Fréttatíminn - 05.07.2013, Blaðsíða 22

Á sama tíma og hefðbundnar sjónvarpsstöðvar eru að láta hanna fyrir sig öpp til að reyna að halda í áskrifendur og bjóða þeim að horfa á efni hvar og hvenær sem þeim hentar eru stafrænar efnisveitur
með kvikmyndir og sjónvarpsefni að springa út á neytenda-
mörkuðum um allan heim og bjóða áskriftarsjónvarpsstöðv-
um upp á nýja og harða samkeppni.
Um 40.000 Íslendingar eru farnir að nota Spotify veituna,
sem varð aðgengileg hér á landi fyrir nokkrum mánuðum og
býður löglegan aðgang að tónlist á netinu. Netflix og Hulu
Plus eru sambærilegar veitur fyrir sjónvarpsefni og kvik-
myndir. Opinber aðgangur er ekki í boði með sama hætti og
hjá Spotify. Engu að síður hafa fjölmargir tryggt sér áskrift
að þessum veitum með því að gera einfaldar breytingar á still-
ingum í tölvunni sinni og nýta til þess leiðbeiningar sem eru
aðgengilegar á íslenskri vefsíðu, einstein.is.
Heimildarmenn Fréttatímans telja að 10-15.000 manns á Ís-
landi séu orðnir áskrifendur að Netflix, langstærstu stafrænu
efnisveitu með kvikmyndir og sjónvarpsefni í heiminum. Fyr-
ir átta dollara á mánuði fá þeir óheftan aðgang að gríðarlegu
magni af nýlegu efni; sjónvarpsþáttum og kvikmyndum.
17% heimila í Danmörku urðu
áskrifendur á sjö mánuðum
Þessar veitur eru í gríðarlega örum vexti um allan heim, sér-
staklega Netflix. Til marks um það má nefna að fyrirtækið
opnaði sérstaka Norðurlandaþjónustu fyrir Danmörku, Noreg,
Svíþjóð og Finnland í október á síðasta ári. Í lok maímánaðar
voru 17% danskra heimila orðin áskrifendur, samkvæmt Politi-
ken, og hafði Netflix þeim tíma náð 60% markaðshlutdeild á
markaði fyrir stafrænar veitur myndefnis (VOD) í Danmörku.
Alls er nú talið að um 1,5 milljón heimila á Norðurlöndunum
séu áskrifendur að Netflix, flestir í gegnum Norðurlandaþjón-
ustuna, en um fjórðungur notenda í Danmörku fer sömu leið
og Íslendingar og kaupir þá þjónustu sem ætluð er Bandaríkja-
mönnum og Kanadamönnum. Fyrir Norðurlandaþjónustuna
hjá Netflix eru greiddar um 90 danskar krónur á mánuði, eða
um 2.000 íslenskar krónur og þar er efnið takmarkaðra en í
bandarísku veitunni.
Netflix býður ekki nýjustu kvikmyndirnar en þó nýrri en í
íslenskum VOD-veitum og hvað varðar sjónvarpsþáttaseríur
er í boði hálfs árs gamalt efni af flestum vinsælustu þátta-
röðum í íslensku sjónvarpi – öðrum en þeim sem framleiddar
eru af HBO, en það fyrirtæki á harðri samkeppni við Netflix.
Á Netflix eru líka gamlir vinsælir þættir eins og Ally McBeal
og Cheers. Hulu Plus býður upp á nýlegra efni frá fjölmörg-
um bandarískum sjónvarpsstöðum meðal annars fárra daga
gamla þætti af vinsælum bandarískum gamanþáttum eins og
The Daily Show og Colbert Report.
Allir eiga búnaðinn
Segja má að nánast öll heimili í landinu eiga þann tækjabúnað
sem þarf til að nýta þessar efnisveitur. Talið að um 50.000
spjaldtölvur séu til í landinu þar af um 37.000 iPadar. Áætlað er
að snjallsímar séu að nálgast 150.000. Þúsundir heimila hafa
fjárfest í Apple TV, sem gerir fólki kleift að sýna myndefni
sem streymt er um net í sjónvarpi. Apple umboðið á Íslandi
selur nú um 200 slík tæki í mánuði, segir Bjarni Ákason, fram-
kvæmdastjóri við Fréttatímann. Leikjatölvur af gerðunum
Playstation 3, xBox og Wii má líka nýta til að tengja sjónvarp
heimilisins við efnisveitur á borð við Netflix, að ógleymdum
venjulegum tölvum með Windows eða iOS stýrikerfum.
Veitir leiðbeiningarþjónustu
Sverrir Björgvinsson er ritstjóri og ábyrgðarmaður vefsíð-
unnar Einstein.is og þar er að finna einfaldar leiðbeiningar um
hvernig Íslendingar geta stillt tölvur sínar til þess að komast
í viðskipti við veitur eins og Netflix og hvernig hægt er að
greiða fyrir áskriftina með íslenskum greiðslukortum. Sverrir
segir við Fréttatímann að áskriftin kalli ekki á aukna notkun
eða breytingu á bandvídd í áskrift hjá íslensku netfyrirtækj-
unum.
Einfalt er að stjórna notkuninni og stilla niðurhalið þann-
ig að það takmarkist við 0,3 gígabæt á klukkustund í vel
viðunandi gæðum. Sverrir segir að með þeirri stillingu sé
notkunin vel innan marka og sjálfur aldrei hafa notað meira en
60 gígabæt af þeim 80 sem eru innifalin í mánaðaráskriftinni
hans hjá Vodafone.
