Fréttablaðið - 24.10.2012, Blaðsíða 20

| 6 24. október 2012 | miðvikudagur
VIÐSKIPTI | FRÉTTASKÝRING
Þórður Snær Júlíusson | thordur@frettabladid.is
Lýður og Ágúst Guðmundssynir, stofn-
endur Bakkavarar, eru orðnir stærstu
einstöku hluthafar félagsins. Samkvæmt
heimildum Markaðarins er eignarhluti
þeirra nú um 40 prósent. Fyrir hann hafa
þeir greitt yfir átta milljarða króna.
Greint var frá því í Fréttablaðinu í lok
september að bræðurnir væru komnir
með um 30 prósenta eignarhlut í Bakka-
vör eftir að aðilar á þeirra vegum, meðal
annars íslensk verðbréfafyrirtæki, hófu
að gera innlendum hluthöfum tilboð í hluti
þeirra í félaginu. Þá höfðu hluthafar á
borð við þrotabú Glitnis og Lífeyrissjóð
starfsmanna ríkisins (LSR) selt bræðr-
unum hlut sinn.
Síðan þá hafa aðrir hluthafar, meðal
annars Íslandssjóðir (sjóðstýringarfélag
í eigu Íslandsbanka), MP banki og minni
lífeyrissjóðir, selt Lýð og Ágústi hluti
sína.
Ferli hafið
Á aðalfundi Bakkavarar Group í maí síð-
astliðnum voru samþykktar umtalsverðar
breytingar á félaginu. Í þeim fólst meðal
annars að kröfuhafar Bakkavarar Group
myndu breyta kröfum sínum á félagið í
hlutafé í bresku móðurfélagi samstæð-
unnar, að Bakkavör Group yrði slitið, að
bræðurnir myndu fá að kaupa fjórðungs-
hlut í breska félaginu og að hluthafasam-
komulag sem tryggði þeim meirihluta
stjórnarmanna í Bakkavör yrði fellt úr
gildi. Það samkomulag hafði verið í gildi
frá því að nauðasamningar Bakkavarar
voru samþykktir árið 2010.
Greiddu sér níu milljarða í arð
Fjórðungshlutinn fengu bræðurnir að
kaupa á um fjóra milljarða króna. Innra
virði Bakkavarar miðað við eigið fé er um
20 milljarðar króna, og því ljóst að bræð-
urnir greiddu minna en eina krónu fyrir
hverja nafnvirðiskrónu.
Í kjölfarið hófu þeir mjög markvisst að
reyna að kaupa hlutafé annarra hluthafa
og buðust til að greiða í reiðufé. Tilboðið á
þeim tíma var um 70 aurar á hverja nafn-
virðiskrónu. Viðmælendur Markaðarins
sem tengjast málinu segja að fjármagnið
sem bræðurnir buðu hafi ekki verið lánsfé
frá fjármagnsstofnunum. Mikið var því
rætt um hvaðan bræðurnir fengu féð.
Það ætti þó ekki að koma neinum á
óvart að Lýður og Ágúst væru með fé á
milli handanna. Fyrir hrun var hollenskt
félag í þeirra eigu, Bakkabræður Holding
B.V., aðaleigandi fjárfestingafélagsins Ex-
istu sem hélt meðal annars á eignar hlut
þeirra í Bakkavör auk þess að vera stærsti
eigandi Kaupþings.
Í skýrslu rannsóknarnefndar Alþing-
is kom fram að það félag hefði verið á
meðal þeirra aðila sem þáðu hæstar arð-
greiðslur á uppgangsárunum fyrir hrun.
Alls fékk félagið tæpa níu milljarða króna
í arðgreiðslur á árunum 2005 til 2007.
Bæta duglega við sig
Bræðrunum varð strax töluvert ágengt.
LSR seldi til að mynda sinn hlut í félaginu
til þeirra, þó í gegnum þriðja aðila.
