Læknablaðið - 01.03.1962, Blaðsíða 28

6
LÆKNABLAÐIÐ
skólans. Ilvergi fundusl sullir
nema í mjaðmarbeini, en það
var allt undirlagt nema blá-
kamburinn. Beinið virtist að-
eins hanga saman á örþunnum
compactaeyjum, en á milli
þeirra var öll beinstruktur
horfin og beinið einn graftar-
grautur. Þegar þrýst var á
beinið, vall úl um götin á com-
pacta liér og þar dökkgulur
grautur, og í bonum var fjöldi
af örlitlum sullungum, fæstir
meira en 1—3 mm i þvermál.
Ekki fundust við krufning-
una sullir i spjaldlirygg. Hafa
þá þeir, sem fundust þar við
aðgerðina, væntanlega brotizt
þangað úr mjaðmarbeininu og
náðst alveg.
Vænlanlega er ekki úr vegi
að rifja upp í örfáum orðum
lífshlaup sullsins.
Taenia ecliinococcus lií'ir of-
an til í mjógirni hunda. Hún er
örlítil, 4—5 mm á lengd, hefur
3—4 liði aftan við hausinn, en
á honum eru fjórar sogskálar
og tveir hakakransar. Þegar
aftasti liðurinn hefur náð full-
um þroska, eru í lionum 500
—800 egg. Utan um hvert egg
er himna, en innan í því fóst-
ur, oncospbaera. Komist egg
niður í mann, sauðkind, svín
eða nautgrip, mellist himnan,
oncosphaeran grefur sig inn í
slímhúð þarmanna og kemst
inn í bláæð. Hjá mönnum stað-
næmist hún langoftast í liár-
æðum lifrarinnar, en fyrir
kemur, að hún slrandar í
lunga. Komisl liún gegnum
háræðakerfi lungnanna, getur
hún borizt hvert sem er um
líkamann.
Þegar oncosphaeran er setzt
að, byrjar bún að vaxa og verð-
ur að vökvafylltri blöðru.
Blaðran er gerð úr tveimur
lögum, bið ytra er mjög kitin-
kennt, bið innra er frumulag. í
frumulaginu myndast svo nýj-
ar blöðrur með bandormshaus-
um. Eli Imndur sull, meltist
blaðran, en hausinn festist i
slímhúð garnanna og hring-
ferðinni er lokið.
Til er lika önnur þróun á
sullum. Setjum svo, að sullur
springi og innihaldið fari t. d.
inn í kviðarhol. Hausarnir fest-
ast þá i lífbimnu, en nú verða
þeir ekki að bandormum, held-
ur blása þeir úl og mynda nýja
sulli, sem vaxa svo öldungis á
sama bátt og sá, sem spratt af
oncospbaerunni. Þennan veg
getur myndazt sullager — echi-
nococcosis.
Sullir í beinum eru sjaldgæf-
ir. Gunnlaugur Claessen (2)
segir: „... the lodgement of
tliat parasite in the hony
structures is very rare.“ Ólaf-
ur Ilelgason (10) segir, að
Matthías Einarsson hafi alla
sína tíð aðeins skorið til átta
beinsulla. Jónas Jónassen (5)
nefnir i töflu (bls. 150) 35 út-
vortis sulli; þar er tekið fram
um aðeins einn, að bann hafi