Læknablaðið - 01.08.1945, Page 15
LÆK NADLAÐIÐ
57
f}rir geri í bjórnuni seni hann
haíöi drukkiö.
Colitis mucosa er engan veginn
sjaldgæfur sjúkdómur. Mikiö slím
seitlar j)á frá slímhúöinni, án })ess
aö veruleg Irólga finnist i henni. í
sliminu cr inikiö af eosinoíil frum-
um og sjúklingurinn hcfir ofí
kveisuverki ,og niöurgang, sem er
slímkenndur. Þegar mikil brögö
cru aö, detta heilar skánir af
garnaslímhúöinni. Þessi sjúkdónnu
s'.afar oft. cn ekki allt af, af of-
næmi. Hecht fann tetrabromoflu-
oresccin i varalit orsökina í einu
tilfelli. Grimm fann ryk í bókum
orsökina í ööru tilfelli, en oftast er
orsakarinnár aö leita í fæöunni.
I seinni tiö hal'a komiö xram
raddir ttm þaö, aö colitis ulcerosa
stafaöi af ofnæmi. Einkum héfir
Andresen haldiö þessu l'rani og
sýnt frant á að ofnænii fyrir fæöu
var orsökin í tveimur þriðju lilut-
um af hans tilfellum. Sérstaklega
rcyndist mjólk oft orsökin, j)ótt
hveiti, egg. tómatar. kartöflur o.
fl. kæmi cinnig ti 1 greina. Flefstir
lclja j)ó aö ofnæmi sc ekki orsök
jæssa sjúkdóms nenia i ca. einum
tíunda liluta tilfellanua, cn aö of-
ræmi eigi einhvern þátt í öðruin
tilfellum. Algengustu orsakirnar
cru mikroorganismar, strepto-
kokkar, amöbur, leifar af dysen-
teria bacillaris, osf.. og stundum
sem sjúkdómurinn á rót sína aö
rckja til vaneldis.
Henochs purpura, eða purpura
ahdominalis, sem lýsir sér me'Ö
purpura i hörundi, kveisuverkjum
í kviöi, ofsakláða. angioneurþtisku
ödemi ásamt blæðingum úr görn-
um og stundum blæöingum i liöi.
hefir frá þvi að Osler stakk upp á
því 1914. legið undir grun um aö
vera af ofnæmisuppruna. Nýlega
hafa Alexander og Eyermann sann-
að aö þessi sjúkdómur staíar af
ofnæmi fyrir íæðutegundúni og
hvernig sjúklingunum batnar svo
aö tekur fyrir öll einkenni, þegiu'
þeir foröast viökomandi fæöuteg-
undir. Stundum kemur fyrir aö all-
ar húöblæöingar vantar viö þenn-
rn sjúkdóm. )g getur þá vcriö erí-
itt að vara sig á honum. Pratt scg-
ir aö enginn skyldi skera upp barn
vegna kveisuverkja í kviö fyr cn
hann heföi gert ráö fyrir að um
Hcnochs sjúkdóm geti vcrið að
ræöa.
Margar frásagnir eru til uin
allergisk einkenni frá kviðarholi.
sem líktust botnlangabólgu svo
mjög, aö menn liafa ætlað aö fara
aö gera og hafa iðulega gert
laparotomi.
í rectum getur allergi kcmiö
fram scm proctitis, spasmus í
rectum eða pruritus ani. Vi'ö
proctoskopi hafa ntenn í sliktnn
tilfellum fundiö ödem og erythcm
og' séð Jxessar breytingar koma
fram mjög fljótlega eftir aö J)aö
cíni sem sjúklingurinn hefir verið
allergiskur fyrir, hefir verið látið
snerta rectumslímhúðina. Pruritus
ani hafa menn stundum fuiidiö
stafa af allergi fyrir cacaosntjöri
í lyfjastautum. Stundum hafa
menn fundiö allergi fyrir baktéri-
um eða sveppum sem vaxið hal'a í
kring um anusslímhúðina.
Öllum allergi-sérfræðingunt
viröist koma saman unt, að miklu
hættara sé við fæðu-allergi hjá
sjúklingum, sem hafa óheilbrigða
magaslímhúð, einkum gastritis.
Þegar sjúklingurinn líður af hypo-
chlorhydri og achyli tekst oft aö
laga ofnæmið með því aö gcfa
honum saltsýru og pepsin. stuud-
um með pancreatini. Ýmsir hafa
gert mikið að því að gefa alleigi-
sjúklingum pnopeptan, en það c.ru
próteinsambönd, mynduð vib að
kljúfa niður vanaleg protein mcð