blaðið - 16.09.2006, Blaðsíða 18

18 LAUGARDAGUR 16'. SEPTEMBER 2006
blaðiö
Tækifæri á
tímamótum
Þær kynslóðir íslendinga sem nú
eru uppi hafa sennilega meira fram-
kvæmdaafl og tæknivit í höndum
og kolli en allar þær til samans sem
á undan eru gengnar. Við getum
notað þetta afl og vit til að lifa
góðu lífi í landinu - en við getum
líka misst vald á því, rétt einsog
lærisveinn töframannsins, þannig
að afl okkar og vit skemmi landið
og spilli til frambúðar vatni, lofti
og náttúru. Munurinn á okkur og
þeim kynslóðum Islendinga sem til
dæmis ruddu skóginn og ofbeittu
heiðarnar - hann er sá að þeim
verður að fyrirgefa. Þær lifðu við
fátækt og vankunnáttu um vistkerfi
og náttúrugæði. Okkur verður hins-
vegar ekki fyrirgefið ef við skiljum
eftir ísland örum skorið.
Nú um stundir er tækifæri til
þáttaskila, bæði ( atvinnumálum
og við náttúruvernd. Það tækifæri
verðum við að nýta. Annars er hætta
á að ekki yrði aftur snúið - að við
verðum til frambúðar háð efnahags-
kerfi sem sífellt étur meira og meira
af landinu okkar en ryður burtu því
atvinnulífi sem nýtir hugvitið og
vinnur með náttúrunni.
Annarsvegar vekur Kárahnjúka-
virkjun fullreist erfiðar spurningar,
líka í hugum þess hluta almennings
og stjórnmálamanna sem studdu
þessa framkvæmd. Hinsvegar er
nú - nánast einsog óvart - komið á
í orkumálum svokallað samkeppn-
isfyrirkomulag þar sem fyrirtækin
(öll opinber) keppast við að festa
sér virkjunarsvæði til stóriðjusölu.
Ætlun Framsóknar- og Sjálfstæðis-
flokksins sem jþér hefur stjórnað
alltof lengi er sú að þær ákvarðanir
verði teknar fjarri almenningi og
um allt land, margar um dýrmæt
náttúrusvæði. Jón Sigurðsson fram-
sóknarmaður getur þessvegna sam-
þykkt þær allar á mánudaginn.
Þá berast sífellt ógnvænlegri tíð-
indi af loftslagsbreytingunum. Við
hér erum því miður ekki fjærst í
eilífðar útsæ gagnvart þeim breyt-
ingum, samanber nýlegar loðnu-
fréttir. Á hinn bóginn höfum við
ýmislegt fram að færa í alþjóðastarfi
gegn þessari vá, og höfum sjálf tæki-
færi til að leggja mikið af mörkum.
Náttúruvernd í forgang
Við þessar aðstæður setur Sam-
fylkingin fram tillögur um að
styrkja stöðu náttúru- og umhverf-
isverndar á Islandi - tillögur sem
við köllum miklu nafni: Fagra ís-
land. Nafnið sýnir hvað við eigum
við. Við teljum að náttúrugæðum
landsins sé hætta búin og lítum á
það sem meginverkefni næstu ára
að tryggja náttúruvernd til fram-
búðar - gefa upp á nýtt, þannig að
hagsmunir sjálfbærrar nýtingar
- þar á meðal og ekki síst ýmiskonar
verndar - séu í öndvegi.
Tillögur Samfylkingarinnar eru
í stórum dráttum þrennskonar,
fjalla um náttúruvernd, um lofts-
lagsmál og um bætta réttarstöðu
almennings í umhverfismálum.
Náttúruverndarhlutinn af tillögum
okkar hefur að vonum vakið mesta
athygli enn sem komið er.
Við viljum að á nokkrum miss-
erum verði farið yfir öll náttúru-
svæði landsins í sérstakri áætlun,
þau rannsökuð eftir megni og
síðan flokkuð með tilliti til vernd-
argildis. Að lokum njóti öll verð-
mætustu náttúrusvæði og -minjar
lagaverndar þannig að net þjóð-
garða, friðlanda og ýmiskonar
verndarsvæða annarra teygi sig um
landið. Eftir verða svæði sem eru
tilbúin til annarskonar nýtingar
en með beinni vernd, en í þriðja
Nú er tækifæri
til þáttaskila
í atvinnu og
náttúruvernd.
f’af Möröur Árnason
flokki væru þá náttúrusvæði sem
ekki eru fullrannsökuð eða menn
vilja geyma til frekari umhugsunar
- þau njóti einskonar biðverndar.
Við köllum þetta „Rammaáætlun
um náttúruvernd“ - með annað
augað á þeirri ,rammaáætlun‘ sem
ein er í gangi núna, þótt hægur sé,
og er um orkunýtingu.
Frá Langasjó til Grendals:
Níu verndarsvæði strax!
Á meðan þessu fer fram verði stór-
iðjuáformum öllum frestað. Það er
lán í óláni fyrir hagsmuni náttúru-
verndar að aðrar ástæður knýja líka
á um að gleyma slíkum áformum
- efnahagsástandið næstu ár, og svo
skuldbindingar okkar samkvæmt
Kyótó-bókuninni.
Samfylkingin lætur sér ekki
nægja að leggja til aðferðirnar einar
í náttúruverndartillögum okkar.
Eins og ástandið er nú verður strax
að tryggja vernd tiltekinna náttúru-
svæða og -minja fyrir ágangi stór-
iðjuhagsmuna. Við nefnum bein-
línis níu vatnsföll og háhitasvæði:
Jökulsá á Fjöllum og Langasjó sem
sameinist Vatnajökulsþjóðgarði,
stækkað friðland í Þjórsárverum,
Brennisteinsfjöll og Grendal hér
á suðvestursvæðinu, Torfajökuls-
svæðið og Kerlingarfjöll, jökulárnar
í Skagafirði og hið mikla Skjálfanda-
fljót. Þessi náttúrunöfn eru til vitnis
um að við meinum það sem við
segjum og erum reiðubúin að beita
okkur til fulls - öll saman - fyrir
málstað hins fagra Islands.
Höfundur er alþingismaður
fyrir Samfylkinguna
utan við stjórnmálin. Nú liggja 13
umsóknir á borði iðnaðarráðherra
um rannsóknar- og nýtingarleyfi
a stigaganginn
Falleg aðkoma að heimilinu skiptir máli.
Teppi er slitsterkt gólfefni sem auðvelt
er að þrífa, hljóðeinangrandi og hlýlegt.
Viö seljum vönduð og endingargóð teppi
sem eru ofnæmisprófuð og á góðu verði.
o
ÓfeppeA/
a 32 Sími 533 5060
www.stepp.is