Orðlaus - 01.11.2005, Qupperneq 32

sgc/í
• 70 k.
K >v^
vo 5L
vo O bJ
ShH
1 hH
C/í
r\>
Isw
S’e
s‘5S
> 2
S>
»
0.
5'
c
3
3
oT
7T
o
cr
to
Q.
o-
Tískan tók stakkaskiptum
þegar tíundi áratugurinn tók
við af þeim níunda og fólk
vildi gera allt til að gleyma
axlapúðunum, túperaða
hárinu, öllu glyngrinu og
æpandi litagleðinni sem
hafði einkennt síðustu árin.
Hnattvæðingin var nú á
fleygiferðogupplýsingaflæðið
hafði aldrei verið eins mikið á
milli landa og heimsálfa. Bill
Clinton hékk í Hvíta húsinu
og kona hans Hillary varð
tískufyrirmynd við hlið Díönu
prinsessu. Hangandi buxur
og köflóttar skyrtur, flísefni
og Doc Martens skór urðu
áberandi hjá unga fólkinu
og nú urðu aliir helst að eiga
fimm mismunandi gallabuxur.
Á meðan Pamela Anderson
og David Hasselhoff hlupu
um strendurnar í Baywatch
litu unglingsstúlkur upp til
Spice Girls og merkjavörur og
súpermódel voru aðal málið.
Merkjaæði
Tískuhönnuðirnir og tískuhúsin
höfðu aldrei verið stærri en nú
og til þess að halda markaðnum
rúllandi gerðust breytingar hratt
og hönnuðirnir kepptust við að
senda frá sér nýjar línur með
stuttu millibili. Á fyrri hluta tíunda
áratugarins var mínímalisminn
í hámarki og unnið var undir
formerkjunum minna er meira.
Austurríkismaðurinn Helmut
Lang var þar meðal fremstu
hönnuðanna auk Jil Sander og
Giorgio Armani og bjuggu þeir til
fágaðar línur með einfaldleikann í
fyrirrúmi og öllu óþarfa skrauti var
sleppt en meira lagt í efnin sjálf.
Donna Karan var stjarna New
York borgar og hannaði látlausan
en kvenlegan fatnað á meðan
Retro hönnuðir sóttu áhrif sín
aftur í tímann, mikið í áttunda
áratuginn. Prada var á hátindinum
og kynnti nýja línu, Miu Miu,
sem var mun frjálslegri og
miðaði að yngri kynslóðinni með
jarðbundnari litum og Vivienne
Westwood hélt áfram að prófa sig
áfram á frumlegan hátt. Alexander
McQueen kom fram í London á
þessum tíma og líkt og Westwood
fór hann ekki hefðbundnar leiðir
og sendi frá sér bæði ögrandi og
sjokkerandi klæðnað sem féll vel í
kramið.
Nú vildu allir ganga í einhvers
konar merkjavöru og hönnuðirnir
voru ekki feimnir við að
selja hversdagslega boli með
vörumerkinu framan á fyrir
dágóðar summur. Fleiri risar eru
til að mynda Dolce & Gabbana,
Ralph Lauren, Gucci, Calvin Klein,
Jean-Paul Gaultier og Christian
Dior svo nokkrir séu nefndir.
Kjörorðið var merkjavörur og meiri
merkjavörur og súpermódelin sem
sýndu afraksturinn eins og Linda
Evangelista, Cindy Crawford,
Claudia Shiffer, Naomi Campell,
Kristen McMenamy og Kate Moss
voru ríkari og frægari en margar
kvikmyndastjörnurnar.
Blönduð götutíska
I götustískunni voru alls kyns
stílar í gangi og þeir breyttust
hratt og blönduðust jafnvel
saman. Hip-hopið tröllreið öllu
og unglingarnir horfðu með
aðdáun á tónlistarmyndbönd þar
sem tónlistarmennirnir Notorious
B.I.G., Jay-Z, Puff Daddy og Tupac
Shakur hoppuðu um í víðum
íþróttagöllum, víðum gallabuxum
eða fínum jakkafötum með
hangandi keðjur og röppuðu
um peninga, dýra bíla og
kellingar. Sannkölluð bling bling
stemmning. Unglingarnir reyndu
að lifa sig inn í þennan lífstíl
með því að kaupa fatalínur sem
rappararnir voru búnir að setja á
sjálfsögðu ákveðinn stíll sem
Nirvana gerði frægan en hann
einkenndist af andstöðu við
glamúr og ríkjandi samfélagsgildi.
Rifnar gallabuxur og köflóttar
skyrtur urðu einkennisklæðnaður
og strákarnir leyfðu hárinu að
vaxa. En eins og áður sagði var
götutískan gífurlega blönduð og
fjölbreitt á tíunda áratugnum.
Teknó og Europopparar fóru á
reif og gleyptu alsælu til þess að
geta dansað fáklædd við dynjandi
danstaktinn fram á morgun á
meðan stór hópur ungra kvenna
flykktist á hárgreiðslustofurnar
til þess að fá eins klippingu og
Rachel úr Friends. Spice Girls
dönsuðu um í magabolum,
íþróttabuxum og míníkjólum sem
ýttu undir brjóstaskoruna, Doc
Martens skórnir seldust í heilu
bílförmunum, tattúæði reið yfir og
second hand föt nutu gífurlegra
vinsælda. Hermannabuxur og
föt, töskur, treflar og hattar með
alls kyns dýraskinnsmunstri slógu
í gegn og undirkjólar, pasmínur
og gellurlegir leðurjakkar héngu
í fataskápum ungu kvennanna.
í öllu framboðinu reyndi fólk að
finna sinn eigin stll sem gerði
flóruna enn fjölbreyttari þar til
lokum allt var í tísku.
markað til þess að hala inn meiri
peninga og merki eins og Karl
Kani, Tommy Hilfiger og FUBU
stórgræddu. Markaðurinn velti
milljónum dollara og göturnar
fylltust af ungu fólki í hangandi
gallabuxum, stórum hettupeysum
og íþróttajökkum og gripu
stelpurnar þennan stíl jafnt á við
strákana.
Þeir sem ekki hlustuðu á hip-
hopið sökktu sér niður í Grunge
tónlistina. Henni fylgdi að