Þann 27. september síðastliðinn var síðan
haldinn hluthafafundur í Bakkavör Group
til að slíta félaginu. Þegar kom að honum
höfðu bræðurnir þegar tryggt sér rúmlega
30 prósenta hlut. Á meðal þeirra aðila sem
höfðu líka selt þeim eignarhlut sinn var
þrotabú Glitnis. Verðið sem þeir voru að
greiða fyrir hlutina hafði þó farið hægt og
bítandi hækkandi og var komið yfir eina
krónu fyrir hverja krónu á nafnvirði.
Í kjölfar slitanna má ekki lengur stunda
viðskipti með „gömlu“ íslensku hluta-
bréfin í Bakkavör Group án undanþágu
Ágúst og Lýður Guðmundssynir
orðnir aðaleigendur Bakkavarar
Ágúst og Lýður Guðmundssynir eru aftur orðnir stærstu eigendur Bakkavarar sem þeir stofnuðu árið 1986.
Fyrrum kröfuhafar þeirra hafa unnvörpum selt þeim hluti. Hafa keypt fyrir meira en átta milljarða króna á
þessu ári. Hollenskt félag í eigu bræðranna greiddi sér tæpa níu milljarða út í arðgreiðslur á árunum fyrir hrun.
BAKKAVÖR Gerður var nauðasamningur við kröfuhafa Bakkavarar árið 2010. Í honum fólst að bræðurnir gætu eignast aftur hlut í fyrirtækinu ef þeir myndu greiða
kröfuhöfum að fullu til baka. Þegar það gekk ekki eftir fengu þeir að kaupa 25 prósenta hlut. Þeir hafa síðan jafnt og þétt bætt við þá eign. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
Tvö félög í eigu bræðranna Lýðs og
Ágústs, Korkur Invest og BV Finance,
hafa undanfarið komið með umtals-
verða fjármuni til landsins í gegnum
fjárfestingaleið Seðlabanka Íslands.
Morgunblaðið greindi frá því að
bræðurnir hefðu komið með 463
milljónir króna til landsins í júlí í
gegnum BV Finance. Korkur Invest
hafði síðan alls gefið út skuldabréf
upp á þrjá milljarða króna í ágúst
síðastliðnum, samkvæmt tilkynn-
ingu til fyrirtækjaskráar, og hefur
heimild til að gefa út milljarð króna
til viðbótar.
Rúmlega tuttugu prósenta
afsláttur fæst á íslenskum
krónum með því að
koma með fé í gegnum
fjárfestingaleið Seðla-
bankans. Því er
ljóst að bræðurnir
hafa fengið nokkur
hundruð milljóna
króna virðisaukningu
á það fé sem þeir
hafa komið með inn
í landið með þessum
hætti.
Hafa fengið hundruð
milljóna afsláttFyrsti stjórnarfundur í hinu breska
Bakkavör eftir slitin á gamla móður-
félaginu var haldinn í byrjun þessa
mánaðar. Það var líka fyrsti fundurinn
sem haldinn var eftir að hluthafasam-
komulag sem tryggði bræðrunum
meirihluta í stjórn var fellt út gildi.
Heimildir Markaðarins herma að
sú blokk sem fer með meirihluta í
félaginu hafi gert kröfu um að fá að
skipa stjórnarformann í því á fund-
inum, en Lýður Guðmundsson situr
nú í því sæti. Í fyrsta lagi voru færð
þau rök fyrir tillögunni að ekki gengi
að bræðurnir héldu tveimur valda-
mestu stöðunum innan Bakkavarar-
samstæðunnar, en Ágúst er forstjóri
hennar.
Í öðru lagi töldu þeir í besta falli
óþægilegt að Lýður sæti sem stjórnar-
formaður vegna ákæru sem sérstakur
saksóknari gaf út á hendur honum
fyrir skemmstu. Það skapaði vandræði
í Bretlandi og væri ekki félaginu til
framdráttar að hann gegndi stöðunni
á meðan málið væri leitt til lykta.
Ákæran var þingfest 11. október síðast-
liðinn og lýsti Lýður þá yfir sakleysi
sínu. Honum er gefið að sök að hafa
framið stórfellt brot á hluthafalögum
og villandi upplýsingagjöf þegar
hlutafé í Existu var aukið um 50 millj-
arða króna í desember 2008. Félag
Lýðs og Ágústs skráði sig fyrir aukning-
unni en ætlaði einungis að greiða einn
milljarð króna fyrir. Milljarðurinn kom
frá Lýsingu, dótturfélagi Existu, í formi
láns en skilaði sér aldrei lengra en inn
á vörslureikning hjá Logos.
