Læknablaðið - 15.01.1984, Blaðsíða 16

10
LÆKNABLAÐIÐ
samtals 28 og ofnæmissvaranir pví alls 41 hjá
körlum og 98 hjá konum, alls 139 eða um 52 %
af skráðum aukaverkunum. Sem dæmi má
nefna um aðrar ofnæmissvaranir en útbrot,
kláða og hita, að prívegis kom fyrir anaphy-
laktiskt lost af penisillíni, tvisvar hjá sama
einstaklingi, prívegis gula af klorpromazini
og tvívegis alvarleg leukopenia af Tanderil.
A.6. Einkenni frá meitingarfærum voru talin
stafa af lyfjum í 32 tilvikum, hjá 14 körlum og
18 konum. Gula er pó ekki talin með.
Algengustu einkennin voru: Uppköst 11
sinnum, niðurgangur 8 sinnum, ógleði án
uppkasta 7 sinnum. Tvisvar sinnum er getið
blæðinga um endaparm og í öðru tilvikinu
jafnframt blóðugra uppkasta. Hjá 4 sjúkling-
um komu fram einkenni, sem bentu til ulcus
ventriculi eða duodeni, pó sár væru ekki
staðfest með vissu hjá öllum. Einn peirra var
áberandi blóðlítill. Prír pessara sjúklinga tóku
indometacin pegar einkennin komu fram og
einn auk pess aspirin. Einn sjúklinganna hafði
notað codimagnyl, 4 töflur á dag um nokkurn
tíma.
Tveir sjúklingar fengu svæsinn niðurgang af
Dalacini. Annar peirra, 19 ára piltur, hafði
fengið lyfið í 6 daga, 300 mg fjórum sinnum á
dag, er hann veiktist með kviðverkjum og
blóðugum niðurgangi. Blæðingin krafðist
blóðgjafar. Hinn sjúklingurinn, 61 árs gamall
maður, var lagður á sjúkrahúsið vegna niður-
gangs, sem hann fékk af Dalacingjöf 150 mg
fjórum sinnum á dag í fjóra daga.
Pau lyf, auk indometacins og Dalacins, sem
oftar en einu sinni hafa valdið aukaverkunum
með einkennum frá meltingarfærum, voru
nítrofúrantóín og súlfalyf fjórum sinnum
hvort, Salazopyrin, phenytoin og digoxin tvis-
var sinnum hvert.
A.7. Lágt kalíum í blódi (hypokalemia) var
skráð hjá 10 sjúklingum. Voru pað allt konur,
sú yngsta 46 ára, sú elsta 86 ára. Skrásetning á
hypokalemia er engan veginn tæmandi pví að
einungis voru skráð pau tilvik, par sem kalíum
í serum hafði lækkað mjög mikið (lægra en 3
meqv/l) eða par sem rekja mátti klínísk
einkenni til hypokalemiunnar og pá fyrst og
fremst á pann hátt, að pau hurfu við kal-
íumgjöf.
Ekki virtust peir, sem höfðu lægst gildi,
endilega hafa klínísk einkenni í mestum mæli.
Hjá fjórum sjúklinganna er ekki getið um
klínísk einkenni af hypokalemiunni og höfðu
peir pó serum kalíum gildi 2,5, 2,6, 2,7 og 3,1
meqv/l. Sá síðastnefndi hafði notað Centyl-K
töflur eina tvisvar sinnum og Kalaorid töflur
eina tvisvar sinnum á dag í prjár vikur. Ellefu
dögum eftir að Centyl gjöf var hætt var
kalíum 4,0 meqv/1. Þetta dæmi er tekið með til
að sýna hve fljótt hypokalemia getur komið af
lyfjum. Að minnsta kosti voru aðrar orsakir
ekki taldar vera fyrir hendi, sem skýrt gætu
hypokaleminu. Pau lyf, sem talin voru valda
hypokalemiunni hjá pessum 10 sjúklingum,
voru Centyl-K í fjórum tilvikum, Hygroton í
tveimur, Nephril, Lasix, chlortiazid og Diamox
í einu tilviki hvert. Þess ber pó að geta, að
Centyl-K var mest notað hér um slóðir af
ofangreindum lyfjum. Það voru eingöngu kon-
ur, sem skráðar voru með hypokalemiu, en
ekki höfum við á reiðum höndum skýringu á
pví.
A.8. Blódbreytingar. Hér er átt við fækkun á
blóðkornum og blóðflögum í blóði. í peim
tilvikum, sem mergur var athugaður, reyndust
vera hliðstæðar breytingar í honum. Þegar
blóðbreytingar stöfuðu af frumuhemlum (cy-
tostatiskum lyfjum), voru pær pó ekki taldar
með nema í einu tilviki, pegar blóðflögum hjá
85 ára konu með cancer ovarii fækkaði
tvívegis mjög mikið í 24.000 og 25.000. Jafn-
framt fékk hún húðblæðingar og hvítum blóð-
kornum fækkaði í 1600 og kyrnikornum í 150
við Treosúlfanmeðferð. Aðrir sjúklingar fengu
ekki jafnmiklar og alvarlegar blóðbreytingar
af cytostatiskum lyfjum.
Blóðbreytingar af lyfjum voru alls skráðar
átta sinnum, hjá tveimur körlum og sex
konum, par af fjórum sinnum af Tanderili, einu
sinni af Myocrisini, einu sinni af Symmetrel og
í eitt skipti var um að ræða sjúkling, sem hafði
árum saman tekið mikið af ýmsum lyfjum, m.a.
ýmsum verkjalyfjum, Tegretoli, Nortriptylini
og fleiri og dó að lokum úr merghruni
(aplastiskri anemiu).
A.9. Lágur sykur í blódi (hypoglycemia). Hér
er um að ræða fimm sjúklinga, 4 karla og 1
konu, sem tóku inn sykursýkislyf. Ástæðan
fyrir notkun pessara lyfja var sykursýki og í
einu tilviki hækkun á blóðsykri af lyfjum.
Fjórir sjúklinganna, 3 karlar og 1 kona, notuðu
Daonil töflur á 5 mg og voru dagskammtar
frá >/4 úr töflu upp í 2 töflur eða 10 mg á dag.