Læknablaðið - 15.10.1981, Blaðsíða 29

LÆKNABLAÐIÐ
lingum lyflækningadeildar Sjúkrahúss Akra-
ness á árunum 1974 til 1979.
Settar voru ákveðnar reglur um skráningu
og er þeim lýst. Gert var sérstakt eyðublað
fyrir þessa skráningu og útfyllt af læknum
deildarinnar. Voru bæði skráðar f>ær auka-
verkanir sem komu fyrir á deildinni og komu
fram í sjúkrasögu. Getið er og um tilgang
skráningarinnar.
Efniviðurinn eru sjúklingar sem vistaðir
voru á lyflækningadeild Sjúkrahúss Akraness
1974 til 1979 (6 ár) og voru þeir 1410, þar af
744 karlar og 666 konur. En innlagnir voru á
sama tíma 2671.
Einstaklingar sem aukaverkun var skráð hjá
voru 215 eða 15,25% innlagðra, þar af 86
karlar eða 11,56% af innlögðum körlum, en
konur 129 eða 19,37 %.
Fjöldi skráðra reactiona var 267, 91 hjá
körlum og 176 hjá konum.
Aukaverkun var 38 sinnum — hjá 15 körlum
og 23 konum — ástæða innlagnar á deildina,
þ.e. 1,42 % af innlögnum á tímabilinu.
Legudagar þessara 38 sjúklinga voru 479,
178 hjá körlum og 301 hjá konum. Er það
0,69 % legudaga á deildinni á tímabilinu. Gerð
er grein fyrir hinum ýmsu aukaverkunum og
tíðni þeirra og skýrt frá þætti einstakra lyfja
og lyfjaflokka.
Algengustu orsakir voru sulfalyf (16,4 %),
penicillin lyf (16,1 %), diuretica (7,12 %), joð-
sambönd (7,12%), nitrofurantoin (4,11 %) —
sýklalyf samanlagt (47,2 %).
Getið er um afdrif nokkurra sjúklinga.
Karl G. Kristinsson, sýkladeild R. H.
Sigurður B. Þorsteinsson, lyflæknisdeild Lsp. Bsp.
Arinbjörn Kolbeinsson, sýkladeild R. H.
Barkaástunga til greiningar
lungnasýkinga:
Yfirlit á eins árs tímabili á íslandi
Til bakteriologiskrar greiningar lungnasýk-
inga er oftast stuðst við uppgangssýni (spu-
tum), sem eru óhjákvæmilega menguð háls- og
munnflóru. Því geta pessi sýni verið með
meinvænar (pathogen) bakteríur án pess að
pær komi frá lungum. Til að losna við slíka
mengun má nota barkástungu. Sú aðferð hefur
verið pekkt frá 1959, og var farið að nota hana
205
á íslandi 1976, og hefur notkun hennar smám
saman aukist.
Var pví talið æskilegt að fá hugmynd um
algengi, ábendingar og árangur barkaástungna
hér á landi, og var ákveðið að kanna eins árs
tímabil (10.04.80—15.04.81). Upplýsingum var
safnað úr skýrslum R. H. við Barónsstíg, Rann-
sóknastofu Borgarspítalans og sjúkraskýrslum
sjúkrahúsanna. Þannig mátti fá upplýsingar um
langlfestar barkaástungur framkvæmdar á
Landspítala, Borgarspítala og Landakoti á
pessu tímabili.
Reyndust sýnin 38, flest frá Borgarspítala.
Meðalaldur sjúklinga var 60 ár. Ábendingarn-
ar voru í öllum tilvikunum lungnabólga, en pó
voru pær misstrangar eftir sjúkrahúsum. í
47 % tilfellanna ræktuðust engar meinvænar
bakteríur, en 2 eða fleiri hjá 14 %. Algengasta
bakterían var Str. pneumoniae, en í allt komu
fram 14 bakteríutegundir og ein sveppateg-
und. Skoðun og ræktunarniðurstöður sýnanna
reyndust nánast alltaf hjálpleg við ákvörðum
meðferðar sjúklinganna. Ekki varð vart alvar-
legra hjáverkana við þessar aðgerðir. Barkaá-
stunga virðist örugg og hjálpleg rannsóknar-
aðferð við greiningu lungnasýkinga. Minnst er
á notkun barkaástungu til greiningar lungna-
sýkinga.
Arsæll Jónsson, Guðjón Magnússon,
Öldrunarlækningadeild Landspítalans,
Landlæknisembættið (öldrunarpjónustunefnd)
Langlegusjúklingar eldri en 70 á
almennum sjúkrahúsum og
geðsjúkrahúsum í Reykjavík
Almennt sjúklingatal var framkvæmt á sjúkra-
húsum í Reykjavík p. 31. marz 1981. Á
legudeildum Landspítala, Borgarspítala, Landa-
kots, Vífilsstaða og Kleppsspítala, töldust 114
sjúklingar sem voru 70 ára og eldri, vera
útskriftarhæfir en dvöldust par vegna skorts á
langlegurúmum, öðru sérhæfðu sjúkrarými
eða vegna félagslegs vanda.
Pessir sjúklingar voru rannsakaðir m.t.t.
fjölda virkra sjúkdóma, lyfjanotkunnar, getu
til sjálfsbjargar og andlegs ástands og jafn-
framt gert grein fyrir hvar þeir ættu helst
heima í skipulagðri öldrunarpjónustu á sjúkra-
húsum og jafnframt kannaðar líkur á útskrif-
tarmöguleikum.