Bændablaðið - 12.12.2000, Blaðsíða 14

14
BÆNDABLAÐIÐ
Þriðjudagur 12. desember 2000
Lánasjóður

Lánasjóður
landbúnaðarins
Reglur Lánasjóðs landbúnaðarins um
lánveitingar árið 2001
Gilda frá 1. janúar 2001
Inngangur
Lánasjóður landbúnaðarins starfar samkvæmt lögum nr.
68/1997, með síðari breytingum. Hlutverk sjóðsins er að tryggja
landbúnaðinum aðgang að lánsfé til fjárfestinga á hagstæðum
kjörum og stuðla þannig að æskilegri þróun atvinnuvegarins.
í 8. gr. laga um sjóðinn segir að við „ákvörðun útlána skuli hafa
hliðsjón af því hverjar rekstrarforsendur viðkomandi búgreina eru
og hversu há veðlán hvíli á eigninni og skal eigi veita lán ef
ástæða er til að ætla að búrekstur á jörðinni geti .ekki staðið
undir auknum lánum“.
Ennfremur segir í 9. grein laganna:
„Lán má veita gegn eftirfarandi tryggingum:
a) Veði í fasteign, enda hvíli eigi veðskuldir á henni til annarra en
Lánasjóðsins eða annarra opinberra sjóða á undan þeim veðrétti
sem sjóðurinn fær.
b) Veði í þeim húsum sem lánað er til, ásamt tilheyrandi lóð og
lóðarréttindum, ef þau eru byggð fyrir sjálfstæðan rekstur.
c) Veði í þeim vélum sem keyptar eru.
d) Ábyrgð sveitarsjóðs vegna eigin framkvæmda“.
Lán til bænda eru tryggð með veði í viðkomandi jörð með öllum
gögnum hennar og gæðum, þ.m.t. framleiðslurétti.
Við ákvarðanir um lánveitingar Lánasjóðs landbúnaðarins er litið
til eiginfjárstöðu viðkomandi lántakanda, svo og þekkingar hans
og reynslu af búrekstri. Einnig er tekið mið af
markaðsaðstæðum í viðkomandi búgrein og búskaparskilyrðum
á bújörðum, þar með talið framleiðslurétti (greiðslumarki). Þá er
tekið mið af greiðslu búnaðargjalds. Ekki eru veitt lægri lán en
kr. 500.000.
Lántökugjald af hverju láni er 1% af lánsupphæðinni og
stimpilgjald 1,5%. Vaxtakjör eru breytanleg. Gjalddagar lána
eru fjórir á ári nema lántakandi óski eftir að þeir verði færri.
Upphafsgjalddagi er þó fyrst einu ári eftir að lán er veitt. Öll lán
til 5 ára eða lengri tíma, bera fulla verðtryggingu og á öllum
lánum er gagnkvæmur uppsagnarréttur. Vaxtakjör eru skv.
ákvörðun sjóðsins hverju sinni og skilyrði fyrir lægri vöxtum er að
um sé að ræða búnaðargjaldsskylda starfsemi. Heimilt er að
hækka vexti, falli viðkomandi jörð úr landbúnaðarnotum, dregið
er verulega úr búnaðargjaldsskyldri starfsemi eða henni hætt
eða aðrar verulegar breytingar verða á búrekstri á jörðinni.
Lánasjóðurinn áskilur sér rétt til að takmarka að einhverju eða
öllu leyti lánveitingar til einstakra búgreina meti hann það
nauðsynlegt með tilliti til markaðsaðstæðna eða annarra
aðstæðna í viðkomandi búgrein eða búgreinum.
Lánaflokkar
1. Tii jarðakaupa
Skilyröi fyrir láni hjá Lánasjóði
landbúnaðarins til kaupa á jörð eru að
kaupandi hafi fasta búsetu á jörðinni og
stundi þar búskap. Þó má lána til
jarðakaupa án þess að þessum
skilyrðum sé fullnægt, svo sem ef um er
að ræða sameiningu jarða í þeim tilgangi
að bæta búskaparskilyrði. Ekki er lánað
umfram 70% af virðingarverði jarðar og
aldrei umfram kaupverð hennar skv.
kaupsamningi.
1.1. Lán til kaupa á jörðum með
búnaðargjaldsskylda starfsemi.
Lánsupphæð: Ákvörðun sjóðsins hverju
sinni. Eftirfarandi viðmiðun er
meginregla varðandi lán á 3,43%
vöxtum: Jarðir með greiðslumark á bilinu
101-150 ærgildi allt að kr. 2.000.000.
Jarðir með greiðslumark yfir 150 ærgildi
kr. 15.000 pr. ærgildi. Hámarkslán á
3,43% vöxtum er þó kr. 10.000.000. Á
jörðum sem ekki eru með greiðslumark
er lánsréttur á 3,43% vöxtum miðaður við
hliðstætt rekstrarumfang.
Lánstími: Allt að 40 ár.
Vaxta- og greiðslukjör: Vextir 3,43%
að viðmiðunarmörkum og síðan 7,25%.
Lán afborgunarlaus í tvö ár, en vextir
greiddir á gjalddögum.
1.2. Lán til kaupa á jörð þar sem er
engin eða óveruleg
búnaðargjaldsskyld framleiðsla.
