um
haustið. Kvatti því nœst fjelaga mjög til að nota þetta
námskeið, sem nú vœri völ á. “
A.K.
Litli Bergþór 26