Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1943, Page 112

88
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA
musteri. Og því varð það, að hann
fór á prestaskólann í Meadville
haustið 1904. Áður hafði hann feng-
ið góða undirstöðu mentun á íslandi,
og var snemma vel að sér í bókment-
um þjóðar sinnar. Þegar hann út-
skrifaðist af prestaskólanum með
lofsverðum vitnisburði, fékk hann
hin svonefndu Cruft námsverðlaun
til framhaldsnáms í heimspeki og
öðrum fræðum við háskóla í Þýska-
landi. Haustið 1909 kom hann svo
aftur til Winnipeg og tók við kirkju
Unitara hér í bænum.
Frá þeim tíma og til æviloka var
séra Guðmundur ýmist prestur eða
kennari hér í fylkinu, og í rauninni
altaf hvorttveggja í senn, því ræður
hans voru ávalt fræðandi og tíðum
líkari háskólafyrirlestrum en venju-
legum kirkjuræðum. En á hinn bóg-
inn var hann jafnan reiðubúinn að
hjálpa og leiðbeina þeim, er til hans
leituðu, sem er einn hinn þýðingar-
mesti og affarasælasti þáttur í verki
hvers prests. Hélt hann þannig á-
fram því starfi, er hann byrjaði á: aö
byggja, byggja andleg heimili sjálf-
um sér og öðrum, og dytta að þeim,
sem fyrir voru.
Séra Guðmundur var sístarfandi og
sískrifandi. Er það ekkert smáræð-
isverk, sem eftir hann liggur í ræð-
um og ritum — prentað og óprentað.
Hann var um all-langt skeið ritstjóri
Heimis, og,birti þar bæði þýtt og
frumsamið mál, fyrirlestra, ræður,
sögur, leiki og ýmiskonar fræðikafla.
í þessu tímariti eru einnig eftir hann
nokkrar ritgjörðir; og í íslensku
vikublöðunum mestu kynstur alskon-
ar greina og fyrirlestra alvarlegs og
gamansams efnis — það síðarnefnda
einkum undir gervinafni. Öll rit-
verk hans báru hin sömu einkenni:
skýra hugsun, rökrétta framsetningu
og ljóst málfæri, prúðmensku og öll
einkenni sannmentaðs manns.
Séra Guðmundur var einn af aðal
stofnendum Þjóðræknisfélagsins, •—
vann með alúð í undirbúningsnefnd-
inni, — og ávalt eftir það var hann
einlægur styrktarmaður þess og vel-
unnari. Hann sat víst á flestum Þjóð-
ræknisþingum, og var þar jafnan
mundangurinn, sem hélt við hófi,
þegar í óefni ætlaði að slást. Hann
vann í fleiri þingnefndum, en flestir
aðrir — og auk þess í milliþinga-
nefndum. Hann átti víst oft kost á
sæti í stjórnarnefnd félagsins, en
mun hafa talið sér óhægt um vik með
fundarsóknir, þar sem hann átti jafn-
an heimili utan bæjar.
Þeir, er best þektu séra Guðmund,
segja að hann hafi verið skapmaður
mikill að eðlisfari, en svo vel hafði
hann tamið lund sína, að sjaldan eða
aldrei misti hann jafnvægið. Hann
var alvörumaður mikill og fastur fyr-
ir um öll áhugamál sín. Við fyrstu
kynningu virtist hann fálátur og þur
á manninn, en brátt kom þó alúðin i
ljós, og hin óvenjulega skarpa kímn-
isgáfa, enda hittu fleygar hans vel 1
mark, þegar svo bar undir; og ekki
gat skemtilegri mann á samkomum
og gleðimótum en hann.
Hann var kvæntur ágætiskonu, og
var heimili þeirra annálað fyrir gest-
risni og hjálpfýsi, og bar mjög merki
listrænis húsfreyjunnar. Þau eign-
uðust þrjú börn, mannvænleg, ve^
mentuð og að öllu hið besta að sér
gjör.
Séra Guðmundur Árnason andaðist