blaðið - 19.11.2005, Blaðsíða 12

12 I LAUGARDAGUR 19. NÓVEMBER 2005 blaöiö
Óttast að ofbeldisverk færist í aukana
Alvaro Uribe, forseti Kólumbíu, hefurfengið grœnt Ijós þings ogdómstóla til að bjóða sigfram á ný til embœttisins
á nœsta ári. Óttast er að ofbeldisverk vinstri sinnaðra skœruliðafœrist í aukana í kjölfarið enforsetinn segir mikil-
vægt að sitjafjögur ár til viðbótar til að binda endi á langvinnt borgarastríð í landinu.
Stjórnarskrárdómstóll Kólumbíu
hefur greitt veginn fyrir Alvaro
Uribe forseta að bjóða sig fram á ný
til embættisins í kosningum á næsta
ári. 1 síðasta mánuði úrskurðaði dóm-
stóllinn að forsetar gætu boðið sig
fram til annars kjörtímabils en lýsti
yfir áhyggjum af því að þeir kynnu
að misnota stöðu sína í kosningabar-
áttunni. Nú hefur dómstóllinn sam-
þykkt reglur sem eiga að koma í veg
fyrir slíka misnotkun.
Samkvæmt skoðanakönnunum
nýtur hinn íhaldssami Uribe
greinilega mests fylgis til embætt-
isins. Hann segist sjálfur þurfa að
sitja í fjögur ár til viðbótar til að
hrinda í framkvæmd harðri stefnu
sinni gegn vopnuðum hópum og
eiturly fj asmyglurum.
Uribe hefur haldið því fram að
breytingarnar á kosningalöggjöfinni
séu nauðsynlegar en andstæðingar
hans óttast að með endurkjöri fái for-
setinn of mikil völd í hendurnar.
Óttast er að ofbeldisverk vinstri-
sinnaðra skæruliðahópa færist í auk-
ana í kjölfar úrskurðarins en þeim
er mjög í mun að koma í veg fyrir að
Uribe sitji fjögur ár í viðbót. Uribe er
einn af helstu bandamönnum banda-
rískra stjórnvalda í Suður-Ameríku
þar sem vinstri stjórnir hafa ný-
lega tekið við stjórnartaumunum í
mörgum löndum.
f herferð gegn skæruliðum
Alvaro Uribe Velez þykir harð-
skeyttur hægrimaður sem hefur
helgað stjórnmálaferli sínum barátt-
Alvaro Uribe, forseti Kólumbíu, hefur helgað stjórnmálaferli sínum baráttunni gegn
vopnuðum hópum skæruliða.
unni við að losa þjóð sína undan oki
uppreisnarmanna sem myrtu föður
hans fyrir 20 árum. Hann komst til
valda í maí 2002 með loforðum um
að taka á skæruliðahópum sem hafa í
rúma fjóra áratugi staðið í stríði gegn
yfirvöldum. Hörð stefna hans afl-
aði honum vinsælda en friðarferlið
hefur gengið misvel í gegnum tíðina
auk þess sem hann hefur verið gagn-
rýndur fyrir aukið atvinnuleysi og
áætlanir hans um skattahækkanir til
að koma í veg fyrir fjárhagshallann.
Hin harða afstaða hans gegn upp-
reisnarmönnunum aflaði honum á
sínum tíma 70% fylgis meðal Kólumb-
íumanna sem voru orðnir þreyttir á
stöðugu ofbeldi. Þegar rúmt ár var
liðið af fjögurra ára kjörtímabili
hans lagði hann vinsældir sínar að
veði er hann hvatti fólk til að sam-
þykkja umdeildar aðgerðir í þjóðar-
atkvæðagreiðslu. Aðgerðunum var
ætlað að koma í veg fyrir efnahags-
legt afhroð, auka öryggi og taka á þrá-
látum spillingarmálum.
Atkvæðagreiðslan fór á annan veg
en hann hafði vonað og kjósendur
samþykktu aðeins þær tillögur sem
bönnuðu stjórnmálamönnum sem
sakfelldir höfðu verið fyrir spillingar-
ákærur að bjóða sig fram á ný. Niður-
stöðurnar voru mikið áfall fyrir
Uribe, veiktu mjög áhrif hans á þing-
inu og hvöttu stjórnarandstöðuna til
dáða.
Vill binda enda á borgarastríðið
I júní 2003 kynnti Uribe stefnu sína
sem miðar að því að binda enda á
Sendum jólapakkana tímanlega með
Gjótuhraun 4 • 220 Hafnarfjörður • 535 8170 • www.hradi.is
borgarastríðið í Kólumbíu. Með því
að framfylgja henni hefur honum
að vissu leyti tekist að halda aftur
af skæruliðum en hefur jafnframt
verið gagnrýndur fyrir að gera
öryggissveitum auðvelt að fremja
mannréttindabrot.
I apríl á síðasta ári var ráðist til
atlögu gegn skæruliðum í suðurhluta
landsins í einum af stærstu hernaðar-
aðgerðum í sögu landsins. Litill ár-
angur hefur náðst í friðarviðræðum
við skæruliða sem hafa haldið áfram
mannránum og skæðum árásum
sem gjarnan beinast gegn óbreyttum
borgurum.