Lánsupphæð: Ákvörðun sjóðsins hverju
sinni.
Lánstími: Allt að 40 ár.
Vaxta- og greiðslukjör: Vextir 7,25%.
Lán afborgunarlaus í tvö ár, en vextir
greiddir á gjalddögum.
2. Til bústofns- og vélakaupa
Rétt til láns til kaupa á bústofni eiga
frumbýlingar sem hófu eða hefja búskap
á árunum 1999, 2000 eða 2001, þeir
sem eru að taka upp sauðfjárbúskap að
nýju eftir skipulagðan niðurskurð vegna
sauðfjársjúkdóma og bændur sem hafa
hætt búskap í a.m.k. 5 ár, enda hafi eldra
bústofnskaupalán verið greitt upp eða
yfirtekið af öðrum ábúanda.
Ef búskap er hætt, bústofninn seldur eða
honum fargað, fellur lánið allt í gjalddaga,
en kaupanda bústofnsins er þó heimilt að
yfirtaka lánið. Eigið uppeldi jafngildir
kaupum við ákvörðun um
bústofnskaupalán. Ekki er lánað til
stækkunar bús umfram greiðslumark í
nautgripa- og sauðfjárrækt. Lánað er skv.
skattmati.
2.1. Bústofnskaupalán.
Lánað er til kaupa á allt að 30 kúm eða
kelfdum kvígum eða 300 ám/lömbum
eða 40 gyltum eða 3.400 varphænum
eða 600 minkalæðum eða 150
refalæðum.
Lánstími: Allt að 10 ár.
Vextir: 4,43%.
Heimilt er aö veita viðbótarlán til
bústofnskaupa umfram mörk skv. stafliðum
2.1. Lánstími er allt að 10 ár. Vextir 7,25%.
2.2. Búvélar og tæki.
Lánað til: Kaupa á búvélum, þriggja ára
og yngri.
Lánshlutfall: Allt að 65% af kaupverði
skv. staðfestum sölureikningi.
Lánstími: Allt að 10 ár með veði í
fasteign en allt að 8 ár með veði í vél.
Vextir: 7,25% gegn fasteignaveði en
8,25% gegn veði í skráningarskyldri vél
eða tæki.
Heimilt er að lána nýjum ábúendum 65 % lán
til kaupa á búvélum og tækjum, óháð aldri hins
keypta.
3. Framkvæmdalán. Lánað
er til nýbygginga og
varanlegra endurbóta
Lánasjóðurinn lánar til nýbygginga og
gagngerðra endurbóta á útihúsum.
Skilyrði fyrir lánveitingu til endurbóta og
endurnýjunar er að um sé að ræða
verulegar og varanlegar endurbætur
þannig að gera megi ráð fyrir að þær
standist a.m.k. út lánstímann án frekari
aðgerða en venjulegs viðhalds.
Sjóðurinn lánar ekki til smávægilegra
viðgerða eða venjulegs viðhalds.
Við mat á lánshæfi með tilliti til
stærðarmarka bygginga er tekið tillit til
eldri bygginga sem fyrir eru á jörðinni.
Byggingar 10 ára og yngri eru að jafnaði
metnar að fullu inn í stærðarmörk, en
eldri byggingar eru fyrndar um 6,5% á ári
fyrir hvert aldursár umfram 10. Sé um
fleirbýli að ræða er heimilt að víkja frá
stærðarmörkum.
3.1. Fjós.
Lánaðtil: Byggingar fjósa, mjólkurhúsa,
mjaltaaðstöðu og haughúsa. Einnig
kaupa á fóðrunarkerfum, mjaltakerfum og
mjólkurtönkum.
Lánshlutfall: Allt að 65% af matsverði
framkvæmda eða kaupverði búnaðar.
Lánstími: Nýbyggingar allt að 30 ár,
stækkun 25 ár og varanlegar endurbætur
allt að 20 ár. Tæknibúnaðaður allt að 12
ár.
Stærðarmörk (3,43% vextir): 40 básar
með tilheyrandi aðstöðu, þ.m.t.
uppeldisaðstöðu fyrir geldneyti.
Vaxta- og greiðslukjör: Vextir 3,43%
að stærðarmörkum og síðan 7,25%. Lán
afborgunarlaus í tvö ár, en vextir greiddir
á gjalddögum.
3.2. Fjárhús.
Lánað til: Byggingar fjárhúsa og
áburðarkjallara. Hámarksdýpt kjallara
150 cm.
Lánshlutfall: Allt að 65% af matsverði
framkvæmda.
Lánstími: Nýbyggingar allt að 30 ár,
stækkun allt að 25 ár og varanlegar
endurbætur allt að 20 ár.
Stærðarmörk (3,43% vextir): 500
kindur með tilheyrandi aðstöðu.
Vaxta- og greiðslukjör: Vextir 3,43%
að stærðarmörkum og síðan 7,25%. Lán
afborgunarlaus í tvö ár, en vextir greiddir
á gjalddögum.
3.3. Svínahús.
Lánað til: Byggingar svínahúsa og
haughúsa og innréttinga.
Lánshlutfall: Allt að 65% af matsverði
framkvæmda.
Lánstími: Nýbyggingar með
innréttingum allt að 25 ár, stækkun allt að