Vinnur gegn ólöglegu niðurhali, segir Smáís
Snæbjörn Steingrímsson er framkvæmdastjóri Samtaka
myndrétthafa á Íslandi, Smáís, sem hafa löngum barist gegn
ólöglegu niðurhali af heimasíðum eins og Pirate Bay. Snæ-
björn segir hins vegar að hvað hagsmuni rétthafanna varðar
gegni öðru máli um þessar erlendu gagnvirku efnisveitur. „Við
gerum ekki athugasemdir við að fólk eigi viðskipti við löglega
erlenda þjónustu þar sem erlendir rétthafar fá sitt greitt. En
við vonum að Netflix kaupi rétt fyrir Ísland þannig að þessi
leið komi löglega löglega til Íslands sem fyrst eins og á hinum
Norðurlöndunum,“ segir Snæbjörn. Hann segist telja að út-
breiðsla löglegrar þjónustu af þessu tagi muni hafa þau áhrif
að draga úr ólöglegu niðurhali og auka kaup fólks á kvik-
myndaefni. „Ég held að kakan mundi stækka ef fyrirtæki eins
og Netflix kæmi til Íslands um leið og ólöglegi markaðurinn
myndi minnka,“ segir hann.
Fólk vilji eiga lögleg viðskipti þar sem rétthafar fái sitt. Í því
sambandi bendir hann á að á þeim stutta tíma sem liðinn er frá
því að Spotify varð aðgengileg hér á landi hafi orðið greini-
legur samdráttur í ólöglegu niðurhali á tónlist í gegnum síður
eins og Pirate Bay. Sama þróun muni væntanlega verða hvað
varðar ólöglegt myndefni eftir því sem útbreiðsla stafrænu
efnisveitnanna fer vaxandi.
Snæbjörn segir hins vegar að meðan staðan er sú að Ís-
lendingar nálgast Netflix-áskrift í gegnum Bandaríkin en ekki
staðbundna þjónustu hjá aðila sem keypt hefur réttinn til að
selja efnið á Íslandi séu ekki greiddir skattar og gjöld af þjón-
ustunni og ekki sé hægt að bera þjónustuna saman við það
sem er í boði hjá íslenskum aðilum sem þurfa að uppfylla kröf-
ur laga um skatta, íslenskar þýðingar, talsetningu og annað.
Gjaldmiðillinn og of smár markaður
En hvaða skýring er á því að Ísland á ekki aðild að þeirri
Norðurlandaþjónustu sem fór í gang hjá Netflix í október á
síðasta ári?
Snæbjörn hefur ekki upplýsingar frá fyrstu hendi. „Við
höfum heyrt utan að frá okkur að bæði iTunes og Netflix finn-
ist flókið að fara inn í land þar sem gjaldeyrishöft eru og þeir
séu bara ekki opnir fyrir því að leggja í kostnað við að læra á
þannig umhverfi og flókið lagumhverfi.“
Eins sé skattkerfið talið flókið og tæknilegir innviðir séu
ófullkomnari en á hinum Norðurlöndunum fyrir rekstur af
þessu tagi. Að auki þarf að uppfylla kröfur um íslenska þýð-
ingu, aldursmerkingu efnis, skráningu hjá Fjölmiðlanefnd og
fleira.
Guðrún Björk Bjarnadóttir, framkvæmdastjóri STEFs, gæt-
ir hagsmuna rétthafa kvikmynda- og sjónvarpstónlistar og tók
þátt í því að semja um komu Spotify til Íslands. Þá var samið í
einu lagi fyrir öll Norðurlöndin og Eystrasaltslöndin. Hún seg-
ir að Netflix hafi ekki haft áhuga á að hefja rekstur á Íslandi og
í Eystrasaltslöndunum um leið og á hinum Norðurlöndunum.
„Okkar tengiliður reyndi að vinna í því - og er enn að reyna,"
segir Guðrún Björk. „Ég held að aðallega hafi það verið smæð
markaðarins sem réði niðurstöðunni en ég hef heyrt frá
öðrum þjónustuveitendum að gjaldmiðillinn standi í þeim. En
við höfum verið að ýta á þá að koma
og mundum fagna því vegna þess
að það vantar svona þjónustu hér
á landi – áskriftarþjónustu að
kvikmyndum og sjónvarpsefni –
ég tala ekki um miðað við hvað
það kostar í dag að leigja myndir
í gegnum VOD-ið.“
Pétur Gunnarsson
petur@frettatiminn.is
Sverrir Björgvinsson, ritstjóri
og eigandi Einstein.is, er með
Netflix, Hulu Plus, Crackle og
fleiri stafrænar efnisveitur í
iPad og notar Apple TV til að
horfa á efnið í sjónvarpi. Hann
er líka með þessar veitur settar
upp á Playstation3 leikjatölvu.
Á vefsíðunni sinni veitir hann
notendum leiðbeiningar um
hvernig þeir geti greitt fyrir
þessa bandarísku þjónustu
með íslensku greiðslukorti
og hvernig þeir geti notað
hana án þess að fórna til
þess of miklu af því niðurhali
sem fylgir með netáskriftinni
hjá íslenskum fjarskiptafyrir-
tækjum. Ljósmynd/Hari
Fjölmörg íslensk heimili – líklega 10-15 þúsund – hafa keypt áskrift að Netflix, sem er
stærsta stafræna efnisveita fyrir sjónvarp og kvikmyndir (VOD) í heimi. Fyrir 8 dollara –
eða um 1.000 krónur á mánuði – fá notendur aðgang að þúsundum nýlegra kvikmynda
og sjónvarpsþátta. Samt á Netflix ekki að vera aðgengileg íslenskum netnotendum en
einfaldar leiðbeiningar eru aðgengilegar á netinu.
Allt að 15.000 Íslendingar
áskrifendur að Netflix
22 úttekt Helgin 5.-7. júlí 2013