Læknablaðið - 30.12.1943, Blaðsíða 23

LÆKNAB LAÐ IÐ
höfuSverk, svefnleysi og svima, og
stundum er vottur af óráSi. Greini-
leg einkenni heilahimnuertingar,
svo sem hnakkastirSleiki og -f-
Kernig koma oft í ljós. Fljótlega,
oftast á öSrum degi, koma fram
vöSvaverkir, einkum i kálfum og
lærum, en einnig í öSrum vöSvum,
svo sem á brjósti, baki og kviS.
VöSvarnir verSa sárir átöku og
geta verkirnir i þeim staSiS vikum
saman. Á þriSja til sjöunda degi
kemur fram gula á misháu stigi.
Lifrin stækkar og kennir sárinda,
þegar þrýst er aS henni. HneigS
er til blæSinga, bæSi í hörund og
slímhúSir. Koma þær helzt fram
í hægSunum, en auk þess ’eru tíSar
lílóSnasir og blæSingar i slímhimn-
ur augnanna (conjunctiva). BlóS-
sóknin til augnanna getur veriS
mjög sérkennilegt auSkenni sem
kernur snennna fram (3).
Oft kemur og fram miltisstækkun
og nálega ávallt nýrnabólga meS
eggjahvítu, blóSi og háfrumum
(cylindrum) í þvagi. BlóSþrýsting-
urinn lækkar, og púlsinn er linur
og nokkuS hraSur. Sérstakar breyt-
ingar verSa á blóSmyndinni. Fyrst
verSur aukning á leukocytum, og
koma þá aSallega fram ung form,
en síSar hækkar hlutfallstala lym-
phocytanna og eosinophil-blóS-
korna, sem lækkaSi i upphafi sjúk-
dómsins. Hitinn er milli 38° og 410
C. i um þaS bil hálfa aSra viku,
hverfur síSan gjarnan nokkra daga,
en tekur sig upp aftur, stundum
oftar en einu sinni.
DauSsföIl orsakast einna helzt aí
þvageitrunum. þarmablæðmgum
og veiklun á h'arta. Dánartala
virSist allmisjöfn. í Japan, þar sem
sjúkdómurinn er mjög tíSur, hefur
hún reynzt frá 4,6% upp i 32%. 1
Skotlandi er sagt frá faraldri, þar
sem hún var um 25%. Margir á-
líta, aS verulegur hluti sjúkdóms-
ii3
tilfella sé ekki greindur, og getur
þaS valdiS breytingum á dánar-
tölunni.
Skipta má sjúkdónmum í 3 stig
(2) : #
1) SótthitastigiS, sem stendur um
þaS bil viku meS háum hita,
slímhimnublæSingum, vöSva-
verkjum og eggjahvítu í þvagi.
2) GulustigiS nær yfir aSra vik-
úna, og er þá hætta á blæSing-
um, og dauSsföll koma fyrir.
3) BatastigiS. Þá hverfa einkenn-
in smám saman, en þó getur
komiS fram nýr sótthitakafli.
Á fyrsta stiginu eru sýklarnir
dreifSir urn allan likamann og finn-
ast sjaldan nema meS því aS sýkja
naggrísi eSa mýs meS blóSi sjúk-
lingsins.
Á öSru stigi hverfa sýklarnir
úr blóSinu og koma fram í þvag-
inu, fyrst lítiS, en aukast stöSugt
og íinnast gjarna i þvagi sjúk-
lingsins viS rökkursjárskoSun alll
fram i 3. til 4. viku sjúkdómsins.
Á þessu stigi fara sýklamótefnin
jafnframt aS koma fram i blóSinu.
og má greina þau meS blóSvatnsat-
hugunum. Þau fara síSan vaxandi,
haldast mánuSum saman í blóSinu
og hafa mikla þýSingu viS endan-
lega ákvörSun veikinnar.
Schúffner sýnir íiam á þaS (7).
aS 60% af sjúklingum meS Weils-
guiu fái enga gulu. Telur hann
þau tilfelli ekki banvæn, þar sem
gulunnar verSur ekki vart.
Þess má geta, aS t. d. amerískir
höfundar hafa á síSustu árum lýst
vægum tilfellum, þar sem engrar
gulu varS vart. Gera þeir jafn-
framt ráS fyrir því, aS vægu til-
fellin séu mun algengari en taliS
hafi veriS. Sagt er frá 7 ungum
mönnum, sem böSuSu sig saman i
útilaug nokkurri og sýktust. aS því
er álitiS var, allir af Weilsgulu.
Fimm veiktust rnjög vægt, en tveir