Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1943, Qupperneq 74

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1943, Qupperneq 74
50 TÍMARIT ÞJÖÐRÆKNISFÉLAGS ISLENDINGA Það er ekki fyrr en með Stjórnai- bót (1924) að hann tekur aftur til máls, og þá meir sem hagnýtur sálar- fræðingur og kennari heldur en sem maður mitt í baráttunni. Segir hann svo frá í upphafi bókar, að sig hafi dreymt stjórnarfyrirkomulag, sem ætti við jafnt í stærsta heimsveldi sem í minsta bekkjarfélagi í skóla, en mundi það eitt um það, er hann vaknaði, að stjórn féll, þegar hún reyndist ekki starfi sínu vaxin, enda var þá altaf ný stjórn til taks að taka við verkum hennar. Á þessum árum gekk kreppa yfir landið og komu þá sem oftar mjög í ljós gallar þingræðis og flokkstjórnar, enda fóru þá ýmsir á stúfana að benda á þá (Þórbergur Þórðarson, Bréf til Láru 1924, Sigurður Þórðarson, Nýi sáttmáli, 1925, Guðmundur Hannes- son, Út úr ógöngunum, 1926). En þó að Guðmundur yrði fyrstur til með Stjórnarbót, þá höfðu tímaritin rætt málin að nokkru (G. Hannesson get- ur þess í sinni bók). En auk ýmissa nýmæla, sem Guðmundur kom með, svo sem að landið yrði alt eitt kjör- dæmi, þá var sú tillaga nýstárlegust að stjórnir og embættismenn áttu að falla jafnskjótt og að þær stæðust ekki þá mælikvarða, sem leggja skyldi á þá, — í líkingu við hina amerísku próf-mælikvarða í menta- stofnunum og skólum. f bókarlok reyndi Guðmundur að hengja bjöll- una á köttinn og afstýra stríðum með því að skylda leiðtogana til að vera í fyrstu víglínunum. Sú tillaga kvað ekki vera ný í sögunni, en eigi hefir hún borið meiri árangur en Kellogg-sáttmálar, eða hið allra- nýjasta herbragð Rosevelts, er hann lét sendiherra sinn bjóða Hitler að berjast með þeim vopnum einum er reiða mætti um öxl(!!). Skylt þessu, en miklu almennara, enda sniðið eftir bók McDougall’s The Group Mind er ritið Samlíf — þjóölíí 1932. Hinsvegar er aftur tekið fastara á málunum í Úrræöi, Nokkrar greinar um landsmál (1936). Þetta var í ann- ari krepputíð, og vakti það fyrir Guðmundi að endurskipuleggja framleiðslu og neyslu, iðnað og listir ásamt stjórnarfarinu á þann hátt, að landsmenn byggi sem mest að sínu eigin, þar sem erlendu markaðirnir virtust vera að lokast hver um annan þveran. Morgunblaöiö birti þessar greinar (17. jan. — 15. febr. 1936) og fór um þær lofsamlegum orðum, en ókunnugt er mér, hvort þær hafa haft áhrif á stjórnarstefnuna, þótt hún að sjálfsögðu hlyti að beinast í svipaða átt fyrir aðhaldið frá útlönd- um. En sannleikurinn er sá, að það, sem oft virtist liggja í augum uppi, ef hugsað var fyrir alla þjóðina, varð oft óframkvæmanlegt vegna þess að það reið í bág við flokkshagsmuni; um þessi tvö viðhorf hefir Guð- mundur skrifað greinina “Stéttvís —• þjóðvís” (Lesb. Mbl. 11. apr. 1937)- Og markar sú grein að sjálfsögðu viðhorf Guðmundar til hinna ís- lensku stjórnhátta síðan 1918. Hann er enginn flokksmaður og honum er ljós hætta sú er leiðir af sundrungu þeirri er þeir skapa í þjóðlífinu. Það væri að vonum, að sálarfræð- ingi þætti gaman að virða menn fyr- ir andans sjónum sínum, enda liggja allmargar mannlýsingar eftir Guð- mund Finnbogason. Á fyrstu árum
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180
Qupperneq 181
Qupperneq 182
Qupperneq 183
Qupperneq 184
Qupperneq 185
Qupperneq 186
Qupperneq 187
Qupperneq 188
Qupperneq 189
Qupperneq 190
Qupperneq 191
Qupperneq 192
Qupperneq 193
Qupperneq 194
Qupperneq 195
Qupperneq 196
Qupperneq 197
Qupperneq 198
Qupperneq 199
Qupperneq 200
Qupperneq 201
Qupperneq 202
Qupperneq 203
Qupperneq 204
Qupperneq 205
Qupperneq 206
Qupperneq 207
Qupperneq 208
Qupperneq 209
Qupperneq 210
Qupperneq 211
Qupperneq 212
Qupperneq 213
Qupperneq 214
Qupperneq 215
Qupperneq 216
Qupperneq 217
Qupperneq 218

x

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga
https://timarit.is/publication/895

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.