Læknablaðið - 01.02.1971, Blaðsíða 30
6
LÆKNABLAÐIÐ
höfðu verið upp innan 8 vikna frá byrjun einkenna, og reyndust
þeir vera 35 talsins. Með því að kanna sérstaklega afdrif þessa
lióps er reynt að svara þeirri spurningu, hvernig sjúklingum farn-
ist, sem ganga undir skurðaðgerð stuttu eftir hyrjun sjúkdóms-
ins, borið saman við þá, sem ganga með sjúkdóminn miklu lengur,
áður en ráðizt er í skurðaðgerð.
1 þessari grein er einnig fjallað nolckuð um árangur, sem fæst
með þvi að heita lyflækningameðferð við hrjósklosi, og þá stuðzt
við athuganir annara höfunda.
Þetta mun vera, svo að mér sé kunnugt, fyrsta athugun hér-
lendis á skurðmeðferð þessa sjúkdóms. Fyrsti sjúklingurinn, sem
var lcona, var skorinn upp í Sjúkrahúsi Hvítabandsins í Reykjavík
G. sept. 1943, en fyrsta aðgerð í Landspítalanum var gerð 13. marz
1944. Báðar þessar aðgerðir voru framkvæmdar af Snorra Hall-
grímssyni prófessor.
Efniviður
Farið var í gegnum spjaldskrá handlæknisdeildar Landspítal-
ans og teknir út allir, sem skornir höfðu verið upp vegna brjósk-
loss i mjóbaki á árunum 1944—1966, bæði ár meðtalin. Þetta reynd-
ust vera 320 sjúklingar. Af þeim hafa látizt á tímabilinu 29 sjúkl-
ingar vegna annarra sjúkdóma, og þrír hafa flutzt úr landi. Allir
nema fjórir voru skornir upp af sama lækni, Snorra Hallgrímssyni
prófessor. Af þeim 288, sem upplýsingar fengust um i sjúkra-
skrám, reyndust 35 (11%) hafa verið skornir upp einni til átta
vikum frá byrjun einkenna (Fig. I), allir á tímabilinu 1951-1966,
l)æði ár meðtalin.
Astæður til skurðaðgerðar
Ástæður (indicationes) til skurðaðgerðar voru miklar og stöð-
ugar þrautir (rótarverkir) og önnur ákveðin einkenni frá tauga-
kerfi, svo sem lamanir, sem fundust lijá 20 eða meiri hluta sjúkl-
inganna. Flestir höfðu fengið lyflækningameðferð án árangurs.
Sjúkdómsgreining var í flestum tilfellum eingöngu byggð á
sjúkrasögu og skoðun, en myelografi, þ. e. röntgenmynd af mænu
og mænugangi með skuggaefni, var aðeins gerð hjá tveim sjúkl-
ingum og var jákvæð hjá báðum, þ. e. sýndi afbrigðilega mynd
(defect), sem talin var stafa af hrjósklosi. Þetta var staðfest við
aðgerð hjá öðrum, en hjá hinum fannst ekkert brjósklos.
Myelografi hefur lítið verið notuð hér við greiningu brjósk-
loss, bæði vegna þess, að sjúkrasaga og skoðun veita yfirleitt full-