Læknablaðið - 01.12.1971, Blaðsíða 34

266
LÆKNABLAÐIÐ
hjá þeim sjúklingum, sem liafa verið veikir lengur en einn sólar-
liring, er þeir koma til meðferðar. Mörg hjartarafrit voru tekin
af langflestum sjúklinganna með stuttu millibili. Allir sjúlding-
arnir, sem dóu, voru krufnir. Nokkrir sjúklinganna reyndust við
krufningu hafa bráða kransæðastíflu, án þess að sjúkdómsmynd
hefði vakið grur. um þann sjúkdóm. Eru þeir að sjálfsögðu taldir
með.
Heildardánartalan eða 21,0% verður að teljast lág, þegar mið-
að er við ósérhæfða deild. Nokkrar sveiflur urðu á milli ára, en
sá munur reyndist ekki marktækur. Ýmsar tölur hafa verið
nefndar um dánartíðni úr infarctus myocardii. Flestir nefna
30-40% af ósérhæfðum deildum,3 11121G18ená sérhæfðum allt
niður í 15%.8 10 11 16 Þess ber að g'eta, að víða eru eldri sjúkl-
ingar en 70 ára ekki teknir inn á slika deild,10 og lækkar það
að sjálfsögðu dánartöluna. 1 okkar hópi eru 32,5% yfir sjötugt,
sem er óvenjulega hátt.8 16 Eins og vænta mátti, hækkar dánar-
tala í réttu hlutfalli við aldur, tafla I.8 14
Kynskipting er svipuð og annars staðar, karlmenn í miklum
meiri hluta, eða 78,8% (80).10 Dánartala kvenna er hins vegar
hærri eða 33,3% á móti 18,7% karla. Skýrist þetta a. m. k. að
verulegu leyti með hærri aldri kvennanna. Kemur þetta vel heim
við reynslu annarra.8
Rose,17 benti á mismunandi tíðni kransæðastíflu í Englandi
og Wales el'tir árstíðum. Anderson og LeRiche könnuðu þetta í
Kanada, þar sem enn meiri hitasveifla er milli árstíða. Þar kom
enginn munur fram á tíðni kransæðastíflu. I grein, sem þeir
skrifuðu um þetta efni,1 leiða þeir allsterk rök að því, að um-
hverfishitinn hafi aðeins óbein áhrif á tíðni kransæðastíflu vegna
meiri hættn á bráðum öndunarfærasjúkdómum. Á Islandi hefur
ekki verið hægt að sýna fram á mismunandi tíðni eftir árstiðum,
sjá töflu VI, og í nýlegri rannsókn frá Borgarspítalanum24 er
niðurstaðan sú sama.
Flestir telja, að dánartala hækki, því fyrr sem sjúklingar
koma á sjúkrahús eftir npphaf einkenna. Orsakirnar eru lífs-
Iiættulegar hjartsláttartruflanir, sem tíðastar eru fyrst í sjúk-
dómnum. Þeir sjúklingar, sem koma tiltölulega seint til með-
ferðar, hafa því lifað hættulegasta tímahilið af og ættu að liafa
hetri horfur en hinir, sem koma tafarlaust á sjúkrahús. Innan
6 klst. frá byrjun sjúkdómseinkenna koniu aðeins 40,1% sjúkl-
inga. Sú tala ber ekki vott um mikla árvekni sjúklinganna og/eða
lækna.8 10 Þetta hlutfall þarf að hækka á næstu árum. Bezta