Læknablaðið - 01.04.1940, Blaðsíða 22

64
LÆRNABLAÐIÐ
synjum til íslands, eitt sinn er
hungurdauÖi vofÖi hér yfir sem oft-
ar: ,,Því l>orða Islendingar ekki
hrauÖ og smjör, heldur en að deyja
úr hungri?“ Já, því borða ekki fá-
tæklingarnir cítrónur, heldur en að
veslast upp af C-vitamin-skorti ?
Því er fljótsvarað. Af því að það
er ekki fyrir fátæklinga að borða
cítrónur. Þær hafa svo lítið nær-
ingargildi fyrir utan C-vitaminið,
að óþarft er að miða við annað en
það eitt. Ascorbinsýran er svo dýr,
að fátækling, sem hefir þörf á
miklu C-vitamini, eins miklu eða
nieiru en konan, sem ég sagði frá,
er mjög tilfinnanlegt að kaupa
nægilegt af henni hjálparlaust. ioo
tölur af henni kosta nú á 17. kronu.
En samt yrði honum miklu dýrara
að kaupa cítrónur til að fullnægja
C-vitamin-þörf sinni. Ef treysta má
tölunum í vasabók Bayers, og ef
gera mætti ráð fyrir, að C-vitamin-
rnagn cítrónanna hreyttist ekki né
rýrnaði, hversu lengi og hvernig
sem þær væru geymdar, og ef ekki
færi altaf eitthvað af hinum dýr-
mæta safa til spillis, þegar þær eru
borðaðar, þá þyrfti varla minna en
1 y2 citrónu til þess að fá jafn mik-
ið C-vitamin og er í einni ascorbín-
sýrutölu. Sé tekið tillit til mögulegr-
ar geymslurýrnunar og þess, að
jafnan mun eitthvað fara til spillis
við borðhaldið, má ætla, að tæpast
verði kornist af með minna en 2
cítrónur til að jafnast á við eina
ascorbínsýrutölu að C-vitamin-
magni. Nú hafa Cítrónur oftast
kostað 20 aura hver í vetur, og má
þá öllum vera ljóst, að sami C-vita-
min-skamtur er talsvert meira en
helmingi dýrari í þeim en í hinni
„rándýru" ascorbinsýru.
Af því, sem nú heíir verið sýnt
um verðlagið, er augljóst, að það
væri drjúgur gjaldeyrissparnaður,
að banna innflutning á citrónum,
en flytja inn sama C-vitamin-magn
í ascorbinsýru í staðinn. Ef til vill
óttast menn nýtt Rama-óp, ef ]iað
yrði gert, en ég segi eins og Karl
12. á að hafa sagt: „Úr því að
fjandinn tók allar geiturnar, mátti
hann mín vegna gjarnan taka bukk-
inn með.“ Úr því að bannað er að
flytja inn epli og appelsínur, þá má
mín vegna gjarnan banna cítrónurn-
ar líka. Ekki svo að skilja, að ég
sé elskur að innflutningshöftunum,
en úr því að þau eru á annað borð
þá sýnist mér ekki skaðinn skeður,
])ó að það væri einhver „Methode
i Galskaben“.
Að endingu vil ég skjóta því til
L.R., hvort því sýnist ekki rétt, að
fara þess á leit við rétta hlutaðeig-
endur, að það bann, sem lagt er
við því, að sjúkrasamlagslæknar
ráðleggi C-vitamin-lyf, verði af-
numið sem allra fyrst, en til vara,
ef það fæst ekki, að sjúkrasam-
lagslæknum verði leyft að ráðleggja
þeim, sem þeir telja að eigi að búa
við skaðlegan C-vitamin-skort, cít-
rónur, svo sem þarf, til að bæta
úr því, þannig, að sjúkrasamlagið
greiði Y\ af andvirði þeirra. Það
er að vísu miklu verra fyrir báða
aðila, en þó skárra en það ástand
í þessu efni, sem nú ríkir.
Félagsprentsmiðjan h.f.