blaðið - 18.09.2007, Qupperneq 10
10
ÞRIÐJUDAGUR 18. SEPTEMBER 2007
blaðiö
blaöi
Útgáfufélag:
Ritstjóri:
Fréttastjórar:
Ritstjórnarfulltrúi:
Árvakur hf.
Ólafur Þ. Stephensen
Gunnhildur Arna Gunnarsdóttir
Þröstur Emilsson
Elín Albertsdóttir
Tekin í bólinu
Orkugeirinn er sú atvinnugrein, sem nú á einna mesta möguleika í al-
þjóðlegri útrás. I síðustu viku var sagt frá margvíslegum stórhuga áformum
á vegum íslenzkra orkufyrirtækja um verkefni erlendis. Þá gerðist það sömu-
leiðis í fyrsta skipti að erlent fyrirtæki, Goldman Sachs fjárfestingarbankinn,
keypti sig inn í íslenzka orkugeirann.
Þróun mála undanfarin ár, þar sem æ meiri áherzla er lögð á að draga úr
brennslu jarðefnaeldsneytis og virkja fremur endurnýjanlega orkugjafa,
skapar gríðarlega eftirspurn eftir þeirri þekkingu og reynslu, sem Islendingar
hafa komið sér upp með virkjun jarðhita og fallvatna. Þessi þekking er þess
vegna orðin verðmæt og í hæsta máta eðlilegt að erlendir fjárfestar sýni
henni áhuga.
En eins og stundum áður er alþjóðavæðingin að flýta sér og tekur stjórn-
völd í bólinu. Nú vakna menn upp við að í raun er ekkert því til fyrirstöðu
að erlend fýrirtæki öðlist óbeina eignaraðild að fýrirtækjum, sem nýta vatns-
og jarðhitaauðlindir, sem eru í þjóðareign. Lög, sem á sínum tíma voru sett
til að verja þessar auðlindir, ásamt fiskimiðunum, fyrir erlendri eignaraðild,
eru I rauninni gagnslaus.
Erlend fjárfesting í orkugeiranum (og líka í sjávarútveginum) er æskileg.
Henni fýlgir fjármagn og þekking, sem við þurfum á að halda. Hún er líka
nauðsynleg vegna gagnkvæmni í viðskiptum við önnur ríki; á næstu árum
munu íslendingar vilja fjárfesta í orkufýrirtækjum í öðrum ríkjum og þá
getum við ekki takmarkað erlendar fjárfestingar í orkufyrirtækjum hér.
Hins vegar verður það tiltölulega augljóst, þegar erlendar fjárfestingar í
orkugeiranum blasa við, að það er löngu orðið tímabært að þeir, sem nýta
orkulindir í almannaeigu, greiði gjald fyrir þann afhotarétt. Þess vegna ber
að fagna yfirlýsingum Björgvins G. Sigurðssonar viðskiptaráðherra og Öss-
urar Skarphéðinssonar iðnaðarráðherra um innheimtu auðlindagjalds.
Langt er sfðan auðlindanefrid forsætisráðherra markaði þá stefnu að inn-
heimta ætti slíkt gjald fyrir allar auðlindir í þjóðareign, en hægt hefur gengið
að hrinda stefnunni í framkvæmd. Það er þó ekki aðeins nauðsynlegt í Ijósi
breytts umhverfis í orkugeiranum, heldur líka sanngirnisatriði gagnvart
sjávarútveginum, sem getur nú með réttu kvartað undan að vera eina at-
vinnugreinin, sem látin er borga fýrir aðgang að auðlindum í þjóðareigu.
Það eru fleiri hliðar á orkuútrásinni, sem krefjast þess að stjórnvöld skoði
lagaumhverfið upp á nýtt. Össur Skarphéðinsson vakti máls á því hér í
Blaðinu fyrir tæpum tveimur vikum, að hann vildi aðskilja framleiðslu og
sölu á rafmagni, þar sem hörð samkeppni ríkir, frá veitustarfsemi, sem er í
raun í einokunarumhverfi. Það getur verið full ástæða til slíks, ekki sízt
vegna þess að útrásarstarfsemi orkufyrirtækjanna er í eðli sínu áhætturekst-
ur. Er rétt að fýrirtæki í eigu skattgreiðenda á Islandi standi í slíkum rekstri?
Er ekki eðlilegra að selja hann í hendur einkafýrirtækjum, sem greiða svo
gjald fýrir afriot sín af auðhndum í eigu ríkisins og sveitarfélaga?