Stærstu skæruliðasamtök landsins,
Vopnaðar byltingarsveitir Kólumbíu
(FARC), tóku föður Uribe af lífi árið
1983. Reynt hefur verið að ráða hann
sjálfan af dögum nokkrum sinnum.
hægri manna réðust til atlögu gegn
þeim. Þá snéri FARC sér í auknum
mæli að eiturlyfjasölu í því skyni
að fjármagna baráttu sína. Sumir
fréttaskýrendur telja að samtökin
hafi misst sjónar á pólitískum mark-
miðum sínum og að baráttuaðferðir
þeirra hafi einnig breyst eftir til-
komu eiturlyfjanna. Liðsmenn FARC
eru um 16.000.
Ahrif frá Kúbu
Frelsisher þjóðarinnar (ELN) var
stofnaður árið 1965 af mennta-
mönnum sem voru undir áhrifum
frá byltingunni á Kúbu. Frelsisher-
inn ber ábyrgð á fjölda mannrána í
Kólumbíu á hverju ári en hann notar
mannránin til að fjármagna starf-
semi sína.
ELN beinir gjarnan spjótum sínum
Eiturlyfjasmyglarar og landeigendur stofnuðu Sameinuðu sjálfsvarnarsveitir Kólumbíu
til að takast á við mannrán og fjárkúganir uppreisnarmanna.
Alvarlegasta tilræðið átti sér stað
árið 2002 þegar reynt var að sprengja
bíl hans í loft upp þegar hann var á
kosningaferðalagi. Uribe slapp við
meiðsli en þrír fórust og þrettán slös-
uðust í sprengingunni.
Vopnaðar sveitir í Kólumbíu
Borgarastríðið í Kólumbíu hefur
staðið í meira en fjóra áratugi. Að
því koma einkum samtök vinstri
sinnaðra skæruliða og sjálfstæðar
hersveitir landeigenda sem starfa í
skjóliyfirvalda.
Stærstu samtökin
Vopnaðar byltingarsveitir Kólumbíu
(FARC) eru elstu og stærstu samtök
vinstri sinnaðra uppreisnarmanna
og ein ef efnuðustu skæruliðaher-
sveitum í heiminum. Samtökin voru
stofnuð 1964 þegar þau lýstu því yfir
að takmark þeirra væri að fella ríkis-
stjórnina af stalli og koma á marx-
ískri stjórn í Kólumbíu.
Aðferðir samtakanna breyttust á
tíunda áratugnum þegar hersveitir
SJÁLFSTÆÐISMENN
í HAFNARFiRÐI:
Hallur
Helgason
í 4. sætiö
Framkvæmdamaöur
úr menningarlífinu
Stuöningsmenn
að mikilvægum þáttum samfélags-
ins svo sem olíuvinnslunni þar sem
samtökin hafa ekki verið í stakk búin
til að takast á við öryggissveitir á jafn-
afdráttarlausan hátt og FARC.
ELN voru einna öflugust um
miðjan tíunda áratuginn en síðan
hefur dregið mjög úr mætti þeirra
meðal annars vegna árása hersveita
hægri manna og stjórnarhersins.
Samtökin hafa ekki tekið jafnmikinn
þátt í eiturlyfjaviðskiptum og FARC.
Þau hafa sýnt viðleitni til að semja
frið síðan 1998 en stjórnvöld hafa
hætt viðræðum við þau þar sem þeim
þykir þau ekki sýna nógu einbeittan
friðarvilja. Talið er að samtökin hafi
á milli 3.000 og 5.000 hermenn á
sínum snærum.
Eiturlyfjasmyglarar og landeigendur
Sameinaðar sjálfsvarnarsveitir
Kólumbíu (AUC) voru stofnaðar árið
1997 af eiturlyfjasmyglurum og land-
eigendum til að takast á við mann-
rán og fjárkúganir uppreisnarmanna.
AUC eiga upptök sin í sjálfstæðum her-
sveitum eiturlyíjabaróna frá níunda
áratugnum og segjast hafa tekið upp
vopn til að verja sig þar sem ríldð
hafi ekki megnað að gera það. Aðrir
lita svo á að samtökin séu aðeins
eiturlyfjahringur sem sækist eftir
enn stærri hlutdeild á markaðinum.
Styrkleiki og áhrifamáttur samtak-
anna hefur aukist vegna tengsla
þeirra við herinn og fjármögnunar
landeigenda og fyrirtækja. AUC
hefur staðið fyrir morðum á vinstri-
mönnum sem hafa talað gegn þeim.
Árið 2002 lýstu samtökin yfir vopna-
hléi og hófu friðar-viðræður við yf-
irvöld á síðasta ári. Nokkur þúsund
hermenn hafa verið kvaddir heim
í kjölfar viðræðnanna en engu að
siður hefur verið mikið um brot á
vopnahléinu. Talið er að samtökin
hafi um 10.000 hermenn á sínum
snærum.
Öll samtökin eru á listum Banda-
ríkjanna og Evrópusambandsins
yfir hryðjuverkahópa.