Prentarinn - 01.01.1986, Síða 14

Brýn þörf á
endurmenntun í
grafiskum
greinum
Haustráðstefna Nordisk Grafisk
Union fjallaði að þessu sinni um graf-
iska menntun á Norðurlöndum. Hún
var haldin í Helsingborg í Svíþjóð dag-
ana 6, —12. október 1985. Þátttakend-
ur voru um 40 talsins auk túlka. Af
hálfu FBM sóttu ráðstefnuna Svanur
Jóhannesson, Baldur H. Aspar og Ól-
afur Björnsson. Sigríður Stefánsdóttir
var túlkur. Fluttir voru fyrirlestrar um
námsfyrirkomulagið í hverju landi og
finnskur fyrirlesari flutti erindi um
framtíðarhorfur og menntun bóka-
gerðarmanna. Þá var farið í heimsókn
í grafiska skólann í Thomsensgötu í
Kaupmannahöfn. /
Grafisk tækni er svipuð á Norður-
löndunum, í meginatriðum. Uppbygg-
ing námsins er hins vegar ólík. Þannig
erum við t. d. með svipað skipulag og
Danir, þ.e. skólinn er í önnum, en
farið er út á vinnumarkaðinn á milli.
Hjá Svíum og Norðmönnum er hins
vegar verið í skóla samfellt í tvö ár og
síðan farið út á vinnumarkað. Að því
leyti voru menn sammála um, að
danska kerfið kæmi langbest út.
í Danmörku eru 7 grafiskir skólar
og er þeim komið fyrir á landfræði-
legan hátt. Allar greinarnar eru
kenndar í Kaupmannahöfn, en annars
er það mismunandi hvað margar grein-
ar eru kenndar í hverjum skóla. Það er
ríkið sem fjármagnar námið, en skól-
unum er stjórnað af fulltrúum félag-
anna ásamt hinu opinbera. Fagfélögin
hafa afgerandi áhrif á innihald náms-
ins. Skólarnir eru svo vel búnir ný-
tískulegum tækjum, að þeir eiga í eng-
Orvar Monni, Finnlandi flutti erindi um kröfur
framtíðarinnar til grafiskrar menntunar.
um erfiðleikum með endurmenntun-
ina.
í Svíþjóð er fyrirkomulagið þannig,
að það eru hin einstöku bæjarfélög,
sem sjá um fjárveitingar til grafisku
skólanna á einhverjum stað. Það virk-
ar þannig t.d., að ef ekki er talin þörf á
prenturum á hverjum stað, þá eru eng-
ar prentvélar keyptar í þann skóla.
Það eru 12 grafiskir skólar í Svíþjóð,
dreifðir um landið.
í Finnlandi er samið um menntun-
ina í kjarasamningum. Þar eru 6 skólar
og 2 fyrirtæki, sem eru með skóla fyrir
sig. í einum skólanum er menntaskóla-
nám í prentformagerð og síðan er fram-
haldsbraut með stúdentsnámi. Þar
er bókbandsnámið eingöngu meistara-
nám.
í Noregi er sérstakur sjóður sem
fjármagnar menntunina í 3 grafiskum
skólum. Gjöldin í sjóðina koma aðal-
lega frá atvinnurekendum, en aðeins
táknræn lítil upphæð er frá sveinafé-
lögunum. Þar er bókbandsnámið í
brennidepli og hafa þeir bætt við
þriðju brautinni, sem inniheldur um-
búðagerð og frágang.
í kjarasamningi prentara í Fær-
eyjum 1. maí 1985, náðist það sam-
komulag við atvinnurekendur, að þeir
stofni sameiginlegan endurmenntunar-
sjóð. Framlag frá hvorum aðila er
150.000 Dkr. Á sjóðurinn að taka til
starfa 1. maí 1986.
Orvar Monni frá Finnlandi, sem
m.a. hefur kennt við grafiskan háskóla
þar í landi, sagði vegna hinna öru
tæknibreytinga, að áður hefðu breyt-
ingarnar tekið 20—30 ár, en núna
breyttist tæknin svo ört, að menntunin
dygði ekki nema í 3—5, í mesta lagi 10
ár, síðan væri tæknin komin fram úr
okkur. Starfsævi okkar er 30-40 ár.
Þessvegna væri brýn þörf á endur-
menntun. Monni taldi að 95% af
bókagerðarmönnum vantaði menntun
í þeirri tækni sem við hefðum í dag.
Síðan var almenn umræða um stöð-
14
PRENTARINN 1.6. '86