Ólafur Þ. Stephensen
SÆKTU LEIÐARANN A WWW.MBL.IS/PODCAST
Golt lil
cndurvinnslu
Auglýsingastjórí: Steinn Kári Ragnarsson Ritstjóm & auglýsingar: Hádegismóum 2,110 Reykjavík
Aðalsími: 510 3700 Símbréf á fréttadeild: 510 3701 Símbréf á auglýsingadeild: 510 3711
Netföng: bladid@bladid xiet, frettir@bladid.net, auglysingar@bladid.net
Prentun: Landsprent ehf.
Polarolje
Selolía
Inniheldur hátt hlutfall
Omega 3 f itusýrur
ÓRTÚLEGUR ÁRANGUR
POLAROLÍU!!!!!
"Eftir að hafa verið of þungur í
mörg ár og þjáðst af verkjum í
liðum og stoðkerfi tók ég mig
til og létti mig um 65-70 kg. Ég
sat eftir með þessar þjáningar
og reyndi allt til að mér liði
betur. Það var ekki fyrr en ég
uppgötvaði POLAROLÍU að
þjáningar mínar hurfu og nú
get ég þess vegna hlaupið
100 m grindarhlaup."
Magnús Ólafsson, leikari.
Gott fyrir:
• Liðina
• Maga- og þarma-
starfsemi
• Hjarta og æðar
• Ónæmiskerfið
Polarolían fæst í: apótekum, Þín verlsun Seljabraut,
heilsuhúsum og Fjarðarkaupum
PTffUQIf)/ kmn
TJÁRF-eSta í TlSKflVÆvWo
p/NKAN Nfi! T\A tíl/NÞfí N
ER. WKA'f/ZVlUQr
O R.FCL» T yKJ K~tÆ ...
Húsin á höggstokknum
Ýmislegt bendir til að sú við-
horfsbreyting sem þegar hefur orðið
hjá almenningi varðandi húsavernd,
sé smám saman að skila sér til
stjórnmálamanna. Tillögur, sem
báru sigur úr býtum í hugmynda-
samkeppni um skipulag Kvosarinn-
ar, bera vitni um vilja til að færa
svæðið til eldra horfs m.a. með því
að endurbyggja hús og flytja gamalt
hús úr Árbæjarsafni aftur „heim“ í
Lækjargötu.
Það vakti athygli í borgarstjórn
nýverið þegar samþykkt var niðurrif
húsanna að Laugavegi 4 og 6, að
fulltrúar flokka sem áður studdu
niðurrif þeirra, höfðu snúið við
blaðinu. I R-listasamstarfinu stóðu
Vinstri grænir og Samfýlking ein-
huga að baki tillögum um niðurrif á
Laugavegi og hvikuðu aldrei. En
núna, þegar allt virtist vera um sein-
an, kom loks ffarn fólk í þessum
flokkum sem sá ljósið - og ég lasta
ekki þær öndvegismanneskjur sem í
hlut eiga því ég veit að þær starfa af
fullum heilindum. En það breytir
því ekki að hefðu flokkar þeirra ekki
staðið jafii illa að verki í R-listanum
og raun ber vitni, þá væri ekki búið
að samþykkja að farga húsunum nr.
4 og 6 og það væri heldur ekki búið
að heimila jafn mikið niðurrif við
Laugaveginn og fýrirsjáanlegt er.
Samfýlkingin lagði ffam tillögu
nýlega í borgarstjórn um að unnin
verði ný og heildstæð húsverndar-
áætlun. Ég styð það að sjálfsögðu að
unnin verði ný húsverndaráædun,
því ég leitast við að styðja allt sem
snýr að verndun þeirra menningar-
verðmæta sem eru fólgin í þeim fáu,
gömlu húsum sem eftir eru. Ekki
veitir af að reyna að vinna þessi mál
heildstætt. En í ljósi þeirrar stað-
reyndar að Samfýlkingin festi í sessi
öll áform um niðurrif húsa við
Laugaveginn, óttast ég að þessi
breyting á afstöðu flokksins komi
um seinan.
Og borgarstjórn Sjálfstæðisflokks
og Framsóknar hefur hingað til
haldið sínu striki við svokallaða
„uppbyggingu“ við Laugaveg og
fargar þar menningarverðmætum
sem verða aldrei bætt. Jafnvel þótt
þar sé fólk sem virðist skilja mik-
ilvægi eldri húsa í skipulagi nýrrar
borgar, þá óttast ég að ekki verði aft-
ur snúið með Laugaveginn.
Margrét Sverrisdóttir
Hvernig er staðan?
