Læknablaðið - 01.12.1971, Síða 48

276
LÆKNABLAÐIÐ
Kristján Baldvinsson
LYFJAKORT SJÚKLINGA
Undanfarin ár hefur misnotkun og ofnotkun lyfja, einkum ró-
andi lyfja, farið í vöxt um heim allan. Við íslendingar höfum þarna
við vaxandi vanda að glíma, eins og aðrir, og verðum að grípa til
róttækra ráðstafana eigi þetta ekki að verða víðtækt þjóðarböl.
Við þekkjum allir orsakirnar. Vaxandi stress er á öllum sviðum
þjóðlífsins. Ekki aðeins borgarbúinn, heldur einnig sveitafólk í af-
dölum er að springa í tætlur af taugaóstyrk. Einstaklingurinn er
ónógur sjálfum sér og læknisfræðin á að leysa allan vanda mann-
legs lífs.
Við læknarnir bregðumst sjúklingnum með því að láta okkur
detta í hug að afgreiða með pillum fjölda vandamála, sem ekki eru
læknisfræðileg, heldur félagsleg. Við gleymum því stundum sjálf-
ir, að lífið er barátta. Við verðum öll fyrir hnjaski í þeirri bar-
áttu. Það er eðlilegt að hafa áhyggjur, vera svefnlaus með köflum
o.s.frv., þegar lífsbaráttan gefur tilefni til þess. Værum við svift
lífsbaráttunni, yrði lífið bragðdauft. Hlutverk okkar læknanna er að
hjálpa sjúklingnum að horfast í augu við sinn vanda og glíma við
hann, ekki flýja frá honum með sedativa.
Við könnumst allir við sjúklinga, sem ganga á milli, kvarta um
taugaveiklun o. s. frv., fá slatta hér og slatta þar og svífa síðan í rús
með eða án áfengis til viðbótar, stundum yfir í annan heim.
Mikill hluti þjóðarinnar gengur í lyf eins og hestar í hey og
verður að setja strangari reglur um heygjöfina og fylgjast með því,
hvað hver sjúklingur fær hjá hverjum lækni.
Mælt hefur verið með skrásetningu þeirra lyfja, sem helzt eru
misnotuð, svo sem háttur er hjá Svíum. Þetta er sjálfsagt, en ekki
nóg. Langur tími líður, áður en upp kemst um misnotkun. Læknir,
sem fær óþekktan sjúkling á stofu, hefur aðeins orð sjúklingsins fyrir
því, hvaða lyf hann hefur fengið að undanförnu.
Mér virðist, að þennan vanda mætti leysa með því að útbúa
lyfjakort fyrir hvern samlagsmann. Kort þetta skal sjúklingur
jafnan hafa með sér til læknis, að öðrum kosti séu ekki skrifuð út
meðul, nema til næsta dags eða svo.
Á kortinu skal standa:
1) nafn — nafnnr. — sjúkrasamlagsnr.,
2) fæðingarár — mán. — dagur,
3) heimilisfang,
4) útgefin lyf, dags., magn, skammtur,
5) lyfjaofnæmi.
Ég álít, að með slíku lyfjakorti megi með stuttum fyrirvara koma
á ódýru og algeru eftirliti með lyfjaneyzlu og stemma stigu við ofnotk-
un og misnotkun lyfja, sé rétt á haldið. Skora ég á hlutaðeigandi
aðila að hefjast þegar handa.
Stykkishólmi, 27/9 1971.
Kristján Baldvinsson.