Bændablaðið - 19.06.1987, Blaðsíða 5

19. júní 1987
NIÐURSKURÐUR I
20 HREPPUM
— Útrýmum riðu í landinu á næstu
tveimur árum, segir
Kjartan Blöndal hjá Sauðfjárveikivörnum
Riðufé í yfir 20 hreppum verður skorið niður á hausti
komandi en áætlun Sauðfjárveikivarna er að útrýma
allri riðu í landinu á tveimur árum. Staðfest tilfelli riðu
eru nú aðeins á fjórum svæðum á landinu og er reiknað
með að á þessum tveimur árum þurfi að skera niður um
40 þúsund fjár hjá um 200 fjáreigendum. Heldur meira
verður væntanlega skorið nú í haust heldur en ’88, eða
rúmlega 20 þúsund fjár, samkvæmt upplýsingum sem
Bændablaðið fékk hjá Kjartani Blöndal hjá Sauðfjár-
veikivörnum.
vert Hérað, Seyðisfjörður, v'alla-
hreppur, Egilsstaðir, Helgustaða-
hreppur og Breiðdalshreppur. Að
sögn Kjartans er verið að ganga frá
samningum við bændur þessa dag-
ana og því ekki hægt að segja hjá
hversu mörgum verður skorið í
haust.
Með niðurskurðinum skuld-
binda bændur sig til tveggja ára
fjárleysis og nágrannar þeirra þar
sem riða hefur ekki fundist skuld-
binda sig til að skera ef riðan finnst
hjá þeim. Sauðfjárveikivarnir
greiða bændum afurðatjónsbætur
sem eru 65% af frálagsverði 15 kg.
dilks samkvæmt haustgrundvallar-
verði fyrir hverja kind fyrstu tvö ár-
in en kjósi bóndi að hafa fjárlaust
þriðja árið fær hann 45% af sömu
tölu það ár. Þá greiða Sauðfjár-
veikivarnir hluta kostnaðar vegna
hreinsunar fjárhúsa og er áætlað að
greiðslurnar nemi 50 þúsund fyrir
hvert vísitölubú.
Þeir bændur sem kjósa þriggja
ára fjárleysi eiga rétt á framlagi
Framleiðnisjóðs til búháttabreyt-
inga, eins og aðrir sem hætta fjár-
Riðu-hólfin eru milli Miðfjarð-
argirðingar og Blöndu, milli
Blöndu og Héraðsvatna, frá Fells-
hreppi í Skagafirði til og með Ár-
skógsströnd og frá Hlíðarhreppi á
Héraði til og með Geithellnahreppi.
Talið er að riðuveiki hafi verið út-
rýmt á öðrum landssvæðum. Á
þessum svæðum verður fé skorið
niður á þeim bæjum þar sem riða
hefur verið staðfest einhverntíma á
síðastliðnum 5 árum og þar sem
mikill samgangur er við fé af riðu-
bæ, komi fram óskir um niður-
skurð af þeirri ástæðu.
Á fyrrgreindum svæðum er riðu-
veikin mest útbreidd í Áshreppi í
Austur-Húnavatnssýslu, í Svarfað-
ardal, Borgarfirði eystri og Norð-
firði. Á tveimur síðartöldu svæðun-
um verður fé væntanlega skorið
niður á öllum bæjum í haust. í
Svarfaðardal er ráðgert að skera
niðurá tveimur árum og sömuleiðis
nágrannasvæðum þar. Aðrir hrepp-
ar þar sem skorið verður niður í
haust eru í Austur-Húnavatnssýslu,
Skagafirði vestan vatna, Holts-
hreppur og á Austurlandi; innan-
A hausti komandi verðuryfir 20þúsundfjár skorið niður vegna riðu hjá 200framleiðendum í20 hreppum á Norð-
ur- og Austurlandi. Riðunni á svo að útrýma endanlega með niðurskurði haustið 1988.
búskap og geta þá um leið leigt
framleiðslurétt sinn til að lengja
fjárleysið þannig að það verði 6 ár.
Þeir sem semja til tveggja ára við
Sauðfjárveikivarnir eiga aftur á
móti ekki rétt á framlagi til bú-
háttabreytinga nema þeir þá leigi
framleiðslurétt sinn eftir að tveggja
ára fjárleysinu lýkur.
Samningar þeir sem nú eru gerðir
eru um margt svipaðir því sem
samdist við Þingeyinga á síðasta ári
en frábrugðnir samningum við
Barðstrendinga á sínum tíma að því
leyti að Sauðfjárveikivarnir taka
ekki að sér að hreinsa fjárhúsin eins
og þær gerðu þar.
