Tónlistin - 01.06.1945, Page 16

14
TÓNLISTIN
TÓNLISTARHEITI OG TÁKIMANIR
MEÐ SKÝRIIMGIIHI
Frh.
bordun (bourdon), á orgelinu venju-
legt lieiti á 16 fóta rödd (lokuð
vararödd — labial-pípa úr tré);
frá fornu fari liafa bassaraddirnar
á sekkjapípunni verið kallaðar
sama nafni (brummer = rymj-
andi; „snarkpípur“) og á sveif-
lýrunni (musette) bassastrengirn-
ir, sem i sifellu hljóma með.
boston, amerískur dans í %-takti,
liægur vals.
bouché, „stoppað“ (leikháttur á
horni), lokað (um orgelpípur
— gedackt).
bourré, gamall franskur dans í%-
takti með upptakt %, fjörlegur
dans.
boutade: „improvisation“, leikur án
undirbúnings, litil tónsmíð í frjálsu
formi (samin án yfirlegu).
br., skammstöfun fyrir bratz (arm-
fiðla, lágfiðla).
braccio (ít.)( handleggur.
ei lyft til fulls nema þvi aðeins að
í hverri sveit og bæjarfélagi starfi
árið um kring vel söngmenntaður
maður. Þetta á að vera höfuð-
áhugamál og lokatakmark söng-
málastjórans. Fyrir því þarf liann
að beita sér af fyllsta þunga og
fyllstu alvöru, — og fá til liðs við
sig kennidóminn í landinu, prest-
ana og alla kennarastéttina, æðri sem
lægri — að unnið verði sem fvrst
að löggjöf um lærdóm og laun
kirkjuorganleikara, er krefjist prófs
i þessum efnum frá tónlistarskóla,
er viðurkenndur sé af ríkinu. —
Þegar svo langt er komið, þá fvrst
mundi islenzka kirkjan smám sam-
an vinna upp aftur það, er hún hef-
ir tapað á liðnum árum. Og þá fvrst
væri fengin vissa fvrir þvi, að söng-
málastjóri þjóðkirkjunnar hefði
verið þarfur maður þjóð sinni og
lvft henni á æðra menningarstig.
Ríkið hefir frá æfagömlum tím-
um með opinberu prófi ábyrgzt
menntun þeirra starfsmanna kirkj-
unnar, er flutt bafa hið talaða orð.
Og frá sama tíma hefir söngurinn
verið annar aðalþátturinn við allar
helgiatliafnir hinnar kristilegu
kirkju. Finnst þér þá ekki líka, les-
ari góður, að sá liður helgiathafn-
arinnar þurfi ekki siður að vera
byggður á þekkingu? — Tónlistin
felur í sér margþætt og erfitt nám, er
ekki vinnst nema á löngum tíma,
fleiri árum. Tónlistin er sígild, alda-
gömul list, sem grundvallast á þrem-
ur megineðlisatriðum: sveiflum,
samböndum og samræmi tóna. Hef-
ir lengi fvlgt henni sú sannfæring,
að einmitt hún, fremur en allt ann-
að, framkalli i mannssálinni hinar
beztu oir göfugustu hugsjónir — hug-
sjónir til mannbóta.