Læknablaðið - 01.12.1922, Síða 6
LÆKNABLAÐIÐ
180
í uterus. ÞaS er þá mikil hætta á því, aö bólgan vaxi, og þá sjaldan, konur
deyia eftir radiuniaðgerö, er það vanalega af því, að infectio hefir veriö
fyrir, sérstaklega pyosalpinx, sem springur og orsakar peritonitis. Til-
tölulega oftar hafa komiö ígeröir i parametria, sem opnaöar hafa veriö
eöa gert út, en örsjaldan leitt til dauöa. Sama hættan er auövitaö líka ef
infectio eöa necrosis er í sjálfum fibromunum. Þaö er því oröin föst regla
geislalækna, aö nota ekki geislalækningar viö fibrom þar sem um bólgu
er aö ræða eöa jafnvel grun um bólgu.
Auövitaö er ekki heldur hægt aö nota geislalækningar viö fibromala
in graviditate þar sem aögeröa þarf við vegna þess aö um íibromata
prævia er aö gera.
Sama er aö segja um turnora, sem ekki er hægt aö ákveöa meö vissu
hvort vera muni fibromata eöa af öörum uppruna, t. d. tumores ovarii,
tubae eöa kannske sullir i ligamenta lata eöa fossa Douglasi.
Þaö sem mest mælir meö geislalækningum og ,j)á helst radiumlækning-
um er hve aðgeröin er tiltölulega einföld, og oftast má gera hana án
svæfingar, aö minsta kosti hjá konum, sem fætt hafa, og hve lækningin
tekur stuttan tíma. Þar aö auki má segja, aö aðgerðin sé mjög hættulítil, cf
rétt er á haldiö. Aðalagnúinn á geislalækningunum er skemdin á ovaria.
Nú kemur ])aö oft fyrir, aö mens.es hætta ekki alveg eftir geislanina, en
verða eölilegar eöa minni en áöur var. Það væri náttúrlega besta bótin
ef fibromaeinkennin hverfa þá um leiö og stundum kemur j)aö fyrir. Og
dæmi eru til j)ess aö konur hafa orðið vanfærar eftir geislalækningar og
aliö fullburöa börn. d£n hingaötil hefir ekki tekist aö finna J)ann rétta
skamt, sem til ]>ess þarf, meöfram af því, að konur eru mjög misjafnlega
næmar fyrir áhrifum geislanna. Venjan er samt sú, aö því eklri sem konan
er, því minna geislamagn þarf hún til þess að veröa amenorrhoisk. En
þvi yngri sem konan er, ]>ví rneiri veröa veniulega áhrifin af climacterium
præcox, og þvi er það, aö margir læknar vilja ógjarna nota geislalækn-
ingar viö konur innan viö fertugt, og sérstaklega ekki ef nokkur von er
um aö geta gert myomectomia eöa enucleatio.
Ef til vill þroskast geislalækningar svo með tímanum, þær eru aö eins
nokkurra ára gamlar, að þær geta ráöið viö flest fibromata uteri, en
])angaö til veröa kirurgar og geislalæknar að skifta þeim l>róöurlega á
milli sin.
Eg get ekki stilt mig um að taka upp lokaorö Faure’s í umræöun-
um, sem eg gat um að framan. Hann ])óttist sannfæröur um þ&ð, aö ef
100 óvaldir sjúklingar með fibromata uteri væru ópereraöir þá læknuö-
ust fleiri og tö])uöust færri en viö geislalækningar.Mais, en pratique
le probléme ne se réduit pas á une question de stafistique, et, lorsqu’un
malade vient nous demander, si dans son cas on ne peut pas employer les
rayons X ou le radium, on sera bien souvent conduit á lui répondre
affirmativement et, dans presque tóus les cas, le succés montrera qu’on
aura eu raison; voilá ce qui se passe en pratique.“