Búfjárrækt:
VANTAR TUGI MILLJ0NA
Á FRAMLAG RÍKISINS
— Ástandiö stórversnað síðustu tvö ár. Almennar
aðhaldsaðgerðir segir Egill Jónsson alþingismaður og bóndi
A þriðja tug milljóna skortir á að
ríkið standi við greiðslur til Búnað-
arfélags íslands, vegna búfjárrækt-
arlaga, en þetta fé á lögum sam-
kvæmt að renna til búfjárræktarfé-
laga út um landið og þeirra bænda
sem vinna sérstaklega að ræktunar-
málum. Gunnar Hólmsteinsson
skrifstofustjóri BÍ sagði afleiðing-
una vera þá að ræktunarfélögin og
bændurnir fá ekki þær greiðslur
sem þeim ber samkvæmt lögunum
og halinn lengist stöðugt.
Um er að ræða greiðslur fyrir ár-
in 1985 og ’86 en fram til þess tíma
hafði Alþingi afgreitt þessar
greiðslur með aukafjárlögum en nú
hefur það ekki fengist um tveggja
ára skeið og er ræktunarstarf
bænda víða komið í mestu vand-
ræði. Á síðustu áramótum stóð
þessi tala í 21 Vi milljón en þar af
voru tæpar 9 milljónir frá 1985 en
12 frá síðasta ári. Miðað við núgildi
krónunnar er ekki ofáætlað að
reikna með að hér vanti nálægt 30
milljónum. Bæði þessi ár skar fjár-
Egill Jónsson: „Yfirleitt leiðrétt
með aukafjárlögum.“
veitinganefnd Alþingis niður helm-
ing þess sem BÍ reiknaði að þyrfti,
sem voru 16 milljónir 1985 og 24
milljónir ’86. Auk ræktunarfélaga
og búfjárræktarbúa fá Búnaðar-
samböndin greiðslur sínar í gegnum
þessa leið en að sögn Gunnars eru
meiri líkur á að þau bjargi sér á lán-
tökum meðan starfsemi litlu félag-
anna lamast.
í samtali Bændablaðsins við Egil
Jónsson alþingismann og einn fjár-
veitingarnefndarmanna kom fram
að framlög til þessara mála hafa
alltaf verið skorin niður á fjárlög-
um en svo yfirleitt leiðrétt með
aukafjárlögum. Ástæðan til þess
að það er ekki gert núna sagði Egill
aðeins vera almennar aðhaldsað-
gerðir ríkisstjórnarinnar á liðnu
kjörtímabili en ekki andstaða
nefndarinnar eða ráðherra við
nefnd framlög. Þá sagði Egill að
öðru leyti væri betur staðið að
greiðslum vegna landbúnaðar en
oft áður.
Nú eru í undirbúningi ný búfjár-
ræktarlög sem gera ráð fyrir lítils-
háttar sparnaði á framlögum ríkis-
ins en óverulegum miðað við það
sem nú á vantar.
bú
o- Landbúnaðarsýningin
í Reiðhöllinni í Víðidal
14.-23.ágúst

hugmyndasamkeppni
Búnaðarsamtök á íslandi eru 150 ára 1987.
Þess verður m.a. minnst 14.-23. ágúst með landbúnaðar-
sýningunni BÚ '87 í Reiðhöllinni í Víðidal, Reykjavík,
ogumhverfi hennar.
BÚ '87 og Framleiönisjóöur landbúnaðarins auglýsa
af þessu tilefni eftir hugmyndum að
nýrri atvinnustarfsemi
í sveitum
Helst er óskað er eftir alls konar nýjum tillögum að léttri,
einfaldri en arðvænlegri atvinnustarfsemi sem
einstaklingar geta hafið og stundað í hlutastarfi við þau
skilyrði sem nú eru í sveitunum.
Veittar verða viðurkenningar eins og hér segir:
1. verðlaun kr. 150.000
2. verðlaun kr. 75.000
3. verðlaun kr. 25.000
Sigurvegarar eiga eftir sem áður höfundarrétt
tillagna sinna. Dómnefnd skipa: Ágústa Þorkelsdóttir,
bóndi, Refstað í Vopnafiröi, Leifur Kr. Jóhannesson,
framkvæmdastjóri Stofnlánadeildar landbúnaðarins og
Sigurður Guðmundsson, forstöðumaður þróunarsviös
Byggðastofnunar.
Skilafresturhugmyndaer tiM.ágúst 1987.
keppnisgögn
ásamt nánari upplýsingum um hugmyndasamkeppnina
og sýningarhaldið veita framkvæmdastjóri BÚ '87,
Magnús Sigsteinsson og blaðafulltrúi sýningarinnar,
Ólafur H. Torfason hjá Upplýsingaþjónustu
landbúnaðarins.
Aösetur: Bændahöllinni, 107 Reykjavík.
S: 91-19200, 20025.
Einkunnarorð Bu '87 verða:
"máttur lífs og moldar"