Læknablaðið - 01.10.1922, Síða 4
146
LÆKNABLAÐIÐ
veriö byrjaö gætilega, aö eins geislaö 5—15 mínútur og tíminn smám
saman lengdur upp i 1 klst. í senn, en síöan hafa ljósin veriö notuö venju-
lega hvern virkan dag. Byrjaö hefir veriö meö 1 meters ljósfjarlægö, en
stundum hefir fjarlægðin verið minkuö niöur í hálfan meter eða minna.
Oftastnær f\’rra áriö, en ætíö seinna áriö, hafa sjúklingarnir veriö látnir
liggja allsnaktir undir ljósunum, venjulega 4 saman, tveir og tveir undir
lampa.
Margir fá hörundsbruna í byrjun og viö og viö. Þó þaö valdi óþægind-
um í bili, batnar bruninn fljótt. Hefi eg venjulega notaö unguentum
borico-benzoatum (F. n. c. H.) og gefist vel. Reynslan hefir
verið sú, aö bruninn gerir heldur að liæta en tefja fyrir bata.
Sumir sjúklingar veröa mjög mcleitir af ljósáhrifunum. Ekki hefi eg
getað séö, aö þeim sjúklingum batnaöi neitt betur en hinurn, sem lítiö
bregöa lit.
í staö þess aö liggja undir Ijósunum hafa sumir sjúklingar veriö látnir
liggja úti i sólskini, en ]>aö er sjaldan aö nógu heitir sólskinsdagar hafi
komið til ]iess.
Jafnframt geislunum liafa veriö notaöar aörar venjulegar aðferöir viö
berkla, svo sem ástungur meö tæmingu graftar, minni háttar skurðir, skafn-
ir íistlar og ígerðir, tekin burt sequestra úr beinum o. fl. Biers stasis
hefir mikið veriö notuð viö útlimaberkla, og stundum viö háls og höfuö
— venjulega 3X3 klst. á dag. 10 mínútum áöur en bandinu er vafiö, hefir
oft veriö gefið j o d k a 1 i u m eftir ráöum Biers, eins og tiökast í Hohen-
Jychen sanatorium. Þessi mixtura venjulega notuö: Jodkalium 10, liq.
arsen. kal. 5, Liq. íerri alb. 100, Aqua dest. 200 d. s. f. s. 1 matsk. eöa
barnaskeiö 3var á dag.
Lýsi hefir veriö gefiö flestum börnum og unglingum. — Sjúklingarnir
hafa eftir föngum veriö látnir liggja úti, boröa vel. hafa nóga mjólk og
góðan aðbúnað..
\ iö sár, sem útferð er úr, eru notaðar þurrar umbúðir og oft stráö á
þau j o d o f o r m b ó r s ý r u d u f t i aa. partes, en stundum notuö grisja
vætt í 1 i q. p h e n o 1 i camphoratus. Hinsvegar hefi eg hætt aö
spýta inn i graftarhol jodoformemúlsíón eöa öörum liquides m o d i-
f i c a t e u r s eins og eg áöur geröi eftir ráöum Calots.
í nokkur skifti hafa Röntgengeislar veriö notaðir á víxl viö ljósin og
hefir gefist vel.
Af þessu sést, aö ljóslækningarnar hafa ekki verið hreinar, heldur veriö
neytt rnargra ráöa saman. Þetta hefir auk annars valdiö því, aö oft hefir
veriö erfitt aö átta sig á, hve mikið mætti þakka ljósunum út af fyrir sig.
Hefir mér þá fundist þar eiga heima garnla setningin : e x p e r i e n t i a
f a 11 a x. j u d i c i u m d i f f i c i 1 e.
Yið vitum allir, að berklar geta batnaö, þó ekkert sé aö gert. Viö vitum
líka, að meö lítilfjörlegum aögerðum, immobilisation og antiseptik má
komast langt. Landlæknir G. Björnson var sá, sem fyrstur benti mér á
þaö, sem nú er alment viöurkent, að chirurgia radicalis væri
oftast óþörf og hættuleg, en að langt yröi komist með varlegri c h i r-
urgia minor og íhaldssemi með knífinn. Eg sannfærðist fljótt um
aö hann liefði rétt að mæla, en þó einkum er eg hafði lesið rit Calots, og
tók aö hagnýta aðferðir hans. (Sjá ritgerö mína um það efni í Lbl. ág-.