Læknablaðið - 01.04.1940, Blaðsíða 11

LÆKNABLAÐIÐ
53
Hér er sem aktiv tbc. reiknaÖir
allir, sem dánir eru úr berklaveiki
og sárafáir auk þess, nl. sem voru
svo langt leiddir af veikinni, að lík-
legt þótti, aS hún myndi hafa leitt
sjúkl. til bana, þótt aSalbanamein-
iS væri annaÖ.
Sem primæraffekt eru reiknuÖ
öll þau tilfelli, þar sem sýkingin
hafSi ekki náS lengra en á i. stig,
samkv. því sem áSur er sagt. Þar
með er alls ekki sagt, aS alt þetta
fólk hefSi yfirunniÖ sina berkla-
veiki, eins og ég mun síÖar víkja
aS nánar.
Sem bötnuS tbc. eru aSeins þau
tilfelli reiknuS, þar sem sjd. hafSi
náð vissri útbreiSslu út yfir i. stig,
en batnaÖ síSan. Aftur á móti eru
grónir primæraffektar ekki taldir
hér með.
Sem ekki progredient eru þau til-
felli talin, þar sem sjd. virtist hafa
breiðst út fyrir i. stig, var ekki
batnaSar til fulls, en gat samt tæp-
lega tali.st aktiv tbc. og átti ekki
þátt í dauða sjúklingsins.
4. Primœraffektar.
Eins og sést af 1. töflu hefir aS
eins fundist einn gróinn primær •
affekt á aldrinum o—10 ára. Það
var hjá 5 ára dreng, sem dáiÖ hafSi
af bilslysi eftir fract. bas. cranii.
1 h. miSlobus fanst hjá honum ör-
litiS kalkkorn subpleuralt. í sama
aldursflokki hafa aftur á móti 15
dáiS úr berklum, en hjá 22 hefir
enginn vottur fundist um berkla.
Þegar komiS er upp í hærri ald-
ursflokkana sjáum við 8 primær-
affekta í lungum á aldrinum 11—
20 ára. En við skulum líta nánar
á þessi tilfelli, til aS athuga hvern-
ig ástatt er um þessar frumsýking-
ar (tafla 2).
Tafla 2. Primæraffekt á 11—20 ára aldri.
Aldur BaiiameÍD Berklabreytingar
14 Bílslys, Hæma- toma subdurale. Miklir pleurasamvextir beggja rnegin. í biluseitlum dreifðir grágulleitir hlettir (ystir berklabnútar).
16 Appendicitis gran^raenosa I b. bifurcationseitli baunstórt kalkstykki Einn mes- enlerialeitill lika kalkaður.
17 Pseudoleukaemia lymphadenoides I b. hiluseitli 2 stækkaðir eillar, alt að möndlustór- ir, linir, grágulir, ystir.
19 Salpingitis gon. bilater. Peritonitis 1 einum tracbeobronclúaleitli v. megin mörg kalkkorn. Ekkert subpleuralt focus. Engir pleurasamvextir
20 Mb. Wilson (Deg. bepato-lentic.) Við bifurcation dúfueggstór eitill, að innan upplinaður, með baunstóru kalkstykki í
20 Pneumonia bilateralis Yst, baunstórt focus í bálseitli. I h. biluseitli baun- stórt yst focus.
20 Broncbiectasia & pneumonia Kalkað korn í v. hiluseitli.
20 Appendicitis Obliteralion pleurae sin. I b. apex baunstórt kalkað focus subpleuralt.
ViS sjáutn þá, aS þær eru eng- inn aS yfirvinna frumsmitunina,
an veginn grónar, aS ekki er unt þvi aS af þessum 8 eru aðeins 4
að' segja, að sjúkl. hafi veriS bú- kalkaÖar, en hinar 4 ystar, eSa eins