Læknablaðið - 30.12.1943, Blaðsíða 16

io6
LÆ K NA B LAÐ I Ð
að vaka þurfi alveg sérstaklega
yfir magasárssjúklingum vegna
laabbameinshættunnar og að eigi
beri að draga skurðaðgerö, á þeim.
á langinn er lyflæknismeðferð
gengur ekki að óskum. Bent er á
að stór magasár beri í sér rnargar
aðrar hættur svo að skurðaðgerð
sé einnig æskileg af þeirri ástæðu.
Þegar nú þar við bætist að sú
hætta að ný sár myndist í magan-
um, eða í jejunum, eftir háa mið-
hlutun magans vegna magasára,
virðist miklu minni en þegar
skeifugarnasár eiga í hlut,*) ber
liér allt að sama brunni.
Orsök þessa mismunar er talin
liggja í þvi að 90% magasárs-
sjúkl. verði sýrulausir eftir aðgerð-
ina en aðeins 50% skeifugarnasárs-
sjúklinga. Ef þessi skoðun reynist
rétt, furðar mann á því hversu há
miðhlutun magans er lítil trygging
fyrir því að ný sár myndist í skeifu-
garnar-sj úk lingum.
Ég þykist hinsvegar hafa sann-
færst um það, að því eldri sem sár
verða, því betri verði árangur
skurðaðgerða — að öðru jöfnu —•
hver svo sem hún er og hvar sem
sárið situr.
En út frá því sem að framan er
sagt uin magasárin verður þó hæp-
ið að bíða of lengi, einkunr ef stór
magasár eiga í hlut, taki þau ekki
*) Þannig fann Sigm. Mage
(Annals of Surgery Nov. 1942)
við eftirathugun á 600 sjúklingum
er há magaresection hafði verið
gjörð á, vegna ulcus pepticum, a'Ö
ný sár komu fram hjá aðeins rúm-
lega 1% magasárs-sjúklinga (9S
tilfelli) en hjá nærri 8% skeifu-
garnasárs-sjúklinga (502 tilfelli).
Eftirgrennslanin náði yfir 17 ára
tímabil og sýndi að ..recidiv" konm
oftast fram eftir 5 ár en stundum
ekki fyrr en eftir 12 ár.
skjótum bata við lyflæknismeð-
ferð.
Reynir þar mjög á reynslu og
mér liggur við að segja innsýn
læknanna, þegar dæma á um nauð-
synina á og ábatavonina af skurð-
aðgerð.
Það er eðlilegt og sjálfsagt að
tefla á tæpasta vaðið ef grunur er
um illkynja magasár, en það getur
samt verið liæpið að ráðast í rót-
tæka skurðaðgerð á maganum
þrátt fyrir slíkan grun. ef almenna
ástand sjúklingsins, lega sársins
miklir samvextir o. þ. u. 1. gera
hana mjög hæpna, því ekki er að
vita nema sjúklingurinn lifði leng-
ur og fengi nokkura bót meina
sinna með einfaldri G-e. anasto-
mösis, enda þótt sárið væri ill-
kynja.
Með aukinni reynslu og æfingu
læknanna, betri undirbúningi sjúkl-
inganna og bættum deyíiaðferðum.
fer áhættan við skurðaðgerðir á
maganum hins vegar stöðugt
minnkandi, svo unnt er, með góðri
samvizku, að rýmka svið skurðað-
gerða á maganum sem því nemur.
Hafa verður þó jafnan hugfast að
þessir sjúklingar eru oft í tvenns-
konar hættu, hættunni af sjúk-
dómnum og hættunni af tvísýnni
skurðaðgerð.
En sé á annað borð horfið að
því ráði aö gera miðhlutun á mag-
anum vegna magasárs, lær að gera
hana eins háa og auðið er. án til-
lits til þess hvort grunur er um
illkynja sár eða ekki.
Helztu heimildarrit:
Mathieu A.: Pathologie gastro-
intestinale II, 1910.
Duplant M. F.: De la prétendue
transformation de l'ulcére rond
eu cancer'. Thése de Lyon 189S.
cit. af Mathieu.