Þá hefur embætti sérstaks sak-
sóknara einnig haft til rannsóknar
sölu á 39,6 prósenta hlut Existu, sem
bræðurnir stýrðu, í Bakkavör til félags
í þeirra eigu með kúluláni frá Existu
haustið 2008. Rannsókn málsins er nú
lokið og liggur það nú hjá saksóknara
sem þarf að taka ákvörðun um hvort
ákært verður.
Bræðurnir voru ekki sáttir við til-
löguna og bentu á að þeir, sem stærstu
einstöku eigendur Bakkavarar, ættu
rétt á formannssætinu. Ákveðið var
að fresta málinu á síðasta fundi en
heimildir Markaðarins herma að meiri-
hlutablokkin ætli sér formannsstólinn í
náinni framtíð.
Í stjórn Bakkavarar í dag sitja Lýður
og Ágúst, Halldór Bjarkar Lúðvígs-
son, framkvæmdastjóri fjárfestinga-
bankasviðs Arion banka, Bjarni Þórður
Bjarnason, aðstoðarframkvæmdastjóri
Arctica Finance, og Guðmundur
Oddsson, lögmaður hjá Lex sem er
nýr í stjórninni.
Barist um stjórnarformannstólinn
FYRIR DÓMI Lýður
er ákærður fyrir sinn
þátt í ólögmætri
hlutafjáraukningu í Existu
sem framkvæmd var í
desember 2008. Hún
tryggði bræðrunum
áframhaldandi yfirráð yfir
félaginu. Þeir hafa síðan
misst þau yfirráð.
BAKKAVÖR
Seðlabankans heldur þurfa slík viðskipti
að fara fram í Bretlandi og með hluti
í breska móðurfélaginu. Áður en það
gerðist bættu bræðurnir þó duglega við
sig. Þeir keyptu meðal annars hluti Ís-
landssjóða, MP banka og minni lífeyris-
sjóða. Verðið sem þeir greiddu fyrir var
komið upp í meira en 1,5 krónur á hverja
nafnvirðis krónu. Viðmælendur Markað-
arins eru sammála um að meðalverð hafi
líklega verið um ein króna fyrir hverja
nafn virðis krónu. Samkvæmt því hafa
bræðurnir greitt um átta milljarða króna
fyrir um 40 prósenta hlut sinn.
Stærstu einstöku eigendurnir
Staðan í Bakkavör er því þannig í dag að
bræðurnir eru stærstu einstöku eigendur
félagsins með um 40 prósenta hlut. Hópur
íslenskra kröfuhafa hefur myndað blokk
á móti þeim og er með rúmlega 50 pró-
senta eignarhlut. Á meðal þeirra sem
tilheyra þeirri blokk eru Arion banki
(34 prósent), Lífeyrissjóður verzlunar-
manna (sjö prósent ) og Gildi lífeyris-
sjóður (fimm prósent). Auk þess eru Al-
menni lífeyrissjóðurinn, Sameinaði líf-
eyrissjóðurinn og Stafir lífeyrissjóður
hluti af blokkinni. Afar ólíklegt er talið
að þessir aðilar muni selja eignarhlut
sinn til bræðranna.
Aðrir eigendur eru vogunarsjóðurinn Burl-
ington Loan Management Ltd. Sem hefur
eignast alls um fimm prósenta hlut með upp-
kaupum á kröfum og hlutafé. Þessi sjóður er
líka á meðal stærstu eigenda Klakka, sem
áður hét Exista, og stærstu kröfuhafa þrota-
búa Kaupþings og Glitnis. Heimildir Markað-
arins herma að Burlington sjái sér frekar hag
í að vinna með Arion banka og lífeyrissjóð-
unum en bræðrunum. Það sem upp á vantar,
um fimm prósent hlutur, er í eigu fyrrum A-
hlutabréfaeigenda í Bakkavör.