Samkvæmt endurmati starfshóps
á deiliskipulagi Laugavegs má rífa
effirtalin hús: Laugaveg 5 Laugaveg
11, Laugaveg 21, Laugaveg 22A,
Laugaveg 30, Laugaveg 32, Laugaveg
33, Laugaveg 33B, Laugaveg 35,
Laugaveg 70 og Laugaveg 92. Þá er
ekki talin ástæða til að vernda eff-
irtalin hús: Laugaveg 48, 50, 52, 54,
56, 58 og 60, en eftir er þó að vinna
tillögu að deiliskipulagi.
Hús sem mátti rífa að mati hóps-
ins en eru sem betur fer inni: Banka-
stræti 12 og Laugavegur 1 (starfs-
hópnum fannst það standa illa!).
Hús sem búið var að heimila nið-
urrif á fýrir vinnu starfshópsins
voru einmitt Laugavegur 4 og 6, sem
margir (þar á meðal ég) telja að hafi
verið afar mikilvæg fýrir verndun
götumyndar.
Flest standa húsin sem heimilt er
að rífa við Laugaveginn en veiðileyfi
var einnig gefið af hópnum á nokk-
ur bakhús.
I dag liggja fýrir tvær umsóknir
um uppbyggingu milli Vatnsstígs og
Frakkastígs sem fela í sér undanfar-
andi niðurrif á húsum sem eru frá
því fýrir 1918. Fyrri tillagan gerir ráð
fýrir að Laugavegur 33 og 35 við
Laugaveg hverfi svo og einstakt hús
við Vatnsstíg sem er eina húsið í
Reykjavík sem er með steyptu þaki
(Laugavegur 33B). Þar er einnig gert
ráð fýrir að Laugavegur 33c og
Vatnsstígur 4 hverfi. Seinni tillagan
gerir ráð fýrir að Laugavegur 41 og
45 hverfi en haldið verði í Laugaveg
43 (Vínberið). I staðinn kemur
verulega aukið byggingarmagn.
Gera borgarbúar sér einhverja
grein fýrir þeim hrikalegu húsafóm-
um sem eru yfirvofandi? Hvernig
halda menn eiginlega að Laugaveg-
urinn líti út þegar um tveir tugir
húsa verða horfhir þaðan og veru-
legt byggingarmagn komið í stað-
inn? Eigum við, sem unnum sögu
og menningu borgarinnar að þurfa
að berjast fýrir hverju einasta þess-
ara húsa? Eða hafa borgaryfirvöld
kjark til að hverfa frá fýrri ákvörð-
unum í takt við breytt viðhorf?
Höfundur er borgarfulltrúi
KLIPPT OG SKORIÐ
Fyrir helgina
óskaði Einar
K. Guðfinns-
son effir því að
Guðni Ágústsson
léti í sér heyra varð- A V' ^
andi evrumálin. Nú óskar Björg-
vin G. Sigurðsson viðskiptaráð-
herra effir því sama og segir á
heimasíðu sinni: „En hins ve gar
hefur enn ekkert heyrst frá
Guðna formanni sem fram að
þessu hefur andskotast út í alla
nálgun við Evrópusambandið.
Hvað þá aðild og upptöku Evr-
unnar.“ Björgvin segir að krónan
kosti þjóðina um 72 milljarða á
ári. Segjum þá bara: Yfir til þín,
Guðni.
Egill Helgason
greinir frá
því á heima-
síðu sinni að forseti
Islands, Ólafur
Ragnar Grímsson,
sé á leið til Rúmeníu á næstunni
og að í för með honum verði
m.a. gamall fjandvinur úr Al-
þýðubandalaginu, Svavar Gests-
son, sem er sendiherra Islands í
Rúmeníu, búsettur í Kaup-
mannahöfn. „Þetta hlýtur að telj-
ast skemmtileg tilviljun. Tveir
gamlir sósíalistar og ritstjórar
Þjóðviljans að rifja upp gömul
kynni í forðum verkamanna-
paradísinni við Svartahaf,“ skrif-
ar Egill.
Vefmiðill-
inn
eyjan.is
greinir frá því að
Atli Gíslason
þingmaður VG
hafi verið í hollinu sem var
rekið úr Hítará fýrir að veiða á
maðk. Atli segist ekki sjálfur
hafa verið að veiða á maðk,
hann veiði eingöngu á flugu.
Félagi hans sem deildi með
honum stöng var að veiða á
maðk þegar veiðivörður kom
að. Atli segir í viðtali við vef-
inn að hann sé afar leiður yfir
þessu en hann hafi sjálfur ekk-
ert brotið af sér.
elin@bladid.net