Læknablaðið - 01.04.1970, Side 28

50
LÆKNABLAÐIÐ
við komu 120 mm/klst., en lækkar smám saman niður í 25 nnn á
klst. Þetta er ekki hin venjulega sjúkdómsmynd krabbameins.
Hofman12 lýsir tveimur tilfellum og bendir á sameiginleg byrj-
unareinkenni svo sem almennan slappleika, vanlíðan, megrun,
bita, verk neðarlega í baki, hækkað sökk og hlóðleysi og virðist
þetta vera sameiginlegt hjá allflestum sjúklingum, sem skráðir
eru með R.F. Þetta eru einmitt algeng einkenni hjá sjúklingum,
sem fá ónæmisverkanir. Hofmann vitnar í Goddard,10 sem fann
að „anaphylaktiskar“ verkanir áttu sér stað í vissum frumum,
sem voru ])ess megnugar að fjarlægja eða festa viðkomandi mót-
efnavaka. Með tilraunum fann hann, að frumur, sem voru þar
aðalþátttakendur, reyndust histiocytar, reticulo-endothel-frumur
ásamt monocytum. Verkunin varð kringum æðar, taugar og fitu-
vef með örvefshnúta (granuloma), sem innihélt histiocyta, fibro-
blasta og collagen, sem síðar ummyndaðist í hyalin og að lokum
urðu samdráttarbreytingar, þ.e.a.s. örvefur, sem lokastig. Þessar
breytingar eru einnig þekktar undir nafninu general vasculitis eða
perivasculitis og finnast hjá sjúklingum með verkanir gegn t. d.
penicillini (erythema nodosum), veirueitri, efnafræðilegum efn-
um (synthetiskum) og mörgu fleiru. Hoffman12 fann svipaðar
breytingar i nýrum, liðum, vöðvum og retro-])eritonealt hjá sín-
um sjúklingum og var sannfærður um, að R.F. sé liður í ofnæmis-
reaction. Hjá ofannefndum sjúklingi hjaðnaði sá vöxtur eða þær
bólgur, sem fundust á retro-])eritoneala svæðinu sjálfkrafa. Er
það og eigi háttur krabbameins. Hins vegar fellur það vel að
])ví áliti Ornionds,20 að byrjandi örvefsmyndun (exudation) við
ónæmisverkanir geti sogazt burtu (resorberist) að einhverju eða
öllu leyti. Ormond álítur einnig, að R.F. tilheyri kollagensjúkdóm-
um, sem allir eru kerfasjúkdómar með staðbundnum einkennum,
en flestir telja, að orsakir kollagen-sjúkdóma séu af ofnæmis-
uppruna. 1 siunum þeim sjúkdómum bafa fundizt mikið af mót-
cfnum gegn eigin frumum, aðallega í gammaglobulin-flokknum.
Það, sem veldur eiturverkunum, er samruni mótefnis og mótefna-
vaka og einungis, þegar meira er af hinu síðarnefnda.
Ormond vitnar í Raffel, sem lýsir, hvernig skaðleg áhrif verða
fyrst og fremst í vöðvum og kollagenvef.22 1 samandregnum æð-
um verða þelskemmdir (í minni slagæðum og háræðum) með
segamyndum (hvítra hlóðkorna), dre])i í æðaveggnum og síðar
æðaleka (exsudatio). Þegar mótefnin verða yfirgnæfandi, er tek-
ið að fjarlægja mótefnavaka samruna frá hlóðinu, og stendur